|
Η επικεφαλής της Fed, Τζάνετ Γέλεν, έχει καταστήσει σαφές
στις τελευταίες τοποθετήσεις της πως οι αποφάσεις της
τράπεζας σε ό,τι αφορά τα επίπεδα των επιτοκίων θα
εξαρτηθούν από τις εξελίξεις στην οικονομία. Ωστόσο τα
στελέχη της ομοσπονδιακής τράπεζας ήδη αναγκάζονται να
απορρίψουν πολλά από τα πρόσφατα στοιχεία και να μην τα
λάβουν υπόψη τους, καθώς τα θεωρούν αναξιόπιστα. Ενδέχεται,
έτσι, να δυσχεράνουν περαιτέρω τις προσπάθειες επενδυτών,
επιχειρήσεων και νοικοκυριών να σχεδιάσουν τις κινήσεις τους
βάσει των αναμενόμενων μεταβολών στα επίπεδα των επιτοκίων.
«Θα εκλάβω τις εκτιμήσεις για το πραγματικό ΑΕΠ του πρώτου
τριμήνου με επιφυλάξεις», δήλωσε σε συνέντευξή του στο
Reuters o Γκλεν Ρούντεμπους, επικεφαλής της μονάδας ερευνών
της Fed στο Σαν Φρανσίσκο, προσθέτοντας ότι «τα στοιχεία του
πρώτου τριμήνου θα εμφανίζονται αναιμικά, αλλά νομίζω πως
δεν είναι αντιπροσωπευτικά της τάσης στην αμερικανική
οικονομία». Η κυβέρνηση δεν πρόκειται να δώσει στη
δημοσιότητα τις πρώτες εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της
οικονομίας πριν από τις 28 Απριλίου, δηλαδή πριν από την
ημέρα που η Fed έχει προγραμματίσει την επόμενη συνάντησή
της. Σύμφωνα, πάντως, με τις ανεπίσημες εκτιμήσεις που
διαρρέουν, οι δείκτες θα είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η Fed
της Ατλάντα, για παράδειγμα, εκτιμά ότι η αύξηση του
αμερικανικού ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο μόλις και μετά βίας
καταγράφεται στο 0,1%.
Το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους, η ανάπτυξη της
οικονομίας ήταν 1,4% και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πρέπει να
εξακολουθήσει να αναπτύσσεται με ρυθμούς τουλάχιστον 2%,
ώστε να συνεχισθεί η μείωση της ανεργίας. Ο Ρόντεμπους
υποθέτει πως οι εκτιμήσεις αυτές εμφανίζουν πολλά και
διάφορα στατιστικά προβλήματα, ορισμένα εκ των οποίων
σχετίζονται με τις μεταβολές εποχικών παραγόντων, όπως οι
καιρικές συνθήκες ή οι καταναλωτικές συνήθειες. Εκτιμά, έτσι,
ότι στην πραγματικότητα η ανάπτυξη της αμερικανικής
οικονομίας το τελευταίο τρίμηνο του 2015 ήταν πολύ πιο κοντά
στο 1,6%. «Είναι σημαντική», απαντά όταν ερωτηθεί για το
εύρος της διαφοράς ανάμεσα σε αυτό που προκύπτει από τα
στοιχεία και σε εκείνο που πιστεύει ότι ισχύει. Οι απόψεις
του έχουν ιδιαίτερο βάρος, καθώς είναι σύμβουλος του Τζον
Γουίλιαμς, επικεφαλής της Fed στο Σαν Φρανσίσκο, και
μεταβαίνει συχνά στην Ουάσιγκτον για να συζητήσει θέματα
νομισματικής πολιτικής.
Και κάθε άλλο παρά είναι ο μοναδικός στη Fed που να
αμφισβητεί τα στοιχεία. Ο Τζέιμς Μπούλαρντ, πρόεδρος της Fed
στο Σεντ Λιούις, άφησε να εννοηθεί προ ημερών ότι δεν θα
ερμηνεύσει κατά γράμμα τα στοιχεία για το αμερικανικό ΑΕΠ,
καθώς εκτιμά πως η μεγάλη αύξηση των θέσεων εργασίας, που
έχει διατηρήσει την ανεργία στο ικανοποιητικό επίπεδο του
5%, αποτελεί πιο αξιόπιστο κριτήριο περί της κατάστασης στην
οικονομία. Η απόκλιση ανάμεσα σε αυτό που λένε τα στοιχεία
για το ΑΕΠ και το πώς τα διαβάζουν τα στελέχη και οι
ιθύνοντες στη Fed δεν αποτελεί καινούργιο πρόβλημα. Είναι,
όμως, οξύτερο τώρα που η Fed προβληματίζεται για το αν θα
προχωρήσει σε περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων μετά την
απόφασή της να τα αυξήσει τον Δεκέμβριο για πρώτη φορά μετά
σχεδόν μια δεκαετία.
«Είναι γεγονός ότι αυτό το πρόβλημα ειδικά, όπως, άλλωστε,
και όσα προβλήματα έχουν σχέση με τα στατιστικά στοιχεία,
περιπλέκει το έργο της Fed, επισημαίνει ο Λιούις Αλεξάντερ,
οικονομολόγος της Nomura, ο οποίος ωστόσο προσθέτει ότι
θεωρεί ότι έχει υπερτιμηθεί, καθώς «πολλοί το επικαλούνται
ως δικαιολογία για να αγνοούν τα στοιχεία». Ο πληθωρισμός
στις ΗΠΑ κινείται κάτω από τον στόχο του 2% επί χρόνια και
τα στελέχη της Fed θέλουν να είναι βέβαια πως επανέρχεται
στα φυσιολογικά επίπεδα προτού αυξήσουν τα επιτόκια.
Δεν είναι σαφές αν τα στοιχεία είναι ικανοποιητικά, ώστε να
υλοποιήσει η Fed το σχέδιό της για ακόμα δύο αυξήσεις
επιτοκίων μέσα στο έτος. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι δεν
περιμένουν καμία τέτοια κίνηση τον Απρίλιο. Στην τελευταία
συνάντησή της η Fed μίλησε με επιφυλακτικότητα για τους
κινδύνους που απειλούν την παγκόσμια οικονομία.
ANN SAPHIR, JONATHAN SPICER / REUTERS |
