Tweet

Παρουσία του πρώην υπουργού και αντιπροέδρου της κυβέρνησης Ευάγγελου Βενιζέλου, ειδικοί στον χώρο της οικονομίας παρουσίασαν τις θέσεις τους στο διήμερο συνέδριο, το οποίο πραγματοποιείται σε ξενοδοχείο της Καισαριανής. Κεντρικό θέμα στο φετινό συνέδριο είναι η ανασύσταση της μεσαίας τάξης και στον 2ο κύκλο με θέμα «Οι επιπτώσεις της περιόδου 2009- 2019 στη μεσαία τάξη» μετείχαν επτά ομιλητές, με συντονίστρια της συζήτησης τη δημοσιογράφο Έλενα Λάσκαρη.

Ο ομότιμος καθηγητής ΕΚΠΑ και πρώην υπουργός, Τάσος Γιαννίτσης, αφού ευχήθηκε περαστικά στον Ευάγγελο Βενιζέλο για το πρόβλημα υγείας που αντιμετώπισε πρόσφατα (αποκόλληση αμφιβληστροειδούς), τόνισε ότι το πρόβλημα της κρίσης που βιώνει η μεσαία τάξη έχει διεθνή χαρακτήρα: «Δεν είναι ελληνικό το πρόβλημα της μεσαίας τάξης. Βλέπουμε αποτελέσματα που αποδιαρθρώνουν παγκόσμιες οικονομίες δεν έχουμε ένα πρόσφατο, προεκλογικό πρόβλημα. Σύμφωνα με έρευνα του ΟΑΣΑ, δείχνει ότι είναι πολύ σοβαρότερο, είναι γενικό πρόβλημα».

Ο κ. Γιαννίτσης αναφέρθηκε στους παράγοντες που επιδείνωσαν την κρίση στη μεσαία τάξη: «Η μεσαία τάξη είναι συνδεδεμένη με την παραγωγική τάξη. Η δική μας μεσαία τάξη δεν μπόρεσε να δημιουργήσει συνθήκες απασχόλησης ώστε να μην πλήττεται η ίδια και όλη η κοινωνία. Είναι κοινωνικά και οικονομικά συντηρητική και φοβική. Η συμπίεση της μεσαίας τάξης δεν αποτυπώνεται μόνο στη φορολογία. Αφορά και άλλες πτυχές, όπως απώλεια εργασίας, κλείσιμο επιχειρήσεων, ανισότητα, αδυναμία νέων ανθρώπων να έχουν εμπιστοσύνη στο πώς αντιμετωπίζουμε εμείς τα μεγάλα θέματα».

Ο κ. Γιαννίτσης παρουσίασε λεπτομερείς στατιστικές αναλύσεις ανά περιόδους, σύμφωνα με τις οποίες, από την αρχή της κρίσης και έως το 2014, σημειώθηκε μέση συνολική μείωση εισοδήματος 40% ανά νοικοκυριό. Μεταξύ 2013-2017 αυξάνεται σημαντικά ο αριθμός των νοικοκυριών που φορολογούνται και η μέση φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε κατά 59%. Με βάση τους ίδιους υπολογισμούς, το σύνολο της χαμηλής και το μεγαλύτερο ποσοστό της μεσαίας τάξης, δηλαδή περίπου 4 εκατ. νοικοκυριά, είδαν το εισόδημά τους να μειώνεται κατά 19% στα χρόνια 2013-2017.

«Η ερμηνεία της συνολικής εικόνας είναι πιο σύνθετη απ’ ό,τι νομίζει κανείς» διευκρίνισε ο Τάσος Γιαννίτσης, προχωρώντας στα συμπεράσματα τα οποία συνοψίζονται στα εξής:

Τα μεσαία και τα αδύναμα στρώματα αποτελούν πάνω από το 90% του δηλούμενου εισοδήματος, συνεπώς θα σηκώσουν αναγκαστικά τα βάρη οποιουδήποτε δημοσιονομικού εκτροχιασμού.

Τα βάρη και τα δεινά δεν πρέπει να τα βλέπουμε μόνο ως μείωση εισοδημάτων και αύξηση φόρων. Σχετίζονται και με παράγοντες όπως η διαφθορά ή η κουλτούρα για εύκολη ανάπτυξη, και με την εχθρότητα για δημιουργία ανάπτυξης που θα δημιουργήσει καλοπληρωμένες θέσεις απασχόλησης.

Παρατηρείται επιδείνωση των νοικοκυριών που από μεσαία ή υψηλά, έπεσαν στα χαμηλά στρώματα.

Στην κρίση επλήγη το 80% του συνόλου. Τα ανώτερα στρώματα ακόμα περισσότερο, αλλά πέτυχαν μια αξιόλογη αύξηση από το 2013 έως το 2017 και μάλλον έως και σήμερα. Η συμπίεση των μεσαίων εισοδημάτων έχει μακροοικονομικές επιπτώσεις όπως η ύφεση και η ανεργία.

Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Γιαννίτσης υπογράμμισε: «Η αύξηση φόρων και γενικότερα η πολιτική, έχουν πλήξει όσους δεν μπορούν να ξεφύγουν – κι αυτό δεν είναι αναπτυξιακή πολιτική. Μόνη απάντηση, η ικανότητα μας κοινωνίας να πετύχει ικανοποιητικούς ρυθμούς μεγέθυνσης. Κάποιες επιφανειακές μεταρρυθμίσεις δεν αρκούν εδώ που είμαστε. Πρέπει να δημιουργηθεί ευρύτερη αίσθηση εμπιστοσύνης. Σε όλη αυτή η διαδρομή, ο ρόλος της μεσαίας τάξης είναι κρίσιμος. Μένει να διαπιστωθεί αν μπορεί να παίξει αυτό το ρόλο και αν μπορεί το πολιτικό σύστημα να λειτουργήσει ενισχυτικά στην κατεύθυνση αυτή».

Οι περικοπές στις συντάξεις δεν ήταν οριζόντιες στη διάρκεια της κρίσης

Μια ενδιαφέρουσα οπτική παρουσίασε ο Πάνος Τσακλόγλου, καθηγητής στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο κ. Τσακλόγλου παρουσίασε έρευνα, σύμφωνα με την οποία, η σύνθεση των στρωμάτων της μεσαίας τάξης άλλαξε.

Μειώθηκαν μεν τα εισοδήματα των καλύτερα εκπαιδευμένων, αλλά αυξήθηκε η πληθυσμιακή τους μερίδα. Πριν από την κρίση, τη μεσαία και την ανώτερη τάξη αποτελούσαν άτομα που εργάζονται. Τώρα, πολλοί από αυτούς πέφτουν στην πιο κάτω τάξη και αντικαθίστανται από νοικοκυριά με συνταξιούχους.

Οι περικοπές στις συντάξεις δεν ήταν οριζόντιες στη διάρκεια της κρίσης. Το «πάνω μέρος» σφαγιάστηκε, το «κάτω» προστατεύτηκε σε μεγάλο βαθμό. Γι’ αυτό τον λόγο, τα νοικοκυριά που είχαν συνταξιούχο ως «αρχηγό» υπέστησαν τη μικρότερη φθορά.

Για τη μεσαία τάξη των Ηνωμένων Πολιτειών μίλησε ο Νίκος Οικονομίδης, καθηγητής Οικονομικών στο Stern School of Business, New York University. Ο κ. Οικονομίδης, αναφέρθηκε στη φορολογία που υπάρχει εδώ και δεκαετίες στις ΗΠΑ, και που είναι μικρότερη σε υπεραξίες και μερίσματα, αλλά μεγαλύτερη στα εισοδήματα από εργασία. Αυτό γίνεται ώστε να αυξηθούν τα κίνητρα για αποταμίευση και επενδύσεις, ανέφερε.

Μίλησε επίσης για τις επιπτώσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης στην οικονομία, και πρότεινε αντίστοιχες λύσεις σε ένα «ευχάριστο διάλειμμα» όπως το χαρακτήρισε.

«Η φορολόγηση στην εργασία είναι το πρώτο που πρέπει να αλλάξει»

Ο Θοδωρής Πελαγίδης, καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς και ΝR Senior Fellow, Brookings Institution, μίλησε για την πολύ μεγάλη φορολογική επιβάρυνση στα υψηλά στρώματα της μεσαίας τάξης.

«Οι επιβαρύνσεις στα εισοδήματα των μεγάλων μισθών είναι τρομερές. Το στρώμα αυτό είναι σε αφανισμό» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Παρουσιάζοντας πολλούς πίνακες για «την τάξη που σέρνει το κάρο της χώρας» όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, ο κ. Πελαγίδης εξήγησε ότι με το ισχύον φορολογικό σύστημα «δεν συμφέρει κανέναν να προσλάβει ειδικευμένο εργαζόμενο. Όσο και να τους πληρώσουν, δεν φτάνει. Η φορολόγηση στην εργασία είναι το πρώτο που πρέπει να αλλάξει. Είναι επιτακτική ανάγκη. Αποτρέπει προσλήψεις, δεν υπάρχουν εισφορές, δεν υπάρχουν φόροι. Αυτά οδηγούν στην παραοικονομία».

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ