|
Εδώ και περισσότερες
από τρεις δεκαετίες από την κατάρρευση της Σοβιετικής
Ενωσης, η Ρωσία αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο του
Καζακστάν, μολονότι η Κίνα έχει διεισδύσει σε μεγάλο μέρος
της περιοχής που εκτείνεται από την Κασπία μέχρι τη
Μαντζουρία.
Όπως έγραφε το
Bloomberg σε πρόσφατη ανάλυση του, οι οικονομικές κυρώσεις
που επέβαλε η Δύση στη Ρωσία, αλλάζοντας τη ροή του
εμπορίου, ανοίγουν νέες ευκαιρίες για την Κίνα. Και η
κυβέρνηση του Καζακστάν, όπως και ο υπουργός Εμπορίου,
εκτιμά πως σε λίγα χρόνια η Κίνα θα έχει εκτοπίσει τη Ρωσία
από την πρώτη θέση.
Η Κεντρική Ασία
υπήρξε επί αιώνες πύλη του εμπορίου της Κίνας με την Ευρώπη
και τη Μέση Ανατολή . Σήμερα έχει παγιδευτεί μέσα στο πλέγμα
του ανταγωνισμού συμφερόντων, που εκτείνεται από την
Ουάσιγκτον μέχρι τη Μόσχα και το Πεκίνο.
Ο Κινέζος
πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ επέλεξε πέρυσι να επισκεφθεί το
Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν για το πρώτο του ταξίδι μετά
την πανδημία. Κι ενώ χώρες της Δύσης, από την Ιταλία μέχρι
την Αυστραλία, αναθεωρούν τις σχέσεις τους με την Κίνα , δεν
είναι εύκολο να της αντισταθούν οι χώρες της Κεντρικής
Ασίας, όπως το Τουρκμενιστάν, το Τατζικιστάν και το
Κιργιστάν. Το εμπόριο του Καζακστάν με την Κίνα αυξήθηκε
πέρυσι κατά περίπου 30%, πλησιάζοντας τα 24 δισ. δολ.
Υπολείπεται ακόμη
του εμπορίου με τη Ρωσία, που το περασμένο έτος αυξήθηκε
μόνον κατά 6%. Το Καζακστάν ισχυρίζεται πως συμμορφώνεται με
τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία, αλλά έχει
αυξήσει τις εμπορικές του σχέσεις με τη Μόσχα μετά τη ρωσική
εισβολή στην Ουκρανία. Μαζί με χώρες όπως η Τουρκία και τα
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Καζακστάν βρίσκεται στο
στόχαστρο των δυτικών κυβερνήσεων, που διερευνούν κατά πόσον
έχει διευκολύνει τις εξαγωγές προϊόντων στη Ρωσία.
Η μεγαλύτερη χώρα
στον κόσμο που περιβάλλεται μόνον από ξηρά, είναι πρώτη σε
ορυχεία εξόρυξης ουρανίου και πρώτη σε παραγωγή εμπορευμάτων
όπως το σιδηροχρώμιο. Για το Καζακστάν η Ρωσία ήταν από
παλιά ένα παράθυρο στον έξω κόσμο, του προσέφερε πρόσβαση
στις θαλάσσιες μεταφορές και είσοδο σε μια πολύ μεγαλύτερη
αγορά χάρη στους χαμηλούς δασμούς και τα περιορισμένα
εμπόδια στο εμπόριο, όπως και στις γραμμές εφοδιασμού.
Οι δύο χώρες είναι
μέλη τελωνειακής ένωσης και τις ενώνουν το δεύτερο
μακροσκελέστερο σύνορο στον κόσμο μετά από εκείνο των ΗΠΑ με
τον Καναδά και ο αγωγός που είναι συνδεδεμένος με το ρωσικό
λιμάνι του Νοβοροσίσκ και μεταφέρει περίπου το 80% των
εξαγωγών καζακικού πετρελαίου.
Ολα αυτά όμως
αλλάζουν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η μεταφορά
προϊόντων μέσω της Ρωσίας είναι πιο δύσκολη και ορισμένες
από τις εταιρείες στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις δεν
μπορούν πλέον να παίρνουν πρώτες ύλες από το Καζακστάν. Και
καθώς όλο και περισσότεροι Ρώσοι παραγωγοί στρέφονται πλέον
στην εγχώρια αγορά, αφήνουν έξω τις εξαγωγές του Καζακστάν.
Ετσι το Καζακστάν
κοιτάζει πιο ανατολικά, στην Κίνα, αλλά και πέραν της
Κασπίας στο Ιράν και τον Περσικό Κόλπο, στην Ινδία, αλλά και
πέραν αυτής.
Στη συνάντησή του με
τον Κινέζο ομόλογό του, ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ
Τοκάγιεφ, έθεσε στόχο τον διπλασιασμό των εμπορικών σχέσεων
με την Κίνα στα 40 δισ. δολ. μέχρι το 2030.
Υπό τον φόβο να
εγκλωβιστεί στις κυρώσεις, το Καζακστάν απομακρύνεται από τη
Μόσχα και στρέφεται στην Κίνα, ενώ επιδιώκει να αυξήσει τις
συναλλαγές του και με την Ευρώπη. |
