Η σοσιαλδημοκρατία στην Ελλάδα διακρίθηκε  στον αγώνα για την αύξηση του χρέους και την διόγκωση του δημόσιου τομέα, στην αποθέωση της γραφειοκρατίας, στην κυριαρχία της κομματοκρατίας και της συνοδού της  διαφθοράς, την προσχηματική εκπαίδευση και παραγωγή πέτσινων πτυχίων, την διόγκωση του τριτογενή τομέα και τον μαρασμό κάθε παραγωγικής διαδικασίας. Αυτή με δυο λόγια ήταν  η Ελλάδα που έσκασε στην κρίση του 2011 και έφερε το 2015 τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία.  Το κόμμα δηλαδή που υποσχόταν να επαναφέρει το μοντέλο που μόλις είχε πεθάνει. Και θα το πετύχαινε όχι με συζητήσεις και παρακάλια όπως πάσχιζαν οι προηγούμενοι αλλά με τον τσαμπουκά, με μπούκα στο νομισματοκοπείο, με go back Madame Merkel, εκβιασμούς και γιατί όχι με αποχώρηση από την ΕΕ.  

Και γι αυτό ο εφευρέτης και εγγυητής της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ κατέρρευσε. Αδυνατώντας να περισώσει το δημιούργημά του χωρίς πλέον δανεικά, είδε στελέχη, μέλη και ψηφοφόρους να μετακομίζουν στο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και σε άλλα μικρότερα κόμματα που υπόσχονταν την ολική επαναφορά. Γιατί να γυρίσουν τώρα πίσω; Επειδή χήρεψε η θέση του αρχηγού του ΚΙΝΑΛ; Φυσικά και δεν τα κατάφεραν ούτε ο Τσίπρας, ούτε ο Καμμένος, ούτε ο Λεβέντης, αλλά άφησαν παρακαταθήκη, και αυτή συντηρεί την ελπίδα και τον ΣΥΡΙΖΑ στη 2η θέση. Δεν είναι λίγο. Υπάρχει ένα δημοσκοπικό 30-35%  εκεί έξω που προσμένει την επαναφορά της σοσιαλδημοκρατίας α λα Γκρεκ.  

Ο κόσμος που πέρασε από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ, ριζοσπαστικοποιήθηκε, διάβηκε δηλαδή τον Ρουβικώνα δεν πρόκειται να γυρίσει πίσω. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η μόνη του ελπίδα για την Ελλάδα των ονείρων του. Και αν τα καταφέρει να τα βρει με το ΜΕΡΑ 25, το ΚΚΕ ή και το ΚΙΝΑΛ μπορεί κάποτε να κυβερνήσει. Η Ελλάδα ως παρίας της ΕΕ, με δανεικά και επιδόματα πείνας, υπερτροφικό κράτος,  προσχηματική εκπαίδευση, γραφειοκρατία,  σε υγειονομικό και τεχνολογικό μεσαίωνα. Αλλά με περίσσεια  αριστερού βερμπαλισμού και «επαναστατικής αξιοπρέπειας». Υπάρχει ικανό ποσοστό των Ελλήνων πολιτών που κάπως έτσι φαντάζεται το μέλλον του. Αυτές είναι οι αξίες του σοσιαλδημοκρατικού ελληνικού παρελθόντος και για κάποιους είναι ακόμα ζωντανές. Όχι για λόγους ιδεολογικούς, αλλά για λόγους καθαρά οικονομικούς. Πιστεύουν ότι η Ελλάδα μπορεί να ζήσει και πάλι το παρελθόν της. Δικαίωμα τους να το πιστεύουν. Εδώ, το 35% μένει ανεμβολίαστο γιατί πιστεύει ότι το εμβόλιο είναι χειρότερο από τον ιό. 

Ο κόσμος που έχασε το ΠΑΣΟΚ προς τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλες αριστερές δυνάμεις χάθηκε γι αυτό οριστικά. Το προφίλ των 5 τουλάχιστον υποψηφίων για την αρχηγία του ΚΙΝΑΛ είναι πια τελείως ξένο με αυτούς. Τα όσα ορθολογικά υπόσχονται για πράσινη ανάπτυξη, επενδύσεις, τεχνολογία, περιβάλλον, αποκέντρωση κλπ. δεν τους αφορούν. Αυτούς που πείθουν ο Τσίπρας, ο Βαρουφάκης ή ο Πολάκης  είναι αδύνατον να τους πείσουν ο Λοβέρδος, ο Γερουλάνος ή ο Ανδρουλάκης. Τα δήθεν αριστερά και «προοδευτικά» που λέγονται από κάποιους υποψήφιους δεν τους συγκινούν. Είναι πολύ soft για τα δικά τους γούστα. 

To KINΑΛ όπως είναι σήμερα μόνο ψηφοφόρους του Μητσοτάκη μπορεί να προσελκύσει. Αλλά για να το κάνει πρέπει ο νέος αρχηγός να πείθει περισσότερο από τον Κυριάκο στο δρόμο της καπιταλιστικής ανάπτυξης και της 4ης βιομηχανικής επανάστασης.  Και βέβαια  να έχει ένα πολύ συγκεκριμένο και φυσικά φιλελεύθερο πρόγραμμα να καταθέσει. Και αυτό με τους υπάρχοντες είναι δύσκολο. Διότι η αντιδεξιά πατίνα είναι εκεί και τους στοιχειώνει και τους είναι αδύνατον να την ξεβάψουν. Δεν μπορούν να υποσχεθούν για παράδειγμα μια εκσυγχρονιστική έκρηξη σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Μη κρατικά πανεπιστήμια, ή ριζική φιλελεύθερη και αυτοδιοίκητη αναμόρφωση των δημόσιων. Δεν τολμούν να μιλήσουν για αξιολόγηση ΔΥ, ή κατάργηση της μονιμότητας, για εκχώρηση τμημάτων του δημόσιου τομέα σε ιδιώτες. Για αποτελεσματικότερη αστυνόμευση ή ασφαλέστερα σύνορα, πράγματα που η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία τα έχει εδώ και χρόνια ξεπεράσει. Γιατί εδώ είναι Βαλκάνια  και όλα καθυστερούν. Γιατί το ΚΙΝΑΛ είναι απόγονος του ΠΑΣΟΚ και στην αριστερόστροφη Ελλάδα το κέντρο είναι κεντροαριστερά και δεν συμμαζεύεται. 

Συνεπώς το πρόβλημα της  σοσιαλδημοκρατίας είναι πρωτίστως πρόβλημα οικονομίας και πολιτικής σε μια εποχή που ο Κ. Μητσοτάκης ακόμα πείθει. Και πείθει προς το παρόν  περισσότερους και καλύτερα. Πείθει ακόμα και τους ψηφοφόρους του ΚΙΝΑΛ.  Ταυτοχρόνως και όχι δευτερευόντως είναι και πρόβλημα  προσώπου, ηγετικής φυσιογνωμίας και ανάλογης ομάδας υποστήριξης του ανύπαρκτου προς το παρόν ρηξικέλευθου προγράμματος. Έχεις την αίσθηση ότι η δημοσκοπική άνοδος των τελευταίων ημερών οφείλεται περισσότερο στην έλλειψη αρχηγού και στις θολές  προσδοκίες παρά στην πολιτική γραμμή.   

Εκτός και αν το δουν από την άλλη πάντα την οποία όμως η εποχή δεν ευνοεί. Δηλαδή, ανακαλύπτουν στο ΚΙΝΑΛ μια περσόνα με τα πρώιμα χαρακτηριστικά του Α. Τσίπρα που υπόσχεται πιο πειστικά την επαναφορά στο παρελθόν  και βγουν πάλι στους δρόμους. Αλλά είναι πολύ αργά για ένα παραδοσιακό κόμμα της κεντροαριστεράς να μάθει νέα αριστερίστικα κόλπα. Ωστόσο η ανάγκη ενός ισχυρού κεντρώου  πόλου με δυτικοευρωπαϊκά και όχι ελληνικά χαρακτηριστικά είναι επίκαιρη όσο ποτέ. Όσο ένα τέτοιο σχήμα είναι ζητούμενο η κάθε μεταρρύθμιση που προτείνει ή νομοθετεί η παρούσα κυβέρνηση θα στέκεται μετέωρη. 

Λεωνίδας Καστανάς (Athens Voice)