To υψηλότερο πρόστιμο στην «αμαρτωλή» -«θύμα» του ακήρυχτου πολέμου ΗΠΑ - Γερμανίας, εκφάνσεις του οποίου υπήρξαν από το Dieselgate μέχρι τα Panama Papers- έφερε έξι και πλέον έτη αργότερα και την υψηλότερη ανταμοιβή. Στον Serpico, τον Insider ή τον Informant της Deutsche Bank (τρεις ταινίες με μάρτυρες και προστασίες), που αποκάλυψε σκανδαλώδεις πρακτικές της τράπεζας.

Ο πρώην εργαζόμενος πήρε 200 εκατ. δολάρια από τη CFTC (Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Μελλοντικής Εκπλήρωσης Συμβολαίων). Σύμφωνα με τους Financial Times, πρόκειται για ρεκόρ αμοιβής σε whistleblower, πληροφοριοδότη ή μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος, κυριολεκτικά «αυτόν που σφυρίζει», σαφής αναφορά στον διαιτητή που την παράβαση εντοπίζει. Και η Γη γυρίζει.

Από την εποχή του πρώτου whistleblower, του Προμηθέα, αυτοί που «κελαηδούν» δεν περνούν και πολύ ωραία. Ακόμη και στις ταινίες, το «ζήσαν αυτοί καλά» δεν βγαίνει χαλαρά.

Ο πρώην υπάλληλος της τράπεζας, όμως, πήγε καλά. Είχε και γερή νομική στήριξη από το δικηγορικό γραφείο Kirby McInerney, που επιβεβαίωσε ότι «παρείχε πληροφορίες, ντοκουμέντα και στοιχεία [...] που οδήγησαν σε έρευνες για τη χειραγώγηση κρίσιμων οικονομικών δεικτών [...] η οποία εξασφαλίζει πλούτο στους εμπλεκόμενους εις βάρος των συμμετεχόντων στην αγορά».

Στα μέρη μας, και τα σοβαρά, όταν δεν γίνονται αρά, λίγο απέχουν από τα φαιδρά. Εκεί στις ΗΠΑ έχουν τον τρόπο να στήνουν δίχτυα. Κυρίως σε ευρωπαϊκές εταιρείες, καθώς ο εμπορικός ανταγωνισμός τρέχει, αλλά το σύστημα αντέχει. Ποιοι ενεργοποιούν δικηγορικές φίρμες και ντετέκτιβ, για να βρουν αποδείξεις και ονόματα, μάρτυρες και αποτυπώματα; Μη λέμε τα αυτονόητα.

Τηρούνται τα προσχήματα και στέλνονται μηνύματα. Στο τέλος, επιβραβεύεται και ο «καλός» με χρήματα, αλλά -τι περίεργο- δεν υπάρχει οργή στην επιχείρηση που δημιούργησε προβλήματα.

Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι μία παράσταση παράβασης κανόνων με κέρδη για όλους κλείνει και κανείς δεν επικαλείται ως μάρτυρα την εμπιστοσύνη.

Κατερίνας Τζωρτζινάκη (Ναυτεμπορική)