Παρά την κακοδιαχείριση, οι τράπεζες εμφάνισαν χρόνια κερδοφορία. Πώς; Γδέρνοντας τους πελάτες τους, αυτούς που ως φορολογούμενοι πλήρωσαν την ανακεφαλαιοποίησή τους. Φέτος, η ψαλίδα επιτοκίων καταθέσεων-χορηγήσεων είναι διπλάσια στις ελληνικές τράπεζες (2,4%) σε σύγκριση με τις ευρωπαϊκές (1,25%). Πηγές του τραπεζικού τομέα δικαιολογούν τη διαφορά λόγω κόκκινων δανείων. Ομως το 2006 δεν υπήρχαν τέτοια δάνεια και παρ’ όλα αυτά «η διαφορά επιτοκίων μεταξύ καταθέσεων και χορηγήσεων στην Ελλάδα είναι περίπου 11 μονάδες, όταν στην Ε.Ε. είναι 7,31 μονάδες», και «περίπου 4 δισ. ευρώ τον χρόνο χάνουν οι αποταμιευτές από τις αρνητικές αποδόσεις των καταθέσεων και τις προμήθειες των τραπεζών» («Καθημερινή», 8.8.2006). Να σημειώσουμε ότι το τέλμα των κόκκινων δανείων είναι διαχρονικώς κυβερνητική επιλογή. Το ένα χέρι νίβει τ’ άλλο και τα δύο το πελατειακό κράτος.

Ενας τρόπος είναι οι χρεώσεις (ακόμη και για συναλλαγές στα ΑΤΜ) που βαραίνουν ξαφνικά καταθέτες, οι οποίοι ήδη πληρώνουν διά αρνητικών επιτοκίων· οι καταθέσεις αποδίδουν 0%-0,02%, με πληθωρισμό που «τρέχει» με 3,6%. Δεν υπάρχει συνταξιούχος που μπορεί να αποφύγει το μοιραίο της επαφής με την τράπεζα, αλλά και όσοι μπορούν πρέπει να τιμωρηθούν. Για παράδειγμα, οι τράπεζες έδιναν δωρεάν το «δικαίωμα» υπερανάληψης σε λογαριασμούς μισθοδοσίας με υπερβολικό επιτόκιο 12,5%! Ξαφνικά έβγαλαν φιρμάνι «ότι προβλέπεται ετήσια διαχειριστική δαπάνη ανανέωσης ορίου υπερανάληψης 20 ευρώ σε ετήσια βάση για νέους και υφιστάμενους πελάτες», ανεξαρτήτως χρήσης ή μη του «δικαιώματος».

Μέχρις εδώ ας πούμε «καλά», διότι οι τράπεζες έχουν έξοδα και ένα τεράστιο πελατειακό κράτος να σιτίσουν. Ομως, σύμφωνα με το φιρμάνι, «οι πελάτες που δεν αποδέχονται την παραπάνω δαπάνη, μπορούν (σ.σ.: «πρέπει») να απευθυνθούν σε στελέχη του Καταστήματος της Τράπεζας προκειμένου να αιτηθούν την κατάργηση του δικαιώματος». Με άλλα λόγια, αντί να διακόψουν το δικαίωμα υπερανάληψης και να ενημερώσουν ότι όσοι το χρειάζονται πρέπει να «αιτηθούν» γνωρίζοντας ότι θα πληρώνουν 20 ευρώ, έβαλαν κεφαλικό φόρο. Αν κάποιοι δεν το θέλουν πρέπει εν μέσω πανδημίας να πάνε σε τραπεζικό υποκατάστημα κουβαλώντας έναν σκασμό χαρτιά (φωτοτυπίες ταυτότητας κ.λπ.).

Μ’ αυτά και τ’ άλλα, ύστερα από τρία μνημόνια και τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών, επιστρέφουμε στην «κανονικότητα». Αυτή που είχαμε προ του 2009…

Πάσχος Μανδραβέλης (Καθημερινή)