00:01 - 05/08/25

Στοιχεία για την ανεργία

Κάτι φαίνεται να μην λειτουργεί σωστά με τους δείκτες ανεργίας στην Ελλάδα, γεγονός που πλέον αναγνωρίζει και η ίδια η ΕΛΣΤΑΤ. Σε μια ασυνήθιστα ειλικρινή ανακοίνωση, η Ελληνική Στατιστική Αρχή γνωστοποίησε ότι αναστέλλει προσωρινά τη δημοσίευση των στοιχείων για την ανεργία του Ιουνίου, καθώς κατά τον έλεγχο των αποτελεσμάτων εντοπίστηκαν «ασυνήθιστες διακυμάνσεις». Όπως αναφέρεται, οι αποκλίσεις αυτές «δεν φαίνεται να αντανακλούν την πραγματική εικόνα της αγοράς εργασίας, σύμφωνα με άλλες πηγές που διαθέτουμε, και προς το παρόν δεν μπορούν να τεκμηριωθούν με την απαραίτητη ακρίβεια».

Για τον λόγο αυτό, η ΕΛΣΤΑΤ αποφάσισε να ενεργήσει προληπτικά και να μην προχωρήσει στη δημοσίευση ενός δείκτη που ενδέχεται να προκαλέσει σύγχυση, επιλέγοντας να καθυστερήσει τη σχετική ανακοίνωση.

Ωστόσο, η εξήγηση αυτή γεννά περισσότερα ερωτήματα απ’ όσα επιχειρεί να απαντήσει.

Στην ίδια ανακοίνωση, η ΕΛΣΤΑΤ γνωστοποιεί ότι η Διεύθυνση Στατιστικών Πληθυσμού, Απασχόλησης και Κόστους Ζωής έχει ξεκινήσει –ήδη εδώ και καιρό– τη διαδικασία επανεξέτασης της μεθοδολογίας του μηνιαίου δείκτη ανεργίας, με σκοπό να διασφαλιστεί ότι αποτυπώνει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις βραχυχρόνιες τάσεις στην αγορά εργασίας.

Παράλληλα, υπογραμμίζεται πως η ίδια ομάδα εργάζεται εντατικά ώστε να επιτύχει μεγαλύτερη σύγκλιση μεταξύ των μηνιαίων και των τριμηνιαίων αποτελεσμάτων – με τα τελευταία να χαρακτηρίζονται από σταθερότητα και μεθοδολογικά ερμηνεύσιμες μεταβολές.

Με την ολοκλήρωση της έρευνας, η ΕΛΣΤΑΤ θα προχωρήσει σε διάλογο με τη Eurostat και δεσμεύεται να ενημερώσει αναλυτικά το κοινό εντός Αυγούστου 2025 για τα επόμενα βήματα.

Παραμένουν ανοιχτά ερωτήματα

Η ανακοίνωση συνιστά, επί της ουσίας, παραδοχή ότι ο μηνιαίος δείκτης ανεργίας εμφανίζει μειωμένη αξιοπιστία σε σύγκριση με τον τριμηνιαίο. Το γεγονός ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2025 η ανεργία καταγράφηκε στο 10,4%, ενώ οι αντίστοιχοι μηνιαίοι δείκτες κυμαίνονταν μεταξύ 8,6% και 9%, από μόνο του εγείρει προβληματισμό.

Ακόμη μεγαλύτερη αβεβαιότητα δημιουργείται από το στοιχείο ότι ο δείκτης ανεργίας του Μαΐου υποχώρησε στο 7,9%, το χαμηλότερο επίπεδο από το 2008 – όταν τότε είχε φτάσει το 7,3%. Η διαφορά αυτή με τα τριμηνιαία στοιχεία εγείρει θέματα αξιοπιστίας των στοιχείων.

Εάν δεχθούμε ότι οι διαφορές μεταξύ των δύο δεικτών κυμαίνονται σε επίπεδα 2-3 ποσοστιαίων μονάδων, το πλέον ανησυχητικό είναι η απόκλιση με τα στοιχεία της ΔΥΠΑ. Ενδεικτικά, τον Μάιο η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε περίπου 370.000 ανέργους, ενώ η ΔΥΠΑ σχεδόν διπλάσιο αριθμό – 741.000. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την ανάγκη για περαιτέρω διευκρινίσεις, προκειμένου να κατανοηθεί πλήρως ο τρόπος υπολογισμού της ανεργίας στην Ελλάδα, αν και χωρίς αμφιβολία υπάρχει μεγάλη μείωση, όπως είχαμε αναφέρει και με βάση πρόσφατα στοιχεία. Σε μεγάλα βαθμό λόγω και της μείωσης του πραγματικού αριθμού των εργατικού δυναμικού.

Συντάξεις

Οι συντάξεις των νέων συνταξιούχων του Δημοσίου είναι κατά 74,6% υψηλότερες συγκριτικά με εκείνες του ιδιωτικού τομέα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας έκθεσης του πληροφοριακού συστήματος «ΗΛΙΟΣ» για τον Ιούνιο, η διαφορά μεταξύ των δύο κατηγοριών συνταξιούχων φθάνει τα 567 ευρώ. Συγκεκριμένα, η μέση νέα σύνταξη στο Δημόσιο διαμορφώνεται στα 1.328 ευρώ, ενώ στον ιδιωτικό τομέα περιορίζεται στα 760 ευρώ.

Το χάσμα αυτό έχει διευρυνθεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο — κατά 19% — καθώς πέρυσι η διαφορά κυμαινόταν στα 475 ευρώ. Η τάση αυτή ενισχύει την εικόνα ενός συνταξιοδοτικού συστήματος «δύο ταχυτήτων».

Τον Ιούνιο του προηγούμενου έτους, η μέση νέα σύνταξη στο Δημόσιο ανερχόταν στα 1.224 ευρώ, καταγράφοντας φέτος αύξηση 104 ευρώ ή 8,5%. Αντίθετα, στον ιδιωτικό τομέα η μέση νέα σύνταξη αυξήθηκε μόλις κατά 11 ευρώ (από τα 749 στα 760 ευρώ), ήτοι αύξηση 1,5%.

Η συνολική μέση σύνταξη στην Ελλάδα (κύρια και επικουρική) σημειώνει ετήσια αύξηση της τάξεως του 2,35%, φτάνοντας τα 1.173 ευρώ από 1.146 ευρώ πέρυσι.

Αναλυτικότερα:

Η μέση κύρια σύνταξη ανέρχεται σε 951 ευρώ

Η μέση επικουρική διαμορφώνεται στα 197 ευρώ

Τα μερίσματα αποδίδουν κατά μέσο όρο 113 ευρώ

Η επεξεργασία των στοιχείων καταδεικνύει ότι σχεδόν 6 στους 10 συνταξιούχους (ποσοστό 59%) λαμβάνουν κύρια σύνταξη γήρατος κάτω των 1.000 ευρώ. Αντίστοιχα, μόλις το 41% λαμβάνει ποσά άνω των 1.000 ευρώ μηνιαίως, ωστόσο η εικόνα αυτή τείνει να βελτιώνεται χάρη στην απελευθέρωση των αυξήσεων. Πέρυσι τον Ιούνιο, η αναλογία αυτή ήταν 61%-39%. Παρ' όλα αυτά, ένα 15% των συνταξιούχων εξακολουθεί να λαμβάνει συντάξεις έως 500 ευρώ.

Συνολικά, στο τέλος Ιουνίου, ο αριθμός των συνταξιούχων στη χώρα ανερχόταν σε 2.507.298 άτομα, αριθμός αυξημένος κατά 11.834 σε σχέση με τον προηγούμενο Ιούνιο — αύξηση που αντιστοιχεί σε λιγότερους από 1.000 νέους συνταξιούχους μηνιαίως.

Η συνολική μηνιαία δαπάνη για την καταβολή των συντάξεων ανέρχεται πλέον στα 2,69 δισ. ευρώ, αυξημένη κατά 900 εκατ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι. Τα ποσά αυτά κατευθύνονται σε:

2.868.183 κύριες συντάξεις

1.379.861 επικουρικές

437.041 μερίσματα

Τον Ιούνιο καταγράφηκαν 26.589 νέες απονομές συντάξεων για διάφορες αιτίες (γήρατος, αναπηρίας, χηρείας κ.ά.). Από αυτές:

15.693 αφορούσαν τον ΕΦΚΑ

1.458 πρώην δημοσίους υπαλλήλους

297 ανασφάλιστους υπερήλικες του ΟΠΕΚΑ

7.933 επικουρικές ή εφάπαξ από το ΕΤΕΑΕΠ

4 για προσωπικό της Τράπεζας της Ελλάδος

1.204 απονομές μερισμάτων

Όσον αφορά τα δημογραφικά χαρακτηριστικά:

Δύο στους τρεις συνταξιούχους είναι άνω των 70 ετών

Τις υψηλότερες συντάξεις λαμβάνουν οι συνταξιούχοι ηλικίας 61 έως 65 ετών

Ξηρασία: Μια παγκόσμια απειλή που επιδεινώνεται από την κλιματική αλλαγή

Τα τελευταία δύο χρόνια, από τη Σομαλία έως την Ευρώπη, ο πλανήτης έχει βιώσει ορισμένα από τα πιο σοβαρά επεισόδια ξηρασίας που έχουν καταγραφεί, όπως επισημαίνει έκθεση με τη στήριξη του ΟΗΕ. Η κλιματική αλλαγή έχει εντείνει τη σφοδρότητά τους, με αποτέλεσμα να επιδεινωθούν φαινόμενα όπως η φτώχεια και η αποδυνάμωση των οικοσυστημάτων.

Η έκθεση περιγράφει τη ξηρασία ως έναν «σιωπηλό δολοφόνο» που δρα αργά, αποδυναμώνοντας φυσικούς πόρους και καταστρέφοντας ζωές, και αναδεικνύει τις σοβαρές επιπτώσεις της σε περιοχές όπως η Αφρική, η Μεσόγειος, η Λατινική Αμερική και η Νοτιοανατολική Ασία. Στη Σομαλία, περίπου 4,4 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν κρίσιμο επίπεδο επισιτιστικής ανασφάλειας στις αρχές του 2024.

Η έκθεση καλεί τις κυβερνήσεις να προετοιμαστούν για μια «νέα κανονικότητα», ενισχύοντας τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για φαινόμενα ξηρασίας.

«Πρόκειται για μια παγκόσμια καταστροφή σε αργή εξέλιξη, τη χειρότερη που έχω παρατηρήσει», δήλωσε ο Δρ Μαρκ Σβομπόντα, συνιδρυτής του Αμερικανικού Κέντρου Μετριασμού της Ξηρασίας.

Η έκθεση με τίτλο Drought Hotspots Around the World εντοπίζει τις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο την περίοδο 2023–2025, κατά την οποία η ήδη αυξημένη θερμοκρασία λόγω κλιματικής αλλαγής επιδεινώθηκε από το φαινόμενο Ελ Νίνιο — μια κλιματική ανωμαλία που προκαλεί έντονες ξηρασίες σε περιοχές όπως η Νότια Αφρική, η ΝΑ Ασία και η Νότια Αμερική.

Η πίεση από ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η εντατική άρδευση στη γεωργία, επιβαρύνει περαιτέρω τους ήδη περιορισμένους υδάτινους πόρους.

Η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 70 ετών έπληξε το Κέρας της Αφρικής από το 2023, μετά από διαδοχικές αποτυχίες των εποχικών βροχών στην Κένυα, την Αιθιοπία και τη Σομαλία. Μάλιστα, το 2022 καταγράφηκαν περίπου 43.000 θάνατοι στη Σομαλία λόγω πείνας που σχετίζεται με την ξηρασία.

Η πανίδα της Αφρικής επίσης επηρεάστηκε δραματικά: ιπποπόταμοι παγιδεύτηκαν σε ξεραμένα ποτάμια στη Μποτσουάνα, ενώ σε χώρες όπως η Ζιμπάμπουε και η Ναμίμπια, ελέφαντες θανατώθηκαν ώστε να τραφούν οι τοπικές κοινότητες.

Η έκθεση αναδεικνύει τις σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα για τις γυναίκες και τα κορίτσια. Σε τέσσερις περιοχές της Ανατολικής Αφρικής, ο αριθμός των εξαναγκασμένων γάμων ανηλίκων υπερδιπλασιάστηκε, καθώς οικογένειες προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν προίκα ως μέσο επιβίωσης.

«Οι τρόποι επιβίωσης γίνονται όλο και πιο απελπισμένοι», ανέφερε η επικεφαλής της έκθεσης Πάουλα Γκουαστέλο. «Κορίτσια εγκαταλείπουν το σχολείο για να παντρευτούν, νοσοκομεία κλείνουν και οικογένειες αναγκάζονται να σκάβουν στις κοίτες ποταμών για να βρουν νερό, συχνά μολυσμένο».

Αν και οι φτωχότερες χώρες πλήττονται περισσότερο, η έκθεση τονίζει ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να θεωρεί εαυτόν ασφαλή. Η Ισπανία, για παράδειγμα, είδε τη σοδειά ελιάς να μειώνεται κατά 50% λόγω ξηρασίας και υψηλών θερμοκρασιών.

Στον Αμαζόνιο, η μείωση της στάθμης των υδάτων προκάλεσε μαζικούς θανάτους ψαριών, έθεσε σε κίνδυνο είδη όπως τα ροζ δελφίνια και περιόρισε την πρόσβαση σε πόσιμο νερό για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους.

Ακόμη και το παγκόσμιο εμπόριο επηρεάστηκε: μεταξύ Οκτωβρίου 2023 και Ιανουαρίου 2024, η μείωση της στάθμης των υδάτων στον Παναμά οδήγησε σε μείωση των καθημερινών διελεύσεων πλοίων από 38 σε 24.

«Η ξηρασία δεν είναι απλώς ένα φυσικό φαινόμενο — μπορεί να εξελιχθεί σε κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική κρίση», δήλωσε η Δρ Κέλι Χελμ Σμιθ. «Το ερώτημα δεν είναι αν θα ξανασυμβεί, αλλά κατά πόσο θα είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι».