00:01 - 14/04/25

Ακίνητα – Έρευνα

Ένας στους πέντε Έλληνες εξετάζει το ενδεχόμενο να αποκτήσει ακίνητο μέσα στα επόμενα 1-2 χρόνια, ενώ ένας στους τρεις θεωρεί σίγουρη επένδυση την αγορά κατοικίας, οικοπέδου ή επαγγελματικού ακινήτου.

Ωστόσο, την ίδια στιγμή, ένας στους τρεις δηλώνει ότι τα εισοδήματά του δεν επαρκούν για να καλύψει τις ανάγκες του, ενώ ένας στους δύο τα βγάζει πέρα οριακά. Μόνο ένας στους επτά αναφέρει ότι διαθέτει επαρκές εισόδημα.

Αυτά τα αποκαλυπτικά στοιχεία προέρχονται από έρευνα της Focus Bari για την ελληνική κτηματαγορά, που παρουσιάστηκε την Πέμπτη 10 Απριλίου, στο πλαίσιο του 2ου Real Estate Market Round Table, διοργάνωση της RM International και του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αθηνών – Αττικής, υπό την αιγίδα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων (ΠΟΣΜΑΣ).

Κοινωνική & Οικονομική Πίεση

Η έρευνα καταγράφει έντονες κοινωνικοοικονομικές πιέσεις που βιώνουν οι πολίτες. Οι συμμετέχοντες ανέδειξαν ως κυριότερα προβλήματα:

Οικονομική ανασφάλεια (86%)

Ανεπάρκεια κοινωνικών υπηρεσιών (79%)

Βία και εγκληματικότητα (78%)

Ανεργία και αδυναμία αυτονόμησης (76%)

Κλιματική αλλαγή και φυσικές καταστροφές (76%)

Προβλήματα στην υγειονομική περίθαλψη (76%)

Ανομία και παραβατικότητα (74%)

Εκμετάλλευση και απανθρωπιά (74%)

Πόλεμοι και αποσταθεροποίηση (72%)

Και άλλοι παράγοντες, όπως ο ηθικός εκφυλισμός, η παραοικονομία και η κοινωνική απομόνωση.

Κατοικία – Μορφές και Ιδιοκτησία

Ένας στους δύο Έλληνες διαμένει σε ιδιόκτητη κατοικία, το 35% ζει με ενοίκιο, κυρίως άτομα χαμηλότερων εισοδημάτων, και ένα 15% κατοικεί χωρίς να πληρώνει ενοίκιο ή να έχει ιδιοκτησία.
Η ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα βρίσκεται κοντά στον παγκόσμιο μέσο όρο, όμως το ποσοστό ενοικιαστών (35%) ξεπερνά τον αντίστοιχο παγκόσμιο μέσο όρο (27%).

Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, η ιδιοκτησία παραμένει βασικό αποκούμπι και μορφή επένδυσης: το 68% των ερωτηθέντων δηλώνει ιδιοκτήτης ακινήτου, ενώ το 32% δεν έχει καμία ακίνητη περιουσία.

Τύποι Κατοικιών & Αξιοποίηση Εισοδήματος

Καθώς αυξάνεται το εισόδημα, επεκτείνεται και η ακίνητη περιουσία. Το 53% διαθέτει κύρια κατοικία, το 20% εξοχικό ή πατρικό, ενώ το 8% κατέχει επενδυτικό ακίνητο.

Ο μέσος αριθμός ακινήτων ανά ιδιοκτήτη είναι 1,8.

Μόνο 1 στους 3 ιδιοκτήτες αξιοποιεί εισοδηματικά την περιουσία του, κυρίως μέσω μακροχρόνιων μισθώσεων (25%). Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις (π.χ. Airbnb) αφορούν το 5%, ενώ η εμπορική ή αγροτική εκμετάλλευση το 7%.

Έτος Κατασκευής & Τετραγωνικά

Η πλειονότητα των ακινήτων ανήκει σε παλαιότερες δεκαετίες:

Έως το 1979: 54%

1980-1989: 22%

1990-1999

: 17%2000-2009: 23%

2010-2019: 6%

2020-2025: 2%

Ο μέσος όρος επιφάνειας κατοικίας είναι 89,8 τ.μ.:

Έως 50 τ.μ.: 14%

51-80 τ.μ.: 35%

81-120 τ.μ.: 37%

120-200 τ.μ.: 10%

Άνω των 200 τ.μ.: 4%

Ανακαινίσεις & Επισκευές

Σχεδόν 1 στους 2 ιδιοκτήτες έχει κάνει κάποια ανακαίνιση την τελευταία πενταετία. Οι πιο συνηθισμένες εργασίες είναι:

Μπάνιο (18%)

Κουφώματα/Μονώσεις (17%)

Κουζίνα (14%)

Ηλεκτρολογικά/Υδραυλικά (10%)

Ενεργειακή αναβάθμιση (7%)

Η ανακαίνιση σχετίζεται με υψηλότερα εισοδήματα από ενοίκια.

Στεγαστικό Κόστος & Ενοίκια

Ένας στους τρεις ιδιοκτήτες πληρώνει ακόμα στεγαστικό δάνειο, με μέση δόση 500 ευρώ μηνιαίως.Τα ενοίκια θεωρούνται υπερβολικά υψηλά σε σχέση με τα εισοδήματα, με 64% να συμφωνεί απόλυτα και 20% να συμφωνεί αρκετά.

Η πολιτεία θεωρείται απαραίτητο να παρέμβει, με 72% να δηλώνει ότι η παροχή φορολογικών κινήτρων για αξιοποίηση κλειστών ακινήτων θα βοηθούσε σημαντικά.

Το Ακίνητο ως Επένδυση

Μόνο 1 στους 3 θεωρεί την επένδυση σε ακίνητα “σίγουρη”:

Ασφαλής: 35%

Μεσαίου ρίσκου: 42%

Υψηλού ρίσκου: 8%

Δεν είναι επένδυση: 5%

Η βραχυχρόνια μίσθωση θεωρείται ελκυστική λόγω του τουρισμού (58% τη θεωρούν καλή επένδυση), αλλά 4 στους 10 την απορρίπτουν λόγω ασταθούς εισοδήματος.

Παρά τις ευκαιρίες, ο συναισθηματικός δεσμός με τα ακίνητα αποτρέπει την πώλησή τους:

15% θα πωλούσαν για απόδοση

35% δεν θα το πουλούσαν λόγω δεσίματος

36% θα το σκεφτόντουσαν αν έβρισκαν άλλο ακίνητο

Προοπτικές Αγοράς

Τέλος, μόνο το 18% εξετάζει το ενδεχόμενο να αγοράσει ακίνητο τα επόμενα 1-2 χρόνια:

69% δεν σκοπεύει να αγοράσει

14% δεν γνωρίζει

9% θέλει ακίνητο για ιδιοκατοίκηση

9% σκέφτεται επενδυτική αγορά

Κόστος Στέγασης

Σε σχέση με τα παραπάνω …. Τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν την εξέλιξη του πληθωρισμού στον τομέα της στέγασης τα τελευταία πέντε χρόνια, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εικόνα για τις αυξήσεις που καταγράφηκαν. Από το 2020 μέχρι σήμερα, ο δείκτης τιμών στέγασης αυξήθηκε κατά 26%, φτάνοντας στις 126,43 μονάδες, σε σχέση με τις 100 μονάδες του 2020. Στην ίδια περίοδο, τα ενοίκια παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 20,3%, ενώ τα κόστη επισκευών και συντήρησης κατοικιών ξεπέρασαν το 14%.

Συγκεκριμένα, στις υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης, η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στις υπηρεσίες υδραυλικών, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 23%, ενώ ακολούθησαν τα υλικά επισκευής, που παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 18%. Από την άλλη, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στις τιμές του φυσικού αερίου, με το κόστος του να εκτοξεύεται κατά 210% από το 2020, ενώ το πετρέλαιο θέρμανσης αυξήθηκε κατά 46%, το ηλεκτρικό ρεύμα κατά 40% και άλλοι τύποι καυσίμων, όπως τα pellets και το ξύλο, κατά 31%.

Στο σύνολο των οικιακών αγαθών και υπηρεσιών, οι αυξήσεις ήταν επίσης σημαντικές. Τα έπιπλα αυξήθηκαν κατά σχεδόν 17%, τα είδη καθαρισμού και άμεσης κατανάλωσης για το σπίτι κατά 14%, ενώ οι υπηρεσίες καθαρισμού και οικιακές υπηρεσίες παρουσίασαν αύξηση 21% και 18%, αντίστοιχα. Ωστόσο, ένα από τα λίγα προϊόντα που παρουσίασαν μείωση ήταν τα υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης, όπως τα κλινοσκεπάσματα, τα οποία είδαν ελαφριά πτώση, πιθανόν λόγω της εισροής φθηνών συνθετικών υφασμάτων κυρίως από την Κίνα, τα οποία αντικατέστησαν την ελληνική παραγωγή.

Η πορεία των τιμών κατοικιών και ενοικίων στην ΕΕ από το 2010 έως το τέλος του 2024

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat για το τέταρτο τρίμηνο του 2024, οι τιμές των κατοικιών στην ΕΕ παρουσίασαν αύξηση 4,9%, ενώ στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα δεδομένα της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ), η αύξηση ήταν μεγαλύτερη, φτάνοντας το 6,6% σε ετήσια βάση. Ειδικότερα, τα νεόδμητα διαμερίσματα παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 9,1%, ενώ τα παλαιότερα αυξήθηκαν κατά 4,9%. Παρά την αύξηση των τιμών κατοικιών στην Ελλάδα σε σχέση με το 2010, τα ενοίκια παραμένουν 13% φθηνότερα σε σχέση με εκείνη την περίοδο, ενώ το πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών έχει μειωθεί κατά 28%.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η αύξηση των ενοικίων στην Ελλάδα το 2024, καθώς οι τιμές των ενοικίων ανέβηκαν κατά 7,8% σε ετήσια βάση. Στο κέντρο της Αθήνας, η αύξηση των ενοικίων είναι ακόμη μεγαλύτερη, φτάνοντας το 9,5%.

Φέσια

Τα «κρατικά φέσια» αποδεικνύονται πολύ δύσκολα για να «πεθάνουν». Οι οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες όχι μόνο δεν μειώνονται, αλλά έχουν επιστρέψει στα επίπεδα του 2017, όταν η Ελλάδα βρισκόταν στο τρίτο Μνημόνιο. Από τα 824 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο, τα 378 αφορούν εκκρεμείς επιστροφές που είναι άνω των 90 ημερών.

Τότε, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς τους ιδιώτες ήταν 2,555 δισ. ευρώ, ενώ τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν πως τον περασμένο Φεβρουάριο αυτές διαμορφώθηκαν σε 2,530 δισ. ευρώ. Αν προσθέσουμε και τις εκκρεμείς επιστροφές φόρων ύψους 824 εκατ. ευρώ, το Δημόσιο χρωστάει συνολικά 3,354 δισ. ευρώ στους ιδιώτες.

Στο πρώτο δίμηνο του 2025, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες αυξήθηκαν κατά 214 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2024. Οι μεγαλύτερες οφειλές καταγράφονται από τα νοσοκομεία, ακολουθούμενα από τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, με τα χρέη τους στους προμηθευτές να ανέρχονται σε πάνω από 1,277 δισ. ευρώ.

Η κατανομή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου τον Φεβρουάριο του 2025 έχει ως εξής:

Νοσοκομεία: Τα χρέη προς τους προμηθευτές έφτασαν το 1,277 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μικρή μείωση σε σχέση με τον Ιανουάριο, όταν ήταν 1,318 δισ. ευρώ. Τα χρέη των νοσοκομείων ήταν 294 εκατ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2018 και αυξήθηκαν σταδιακά τα επόμενα χρόνια.

Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης: Τα χρέη τους, κυρίως για εκκρεμείς πληρωμές συντάξεων, αυξήθηκαν στα 604 εκατ. ευρώ από 597 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο και από 585 εκατ. ευρώ το τέλος του 2024.

Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ): Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές τους αυξήθηκαν στα 280 εκατ. ευρώ από 243 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο και από 231 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024.

Υπουργεία: Τα χρέη τους ανήλθαν σε 174 εκατ. ευρώ από 160 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο και από 156 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024.

Λοιπά Νομικά Πρόσωπα: Οι οφειλές τους διαμορφώθηκαν σε 195 εκατ. ευρώ από 183 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο και 179 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2024.

Περιοδείες με… «ξόρκια» στην εκλογολογία

Όπως τώρα έγραψε ο Βηματοδότης. Μετά τις επισκέψεις στα υπουργεία (σ.σ.: εκκρεμεί το Υγείας γιατί φαίνεται ότι δεν λειάνθηκαν οι γωνίες με τον Άδωνι Γεωργιάδη), ο πρωθυπουργός ξεκίνησε περιοδείες. Έτσι, χθες, πηγαίνοντας προς το Φόρουμ των Δελφών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σταμάτησε στη Λειβαδιά και μίλησε σε συγκεντρωμένους οπαδούς του, ενώ λίγο νωρίτερα είχε επισκεφθεί τη βιομηχανική περιοχή των Οινοφύτων και του Σχηματαρίου.

Εκεί ο πρωθυπουργός αισθάνθηκε την ανάγκη να διαβεβαιώσει τους συγκεντρωμένους ότι «θα κριθούμε στο τέλος της τετραετίας». Ζήτησε μάλιστα από τους παρευρισκόμενους να κρατήσουν την επισήμανση για το «τέλος της τετραετίας».

Και ξέρετε γιατί το έκανε; Επειδή ο ίδιος πιθανολόγησε ότι κάποιοι θα πούνε τώρα: «κοιτάξτε να δείτε, ο Κυριάκος ξεκίνησε πάλι να πηγαίνει να κάνει ομιλίες, να κάνει περιοδείες». Για να… ξορκίσει, μάλιστα, το κλίμα της εκλογολογίας επικαλέστηκε ότι τα ίδια έλεγαν και στη διάρκεια της πρώτης τετραετίας, οπότε οι εκλογές έγιναν σχεδόν στο τέλος της θητείας. Βέβαια η διαφορά της πρώτης από τη δεύτερη τετραετία είναι ουσιώδης, αφού μεταξύ 2019 και 2023 η ΝΔ ήταν σε τροχιά αυτοδυναμίας, κάτι που τώρα δύσκολα μπορεί να το ισχυριστεί κάποιος.