Ως άνθρωπος του real estate, ο Ντόναλντ Τραμπ γνωρίζει καλά τα τρία «κλειδιά» της επιτυχίας στον κλάδο των ακινήτων: τοποθεσία, τοποθεσία και τοποθεσία. Στη γεωπολιτική, όμως, τα αντίστοιχα «κλειδιά» είναι η μόχλευση, η μόχλευση και η μόχλευση – όχι η χρηματοοικονομική, αλλά η γεωπολιτική, δηλαδή η ικανότητα να επιβάλλεις τη βούλησή σου στους αντιπάλους σου. Από αυτή την άποψη, ο Τραμπ πέτυχε μια κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, καθώς αξιοποίησε την επιρροή του τόσο στο Ισραήλ όσο και στη Χαμάς. Ωστόσο, δεν μπόρεσε να επιτύχει κάτι ανάλογο στην Ουκρανία, αφού αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει πλήρως τη μόχλευσή του έναντι του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Το ίδιο μοτίβο ασυνέπειας χαρακτηρίζει και την εμπορική του πολιτική έναντι της Κίνας. Οι προσπάθειές του να χρησιμοποιήσει τους δασμούς ως μέσο πίεσης για τον περιορισμό των κινεζικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ απέδωσαν ελάχιστα, κυρίως λόγω του χαοτικού τρόπου εφαρμογής τους. Παρ’ όλα αυτά, ο Τραμπ –πιστός στο ύφος του– χαρακτήρισε τη συνάντησή του με τον Σι Τζινπίνγκ ως «12 σε κλίμακα από το 0 έως το 10». Οι αγορές, ωστόσο, όπως σημείωσε η Wall Street Journal, «αντέδρασαν αδιάφορα», καθώς η συμφωνία ουσιαστικά επανέφερε το καθεστώς που ίσχυε τον Μάιο.

Οποιαδήποτε ανάλυση για την Κίνα πρέπει να ξεκινά από το γεγονός ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου βιώνει σημαντική υποχώρηση της εγχώριας κατανάλωσης. Αντί να τονώσει τη ζήτηση, το Πεκίνο επέλεξε να χρηματοδοτήσει την κατασκευή νέων εργοστασίων για εξαγωγές, επιχειρώντας να διοχετεύσει την υπερπαραγωγή του στο εξωτερικό. Ο Τραμπ, επομένως, εντοπίζει ένα υπαρκτό πρόβλημα — αλλά, όπως συχνά συμβαίνει, προτείνει τη λάθος λύση στο σωστό ερώτημα.

Για να έχουν πραγματική αποτελεσματικότητα, οι δασμοί θα έπρεπε να εντάσσονται σε μια σιωπηλή, ευρύτερη στρατηγική οικονομικής ασφάλειας, που θα προσέφερε στους Αμερικανούς κατασκευαστές τον αναγκαίο χρόνο και χώρο για την ανάπτυξη εγχώριων βιομηχανιών υποκατάστασης. Αντίθετα, η εμπρηστική προσέγγιση του Τραμπ στερείται συνοχής και βάθους. Επιβάλλει δασμούς που αυξάνουν το κόστος των πρώτων υλών, περιορίζει τη μετανάστευση υψηλής εξειδίκευσης, μειώνει τη δημόσια χρηματοδότηση της έρευνας και συγκρούεται με σχεδόν όλους τους βασικούς συμμάχους των ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα είναι μια αποσπασματική, αντιφατική στρατηγική χωρίς σαφή κατεύθυνση.

Ο Σι Τζινπίνγκ, από την πλευρά του, παίζει επίσης ένα επικίνδυνο παιχνίδι. Απειλώντας να περιορίσει τις εξαγωγές σπάνιων γαιών, έχει προκαλέσει ανησυχία διεθνώς, ωθώντας τις ΗΠΑ και άλλες μεγάλες οικονομίες να επιταχύνουν την προσπάθεια απεξάρτησης από κρίσιμα κινεζικά προϊόντα. Η διαδικασία αυτή θα χρειαστεί χρόνο, αλλά έχει ήδη ξεκινήσει. Ο υπόλοιπος κόσμος δεν προτίθεται να αφήσει την Κίνα να μονοπωλήσει την παγκόσμια βιομηχανική παραγωγή, ιδιαίτερα τώρα που η τεχνητή νοημοσύνη αρχίζει να αναδιαμορφώνει την αγορά εργασίας.

Η Κίνα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια παγκόσμια αντίδραση, ενώ η σχέση ΗΠΑ–Κίνας —θεμέλιο της σχετικής ειρήνης και ευημερίας των μεγάλων δυνάμεων από τα τέλη της δεκαετίας του 1970— δοκιμάζεται όσο ποτέ. Αυτό που χρειάζεται δεν είναι ένας θορυβώδης και μακροχρόνιος εμπορικός πόλεμος, αλλά ένας ήρεμος, σταθερός και ειλικρινής διάλογος. Αν οι δύο πλευρές οδηγηθούν τελικά σε πλήρη ρήξη, θα συνειδητοποιήσουμε, ίσως πολύ αργά, πόσο πολύτιμη ήταν αυτή η ασταθής αλλά καθοριστική σχέση.