Οταν οι χώρες σε όλο τον κόσμο ζήτησαν από τους ανθρώπους να
παραμείνουν εντός οικίας ούτως ώστε να ελέγξουν την πανδημία
του κορωνοϊού, εκείνοι περιέκοψαν τις δαπάνες τους στις
υπηρεσίες και αγόραζαν αντ’ αυτών περισσότερα επεξεργασμένα
αγαθά. Η επανεκκίνηση των οικονομιών ενίσχυσε τη βιομηχανική
παραγωγή, αλλά επανέφερε και τους περιορισμούς και τις
ελλείψεις ενδιάμεσων ειδών από τα χημικά έως τους
επεξεργαστές, ανακόπτοντας την ανάκαμψη των εργοστασίων.
Τα παραπάνω έγραψαν προσφάτως σε άρθρο τους στο
Blog του IMF
οι κ.κ. Kristalina Georgieva, Oya Celasun και Alfred
Kammer (γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, υποδιευθύντρια και
διευθυντής του Τμήματος Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, αντιστοίχως),
προσθέτοντας πως οι τιμές των βασικών καταναλωτικών αγαθών
ενισχύθηκαν δραστικά, ενώ έφθασαν σε επίπεδα ρεκόρ οι χρόνοι
παράδοσής τους, προξενώντας μια συζήτηση για τον πληθωρισμό
και την πορεία της νομισματική πολιτικής. Όπως
χαρακτηριστικά έγραψαν στοπ άρθρο τους, σε τελευταία μας
έκθεση εκτιμούμε πως η παραγωγή της μεταποίησης στην
Ευρωζώνη το φθινόπωρο του 2021 θα πρέπει να ήταν σχεδόν 6%
υψηλότερη εάν δεν υπήρχαν εμπόδια στην προμηθευτική αλυσίδα.
Βάσει των ιστορικών συσχετισμών ανάμεσα στη μεταποίηση και
στη συνολική παραγωγή, υπολογίζουμε πως το ΑΕΠ θα είχε
αυξηθεί 2% περισσότερο, αντίστοιχο με τη σχεδόν ενός έτους
αξία ανάπτυξης σε κανονικές συνθήκες για πολλές από τις
ευρωπαϊκές οικονομίες.
Η αναδίπλωση στην παραγωγή αποδείχθηκε μεγαλύτερη σε χώρες
όπου οι εταιρείες της μεταποίησης καταλαμβάνουν το τελευταίο
άκρο της παγκόσμιας αλυσίδας αξίας –ήτοι στην επεξεργασία
και πώληση ειδών– και εξαρτώνται σε μέγιστο βαθμό από τα
έντονα διαφοροποιημένα ενδιάμεσα αγαθά. Βασικά παραδείγματα
αποτελούν οι χώρες με εκτεταμένο κλάδο αυτοκινήτου, όπως
είναι η Γερμανία και η Τσεχία, όπου η παραγωγή στη
μεταποίηση θα ήταν, άνευ συμφόρησης στην προμηθευτική
αλυσίδα, έως και κατά 14% υψηλότερη. Συν τοις άλλοις, τα εν
λόγω προβλήματα διαδραμάτισαν σοβαρό ρόλο στο να
πυροδοτήσουν τον πληθωρισμό στις τιμές παραγωγού στην
Ευρωζώνη, αλλά το ίδιο έκανε και η ζωηρή ζήτηση. Το στοιχείο
της μεταποίησης στον πληθωρισμό των τιμών παραγωγού ήταν
υψηλότερο κατά σχεδόν 10 ποσοστιαίες μονάδες σε συσχετισμό
με την περίοδο προ πανδημίας και ειδικά τα τρία τρίμηνα του
2021. Υπολογίζουμε πως οι κραδασμοί στο σύστημα προμηθειών
μπορούν να αιτιολογήσουν σχεδόν το ήμισυ της ανόδου στον
πληθωρισμό επί των τιμών των επεξεργασμένων αγαθών. Το
υπόλοιπο μπορεί ως επί το πλείστον να αποδοθεί στην αυξημένη
ζήτηση. Τα εν λόγω ζητήματα επηρέασαν τον δομικό πληθωρισμό,
εξαιρουμένων της ενέργειας και των τροφίμων. Ο δείκτης
πληθωρισμού ήταν μόλις 0,5 της ποσοστιαίας μονάδας
υψηλότερος την ίδια περίοδο από όσο θα ήταν χωρίς συμφόρηση
στην προμηθευτική αλυσίδα.
Αυτός ο μικρότερος αντίκτυπος δεν προκαλεί έκπληξη, διότι τα
αγαθά αντιστοιχούν σε λιγότερο από 50% από το καλάθι
κατανάλωσης. Οι τιμές των υπηρεσιών, που αντιστοιχούν σε
ποσοστό άνω του ημίσεος, είναι λιγότερο ευαίσθητες από
εκείνες των αγαθών στους κραδασμούς της αλυσίδας. Πάντως, σε
παγκόσμια κλίμακα διαπιστώσαμε ότι έως και το 40% των
προβλημάτων στην τροφοδοσία της μεταποίησης μπορεί να
οφείλεται στους περιορισμούς λόγω πανδημίας, οι οποίοι και
μόνο μεταβατικές επιπτώσεις θα έχουν στον πληθωρισμό. Το
ίδιο ισχύει και για το δριμύ ψύχος και τα ατυχήματα στη
βιομηχανία, τα οποία παρεμπόδισαν την παραγωγή ημιαγωγών και
αυτοκινήτων το 2021. Τέλος, άλλα αίτια των προβλημάτων
εφοδιασμού, όπως οι ελλείψεις εργατικών χεριών και η
γηρασμένη υποδομή στη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας,
μπορούν, εντούτοις, να επηρεάσουν πιο παρατεταμένα από τον
εγκλεισμό τις προμήθειες και τον πληθωρισμό.
|
