Το Ιστχάμπτον, μια ιστορική πόλη με ανεμόμυλους στη Μασαχουσέτη, φέρει ακόμη ίχνη της βιομηχανικής Νέας Αγγλίας. Παράλληλα, ορισμένες συνοικίες γνωρίζουν αναγέννηση: παλιά εργοστασιακά κτίρια μετατρέπονται σε γκαλερί τέχνης και κοσμικά εστιατόρια γεμάτα τα βράδια του Σαββάτου. Όμως τα πρωινά της Δευτέρας, όταν το κέντρο της πόλης μοιάζει έρημο, σχηματίζονται ουρές ανθρώπων που αναζητούν όχι διασκέδαση αλλά τροφή. Συγκεντρώνονται έξω από ένα κτίριο του 19ου αιώνα που στεγάζει το Κοινοτικό Παντοπωλείο. Εκεί, ομάδες εθελοντών γεμίζουν σακούλες με βασικά τρόφιμα – άλλες προορίζονται για ενήλικες, άλλες για παιδιά.

Πριν από την πανδημία, το παντοπωλείο στήριζε περίπου 1.000 οικογένειες· σήμερα ξεπερνά τις 5.000, ενώ κάθε εβδομάδα εμφανίζονται δεκάδες νέοι δικαιούχοι.

Όπως περιέγραψε σε άρθρο του στους New York Times ο βραβευμένος με Πούλιτζερ συγγραφέας Τρέισι Κίντερ, περίπου 50 εκατομμύρια Αμερικανοί εξαρτώνται από τράπεζες τροφίμων. Ωστόσο, ο νέος νόμος που υπέγραψε ο Ντόναλντ Τραμπ ανήμερα την «Ημέρα Ανεξαρτησίας» αποτελεί τη συστηματικότερη προσπάθεια περιορισμού του αμερικανικού κοινωνικού δικτύου προστασίας, καταργώντας σταδιακά προγράμματα που είχαν θεσπιστεί από τη «Μεγάλη Κοινωνία» του προέδρου Λίντον Τζόνσον.

Ο νόμος μειώνει δραστικά το ομοσπονδιακό πρόγραμμα κουπονιών τροφίμων, γνωστό ως SNAP (Πρόγραμμα Συμπληρωματικής Βοήθειας Διατροφής), το οποίο παρέχει κατά μέσο όρο 187 δολάρια μηνιαίως ανά άτομο για αγορά τροφίμων. Σήμερα, περίπου 42 εκατομμύρια Αμερικανοί το χρησιμοποιούν – ανάμεσά τους το 85% των ωφελούμενων στο Ιστχάμπτον. Η περικοπή του θα επιβαρύνει σημαντικά τις τράπεζες τροφίμων, οι οποίες αποτελούν το τελευταίο καταφύγιο αξιοπρέπειας για όσους έχουν ανάγκη.

Η οργάνωση Feeding America, που συντονίζει περισσότερες από 200 τράπεζες τροφίμων, επισημαίνει ότι το SNAP προσφέρει εννέα φορές περισσότερη βοήθεια από όλες μαζί. Επιπλέον, επειδή τα επιδόματα διανέμονται σε άτομα με άμεση ανάγκη, τα χρήματα κυκλοφορούν γρήγορα στην τοπική αγορά, ενισχύοντας την οικονομική δραστηριότητα. Κάθε 1 δολάριο σε παροχές SNAP μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 1,50 δολάριο, λειτουργώντας ως στήριγμα σε περιόδους ύφεσης.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, 47,4 εκατομμύρια Αμερικανοί αντιμετώπισαν επισιτιστική ανασφάλεια το 2023, ανάμεσά τους 13,8 εκατομμύρια παιδιά. Σχεδόν 7 εκατομμύρια νοικοκυριά – κυρίως Αφροαμερικανοί και Λατίνοι – βίωσαν πολύ χαμηλή ασφάλεια τροφής, αναγκασμένα κάποιες φορές να μένουν νηστικά.

Το φαινόμενο δεν είναι νέο, αλλά ο νόμος Τραμπ αναμένεται να το επιδεινώσει. Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου εκτιμά ότι τουλάχιστον 2 εκατομμύρια άνθρωποι θα χάσουν το SNAP, ενώ συνολικά θα αφαιρεθούν 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια από κοινωνικά προγράμματα την επόμενη δεκαετία.

Οι υποστηρικτές του νόμου υποστηρίζουν ότι έτσι θα περιοριστούν η σπατάλη και οι καταχρήσεις, διασώζοντας τα κοινωνικά προγράμματα μακροπρόθεσμα. Ωστόσο, μέρος της λογικής πίσω από τις περικοπές είναι η εξοικονόμηση πόρων για άλλες πολιτικές – όπως η χρηματοδότηση επιχειρήσεων μαζικών απελάσεων μεταναστών, που θα κοστίσουν πάνω από 100 δισ. δολάρια.

Για πολλούς Ρεπουμπλικανούς, πρόκειται για μια ιστορική «νίκη» στον αγώνα τους να αναμορφώσουν ή να καταργήσουν το κοινωνικό κράτος. Όμως η πραγματικότητα είναι ότι η φτώχεια παραμένει εκτεταμένη: 36 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ μια μελέτη του 2019 έδειξε ότι περίπου 30 εκατομμύρια εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης δεν κερδίζουν αξιοπρεπές εισόδημα.

Σε μια πλούσια αλλά αδυσώπητη οικονομία, το ελάχιστο που χρειάζεται είναι κάποια μέτρα ανακούφισης για όσους μένουν πίσω.