|
Με την κατάσταση
στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο να είναι
πιο ήρεμη όσο ποτέ τα τελευταία 6-7 χρόνια,
αξίζει να διερωτηθεί κάποιος αν η Ελλάδα
διαθέτει κάποια μακροπρόθεσμη
στρατηγική έναντι του τουρκικού αναθεωρητισμού,
όπως αυτός εκδηλώθηκε σε αρκετές περιστάσεις και
αυτή τη στιγμή υπνώττει, λόγω της ιστορικών
διαστάσεων οικονομικής και κοινωνικής
καταστροφής στη γειτονική χώρα. Τα τελευταία
χρόνια καταγράφηκαν οι εξής πολύ σημαντικές
εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά: αυξανόμενη ένταση
στο Ανατολικό Αιγαίο μετά την αποτυχημένη
απόπειρα πραξικοπήματος το καλοκαίρι του 2016,
προσφυγικό και μεταναστευτικό, τουρκολιβυκό
μνημόνιο του 2019, υβριδική προσπάθεια κατάλυσης
των συνόρων τον Φεβρουάριο – Μάρτιο του 2020,
αντιπαράθεση στόλων το καλοκαίρι και το
φθινόπωρο του ίδιου έτους, αποχώρηση του
Ντόναλντ Τραμπ –ενός προσώπου φιλικού προς τον
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν– στις αρχές του 2021,
αποχώρηση της καγκελαρίου της Γερμανίας Αγκελα
Μέρκελ από την πολιτική στα τέλη του 2021,
σεισμοί του Φεβρουαρίου 2023. |
|
Ολα αυτά
τα γεγονότα προέκυψαν με την ενεργό πρωτοβουλία
της Αγκυρας και με την Ελλάδα πάντα σε θέση
αντίδρασης, ενώ οι αλλαγές «φρουράς» στις δύο
χώρες με τη μεγαλύτερη γεωπολιτική σημασία για
τα ελληνοτουρκικά (ΗΠΑ και Γερμανία) συνέβαλαν,
επίσης, καταλυτικά στη διαμόρφωση των δεδομένων.
Η Ελλάδα, βέβαια, αντέδρασε αποτελεσματικά σε
Εβρο και Αιγαίο, κατόρθωσε μέσω της τμηματικής
συμφωνίας ΑΟΖ με την Αίγυπτο να θέσει ένα
διεθνώς αναγνωρισμένο νομικό εμπόδιο στις
παράλογες απαιτήσεις του τουρκολιβυκού, ενώ με
σκληρή εργασία έγιναν πιο βαθιές οι σχέσεις με
ΗΠΑ και λοιπούς εταίρους, περιφερειακούς και μη.
Ωστόσο τα πράγματα
αλλάζουν. Η ίδια η Τουρκία είναι πιθανόν να έχει
διαφορετική ηγεσία. Η
στάση του διεθνούς παράγοντα, επίσης, σταδιακά
μετακινείται. Οχι από συμπάθεια στον Ερντογάν,
αλλά λόγω ρεαλισμού. Λόγω της ανάγκης να μην
προστεθούν μέτωπα στην περιφέρεια ενός διεθνούς
συστήματος το οποίο εμφανώς βρίσκεται πια στα
όρια των αντοχών του.
Είναι
πιθανόν σύντομα η Αθήνα να απολέσει την
«ευκολία» των προηγούμενων ετών, όπου ένας
επιθετικός Ερντογάν δεν γινόταν αποδεκτός στο
εξωτερικό. Η Τουρκία ήδη εξομαλύνει τις σχέσεις
της με όλους, εσχάτως γίνεται μια τεράστια
προσπάθεια κάτι τέτοιο να συμβεί και με την
Αίγυπτο. Σε ένα εντελώς διαφορετικό γήπεδο, πώς
μπορεί να κινηθεί η Αθήνα; Σίγουρα δεν πρέπει να
φοβηθεί το παράθυρο ευκαιρίας που έχει ανοιχτεί.
Δίχως όμως ψευδαισθήσεις και μεγάλες προσδοκίες.
Και ήδη θα πρέπει να προετοιμάζεται για το
ενδεχόμενο να ενταθούν οι πιέσεις για «άμβλυνση»
θέσεων. Η εξίσωση είναι δύσκολη και η συνήθης
οδός της κατά περίπτωση αντίδρασης δεν
ενδείκνυται πια.
Βασίλης
Νέδος (Καθημερινή) |
