Με την ενίσχυση της στρατιωτικής ικανότητας της Ουκρανίας αντιμετωπίζεται η ρωσική επίθεση, σημειώνουν οι Αμερικανοί, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας αλλά και το Κίεβο. Πρόκειται για μια συλλογική, όπως αναφέρεται, προσπάθεια για να σταματήσουν την ρωσική επίθεση. Είναι προφανές πως η στάση έναντι της Ρωσίας δεν εκδηλώνεται μόνο επειδή εισέβαλε στην Ουκρανία -μια εξέλιξη που ενδεχομένως να μπορούσαν να αποτρέψουν- αλλά για γεωπολιτικούς λόγους σε μια περίοδο ανακατανομής ισχύος. Πέραν όλων αυτών, τα δεδομένα σήμερα είναι συγκεκριμένα και αφορούν την εισβολή μιας χώρας σε μια άλλη και την κατοχή εδαφών. Κι αυτό αποτελεί και ο βασικός λόγος, που η Κύπρος τοποθετήθηκε έναντι σε αυτό τον πόλεμο.

Οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συμφώνησαν, την περασμένη Δευτέρα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της Ε.Ε.,  στην εκταμίευση της 7ης δόσης από το Ευρωπαϊκό Μέσο για την Ειρήνη για τη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας, ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ. Εκείνο που απασχολεί τους Ευρωπαίους, κάτω από το βάρος των πιέσεων από τις ΗΠΑ αλλά και της Ουκρανίας, είναι η ενίσχυση με στρατιωτικό εξοπλισμό και ειδικά με τα γερμανικά άρματα μάχης. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, ανέφερε στη συνέντευξη Τύπου, που έγινε μετά τη σύνοδο, ότι το θέμα αυτό συζητήθηκε στη συνάντηση των χωρών της ομάδας Ramstein στη Γερμανία, όπου και φάνηκε ξεκάθαρα η αποφασιστικότητα των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων να ενισχύσουν στρατιωτικά την Ουκρανία. Είναι σαφές πως η Γερμανία δεν πρόκειται να στείλει η ίδια άρματα μάχης, αλλά ταυτόχρονα δεν θα μπλοκάρει την παράδοση αρμάτων μάχης Leopard στην Ουκρανία από άλλα κράτη-μέλη. Είναι σαφές πως η κυβέρνηση Σολτς, που πιέζεται πανταχόθεν για το θέμα αυτό, θα συναινέσει διά της σιωπής -με τις ευλογίες της εν πολλοίς- στην αποστολή Leopard από άλλες χώρες στην Ουκρανία.

Μέσα σε αυτές τις συζητήσεις, όπου εκείνο που αναδεικνύεται είναι η έκφραση «αλληλεγγύης» και η στήριξη του διεθνούς δικαίου, η Κύπρος ποια θέση έχει και τι κάνει; Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιαννάκης Κασουλίδης, δήλωσε «λυπημένος» στη διάρκεια του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ), επειδή η Κύπρος δεν μπορεί να συμμετάσχει στην πρωτοβουλία του ΟΗΕ για τα Σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα, λόγω των απαγορεύσεων που επιβάλλονται στα κυπριακά πλοία από την Τουρκία. Την ίδια ώρα, χωρίς να κατονομάζει την Τουρκία, αναφέρθηκε στην ανάγκη αποτελεσματικής εφαρμογής των κυρώσεων, λέγοντας ότι οι πρακτικές παράκαμψης των κυρώσεων από ορισμένες χώρες εμποδίζουν τις συνολικές προσπάθειες για να υπάρξει κόστος στην ικανότητα της Ρωσίας να συνεχίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Ποιος παρακάμπτει τις κυρώσεις; Η Τουρκία. Γιατί δεν καταγγέλλεται συστηματικά; Γιατί δεν ζητείται να έχει κόστος για τη στάση της;

Επειδή συνήθως τα ανακοινωθέντα που εκδίδονται είναι πολύ περιγραφικά για τα δικά μας θέματα, στο συγκεκριμένο δεν περιλήφθηκε οτιδήποτε αφορά τη συμπεριφορά της κατοχικής Τουρκίας ευρύτερα και πιο συγκεκριμένα για την Κύπρο. Το αφήγημα ότι «τους κουράσαμε», «δεν πρέπει να τα συνδέουμε όλα και πάντα με το δικό μας θέμα», δεν μπορεί να ισχύσει. Είναι άλλοθι μη διεκδίκησης. Την ώρα κατά την οποία το παγκόσμιο επιδεικνύει ευαισθησία για παραβιάσεις διεθνούς δικαίου και καταδικάζει εισβολές, την κατοχή εδαφών, το Κυπριακό πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή. 

Το Ουκρανικό προσφέρει δυνατότητες και ευκαιρίες, φτάνει να αξιοποιηθούν. Αν και Κυπριακό και Ουκρανικό δεν είναι τα ίδια ζητήματα, υπάρχουν κοινά στοιχεία. Στη μεγάλη εικόνα έχουμε και στις δύο περιπτώσεις, εισβολή, κατοχή εδαφών. Υπενθυμίζεται ότι οι δυο ρωσόφωνες κοινότητες από τη μια και η τουρκοκυπριακή από την άλλη, κάλεσαν υποτίθεται τις… μητέρες πατρίδες για βοήθεια. Και στις περιπτώσεις επικράτησε η λογική του ισχυρού. Επιβολή διά της ισχύος. 

Συνεπώς σε τέτοιες συζητήσεις, δεν εκφράζουμε λύπη, αλλά ζητάμε, απαιτούμε την ίδια μεταχείριση. Η εγκατάλειψη της ατάραχης διπλωματίας, της φοβικής, επιβάλλεται γιατί η συγκυρία το ευνοεί.

Κώστας Βενιζέλος (Φιλελεύθερος της Κύπρου)