|
Η νέα
επικράτηση Ερντογάν ύστερα από 22 χρόνια στην
ηγεσία της χώρας πιστοποιεί πρώτα απ’ όλα την
πολιτική ανθεκτικότητα του ανδρός και τη
χαρισματική σχέση του με την κοινωνία.
Πιστοποιεί επίσης ότι η Τουρκία επιλέγει
συνέχεια παρά αλλαγή. Το (εθνικιστικό)
συναίσθημα στο οποίο πρωτίστως απευθύνθηκε ο
πρόεδρος Ερντογάν κατίσχυσε… της τιμής του
κρεμμυδιού (οικονομία) με την οποία του
αντιπαρατάχθηκε ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Αν και
βέβαια η Τουρκία εμφανίζεται τώρα ως μια
βαθύτατα πολωμένη, διχασμένη χώρα. Η προσδοκία
ότι ο αυταρχισμός θα μπορούσε να ηττηθεί μέσω
της κάλπης και η δημοκρατία να επανέλθει δεν
επαληθεύτηκε. Η Δύση εμφανίζεται ως να ηττήθηκε.
Η Ρωσία (Πούτιν) ως να νίκησε. Η κατάσταση όμως
είναι πολύ πιο σύνθετη. Αυτό που θέλει ο
Ερντογάν είναι η Τουρκία να λειτουργεί όσο το
δυνατόν ως αυτόνομος πόλος επιρροής. Αλλωστε ο
Ερντογάν της νέας περιόδου δεν θα είναι ο ίδιος.
Θα έχουμε πιθανότατα μια νέα οβιδιακή του
μετάλλαξη. Μια νέα απόχρωση του γκρι.
Ενδεχομένως δηλαδή να μην έχουμε και τόσο πολύ
«τον διάβολο που γνωρίζουμε», αν και όχι μια
εντελώς άγνωστη οντότητα.
Η
Τουρκία υπό τον Ερντογάν θα συνεχίσει τον
ιδιαίτερο δρόμο της ως sui generis χώρα της
Δύσης που επιδιώκει την εμπέδωσή της στον ρόλο
της ως περιφερειακής δύναμης με ικανότητα να
συνομιλεί με Ρωσία και ΗΠΑ με απώτερο στόχο,
φαντασίωση ίσως, να λειτουργεί ως παγκόσμιος
πόλος εξουσίας σε ένα πολυπολικό διεθνές
σύστημα. Αλλά η δεινή οικονομική πραγματικότητα
θα επιβάλει τη λογική της. Θα αναγκάσει τον
Ερντογάν να επαναπροσεγγίσει ιδιαίτερα την
Ευρωπαϊκή Ενωση. Οθεν μια ευκαιρία για Ευρώπη
και Ελλάδα.
Μια
κατηγορία Ελλήνων είναι βέβαια περιχαρής με την
προοπτική επανεκλογής Ερντογάν αλλά για ένα
μάλλον στρεβλό (αν όχι ανήθικο) λόγο. Γιατί
εκτιμά ότι υπό τον Ερντογάν η Τουρκία θα
παραμείνει μια αυταρχική χώρα, αντίπαλος της
Δύσης, ενώ η Ελλάδα αντίθετα «το χαϊδεμένο
παιδί» της που θα απολαμβάνει τη στήριξή της.
Θυσιάζεται έτσι τόσο η ηθική της δημοκρατίας όσο
και τα διαχρονικά συμφέροντα της χώρας που,
σύμφωνα και με τον Πρωθυπουργό, εξυπηρετούνται
από μια δημοκρκατική, ευρωπαϊκή, αναπτυγμένη
Τουρκία. Οι δημοκρατίες ως γνωστόν δεν
καταφεύγουν σε πόλεμο μεταξύ τους. Τα αυταρχικά
καθεστώτα καταφεύγουν. Οι δημοκρατίες σέβονται
τόσο το κράτος δικαίου όσο και το διεθνές
δίκαιο. Τα αυταρχικά καθεστώτα περιφρονούν
συνήθως αμφότερα.
Πάντως,
σε σύντομο χρονικό διάστημα Ελλάδα και Τουρκία
θα έχουν δύο νεοεκλεγμένες κυβερνήσεις με
φρέσκια εντολή και νομιμοποίηση, πολιτικά ικανές
να ανοίξουν τη διαδικασία εξομάλυνσης των
σχέσεων και επίλυσης των προβλημάτων εκείνων που
μπορούν να επιλυθούν. Γιατι κάποια (που θίγουν
την ελληνική κυριαρχία) δεν λύνονται.
Ξεπερνιούνται στο βάθος χρόνου ίσως.
Π.Κ.
Ιωακείμιδης (in.gr)
Ο
καθηγητής Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι πρώην
πρεσβευτής – σύμβουλος ΥΠΕΞ, μέλος της
συμβουλευτικής επιτροπής του ΕΛΙΑΜΕΠ και
Research Associate LSE. Από τις εκδόσεις
Παπαζήση κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του «Ελλάδα:
Ορίζοντας 2030. Οι προκλήσεις Τουρκίας και
Ευρώπης». |
