Οι οικείοι των τελευταίων θα σηκώσουν μεγαλύτερο φορτίο από τους υπόλοιπους. Όχι ότι ο πόνος τους δεν είναι το ίδιο, αλλά είναι βαρύ για κάποιον να θρηνεί τον δικό του άνθρωπο, χωρίς να αποχαιρετήσει το σώμα του ή έστω κάποιο κομμάτι από αυτό. «Αν χαθεί η υλικότητα το πένθος δεν μπορεί να αρχίσει. Έχει μάθει μια μάνα, ένας πατέρας, ο αδελφός, η φίλη, να σκέφτεται ένα αγαπημένο πρόσωπο μέσω της υλικότητας του σώματος του. Η σχέση που έχει μαζί του καθορίζεται από το άγγιγμα, την αγκαλιά στο σώμα. Για αυτό και ο διαμελισμός είναι μια τρομακτική εμπειρία. Πολύ περισσότερο η εξαφάνιση του σώματος. Άνθρωποι που δεν έχουν βρει κάτι από τους δικούς τους, έστω τη στάχτη τους δεν έχουν κάποιο απομεινάρι. Δεν μπορούν να αρχίσουν το πένθος», εξήγησε ο Έλληνας ψυχίατρος Σάββας Σαββόπουλος.

Στην αποκορύφωση του πρώτου κύματος της πανδημίας με τις μαζικές ταφές και τις κηδείες χωρίς την παρουσία συγγενών, ο καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας, Δημήτρης Μποσνάκης είχε δώσει μια συνέντευξη στον Φιλελεύθερο, στην οποία είχε μιλήσει για τη σημασία του θανάτου και των τελετών στις κοινωνίες μας. Όπως εξήγησε ο νεκρός στην ουσία είναι ένα άψυχο κουφάρι και ότι αυτοί που διαχειρίζονται το σώμα του είναι οι ζωντανοί. 

Για αυτό, ο αποχαιρετισμός του νεκρού, αποκτά μεγάλη σημασία. Δεν είναι απλά ένα τελετουργικό, αλλά αφορά την διαχείριση του πένθους. Το ότι ο δικός μας άνθρωπος δεν είναι πλέον μαζί μας και ότι θα έχουμε να ζήσουμε με την απώλειά του. Και για να αρχίσει το πένθος είναι βασικό να δει ο άνθρωπος το υλικό πειστήριο του θανάτου, την ίδια τη σορό. 

Η θλίψη του πένθους είναι προσωπική υπόθεση. Στην περίπτωση, όμως, των θυμάτων των Τεμπών αποκτά και μια συλλογική διάσταση. Ο πόνος είναι κοινός και ενώνει ανθρώπους που μέχρι την ώρα της τραγωδίας δεν είχαν τίποτα κοινό μεταξύ τους. Ενώνει και αυτούς που κλαίνε, όταν το φέρετρο θα είναι άδειο στον τελευταίο ασπασμό. 

Ξένια Τούρκη (philenews.com)