|
Η ρομποτική
έχει διεισδύσει ήδη στο νου :δεν χρειάζεται να
μπει στα εργοστάσια αφού ο τεχνολογικός
δαρβινισμός κατάφερε να μετατρέψει το ανθρώπινο
κεφάλαιο στο απόλυτο εργαλείο παραγωγής και
συναρμολόγησης προϊόντων.
Τα ρομπότ
είμαστε πλέον «εμείς». Γίναμε ήδη ο ταχύτερος
και φθηνότερος συντελεστής παραγωγής, έξω από το
παραδοσιακό βιομηχανικό εργοστάσιο αλλά μέσα στο
μεγάλο οικουμενικό εργοστάσιο της ιστορίας
(smartphone)
Η «μη
απαραίτητη» εργασία που απασχολεί τον Πάνο Κοσμά
στο άρθρο του, δεν είναι μόνο προϊόν της
εξέλιξης (πχ ΑΙ). Είναι ότι το κεφάλαιο έφθασε
στο ανώτατο ιστορικά σημείο της απεδαφικοποίησής
του, στο ζενίθ της αυτοπαραγωγής του, αφού πρώτα
μετασχημάτισε την κλασική παραγωγή : από το
σύστημα τού εργοστασιακού φορντισμού την πέρασε
στον αλγοριθμικό ταιηλορισμό και στη σημειωτική
ανάδυση πηγαίου κώδικα.
Στην δε
απορία γιατην κατανάλωση ως «ζωογόνο δύναμη του
καπιταλισμού» έχω να πω το εξής : τα chatbots
και τα robots «ψωνίζουν» ήδη για εμάς, «χωρίς»
εμάς. Το ζούμε όλοι : έρχεται η προτίμηση μας
(σε ταινία του Netflix, σε e shops) ως ήδη
«έτοιμη» για εμάς επιλογή.
Με αυτή την
αλγοριθμική συμπεριφορική ανάλυση όμως παράγεται
και η συστημική αντίφαση του καπιταλιστικού
ορίου που μετατοπίζει το σύστημα: παράγεται
δηλαδή τόσο το ίδιο το κεφάλαιο όσο και η ίδια η
ανάλωση του.
Αυτό
συμβαίνει διότι η προ καθοδηγούμενη κατανάλωση
οδηγεί ταχύτατα σε δαπάνη του μισθού, του
εισοδήματος, του πιστωτικού ορίου.
Και είναι
τελικά ο ψηφιακός χωροχρόνος αυτός που
εξαφανίζει την αμοιβή της εργασίας : οι βιτρίνες
είναι στην παλάμη του καθενός πλέον και το
μηδενικό κόστος έρευνας της αγοράς μοιάζει με
εναλλακτικό όφελος και ξυπνά ερεθίσματα
απόκτησης αγαθών (εννοείται περιττών)
Αυτό που
δεν ξυπνά μαζί όμως με αυτά τα σινιάλα
αντικαταθλιπτικής δαπάνης, είναι το ένστικτο
αυτοσυντήρησης του «περιττού» πλέον «ανθρώπου».
Η εργασία
εντατικοποιείται μαζί όμως με μια νέα
εντατικοποίηση : ο ελεύθερος χρόνος υφίσταται
βίαιη πλέον νομισματικοποίηση, οπότε και γίνεται
αμιγώς εμπορευματικός.
Τα
υποκείμενα γίνονται traders της εργασίας τους με
τις αγορές τους : ανταλλάζουν μόχθο με εμπόρευμα
και θέαμα…
European
Business Review
|