Πέμπτη, 00:01 - 02/10/2025

Ύστερα από 14 χρόνια ταλαιπωρίας στα Ελληνικά δικαστήρια, φαίνεται ότι η Καφκαϊκή περιπέτεια του πρώην Προέδρου ΕΛΣΤΑΤ κ. Ανδρέα Γεωργίου φτάνει στο τέλος της. Αφού κατηγορήθηκε για δήθεν «φούσκωμα» του ελλείμματος του 2009, που κύκλοι της Νέας Δημοκρατίας θεώρησαν ότι εξώθησε τη χώρα βαθύτερα στη λιτότητα, το Συμβούλιο Εφετών τον απάλλαξε για τρίτη (!) φορά το 2019, ύστερα από απανωτές διώξεις τα προηγούμενα χρόνια με στόχο την επίτευξη καταδικαστικής απόφασης. Αλλά το δικαστικό σήριαλ δεν έκλεισε εκεί: στην παράλληλη υπόθεση για δήθεν «παράβαση καθήκοντος», ο κ. Γεωργίου καταδικάστηκε σε διετή φυλάκιση με τριετή αναστολή επειδή δεν ζήτησε την έγκριση του συμβουλίου της ΕΛΣΤΑΤ πριν κοινοποιήσει στην Eurostat τα αναθεωρημένα δημοσιονομικά στοιχεία της περιόδου 2006-9 τον Νοέμβριο 2010. Η Πρωτόδικη αθωωτική απόφαση της δίκης του 2016 αναιρέθηκε στη συνέχεια, ώστε να ξαναδικαστεί—κάτι πολύ σπάνιο—για το ίδιο αδίκημα από το Εφετείο, που τον καταδίκασε το 2017. Η υπόθεση τελεσιδίκησε με την επικύρωση της καταδίκης του από τον Άρειο Πάγο το 2018.

Η καταδίκη του αντίκειται στον Κώδικα Ορθής Πρακτικής για τις Ευρωπαϊκές Στατιστικές (ΚΟΠ, Αρχή 1.4), που ορίζει ρητά ότι ο επικεφαλής της στατιστικής υπηρεσίας έχει «αποκλειστική αρμοδιότητα» («sole responsibility») για την κατάρτιση και δημοσιοποίηση στατιστικών στοιχείων, τα οποία προφανώς δεν υπόκεινται σε ψηφοφορία από κάποιο συμβούλιο. Αυτός ο Ευρωπαϊκός κανόνας διαφυλάσσει την αξιοπιστία των στατιστικών στοιχείων της ΕΕ και την προστασία τους από πολιτικές παρεμβάσεις – εξόφθαλμες στην περίπτωση των «Greek statistics», που είχαν καταντήσει συνώνυμα της αναξιοπιστίας την περίοδο πριν από την κρίση. Μόλις ξέσπασε η κρίση στα τέλη του 2009, οι Ευρωπαίοι πιστωτές απαίτησαν ακριβή στατιστικά στοιχεία. Ο κ. Γεωργίου, ειδικός σε στατιστικά στοιχεία του ΔΝΤ, διορίστηκε Πρόεδρος της πρόσφατα ανεξάρτητης Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ) τον Αύγουστο του 2010. Αντί το Ελληνικό πολιτικό σύστημα να τον ευγνωμονεί γιατί έθεσε τέλος στη ρετσινιά των «Greek statistics», καταρτίζοντας στοιχεία τα οποία οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί και οι Ελληνικές κυβερνήσεις αποδέχονται πλήρως, υπέβαλε τον κ. Γεωργίου σε μία Καφκαϊκή δοκιμασία στα Ελληνικά δικαστήρια με μεγάλο προσωπικό και οικονομικό κόστος για τον ίδιο.

Στη συνέχεια ο κ. Γεωργίου προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), το οποίο τον δικαίωσε ομόφωνα τον Μάρτιο 2023 και καταδίκασε την Ελλάδα για παραβίαση του δικαιώματος του σε δίκαιη δίκη. Αυτή η καταδίκη εκθέτει την ελληνική Δικαιοσύνη επειδή επέλεξε να αγνοήσει απαλλακτικά στοιχεία, όπως καταθέσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων, και αρνήθηκε σιωπηρώς να υποβάλει προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τη σωστή ερμηνεία του ΚΟΠ.

Μετά την δικαίωσή του από το ΕΔΔΑ, ο κ. Γεωργίου έκανε αίτηση επανάληψης της δίκης του, που έγινε δεκτή από τον Άρειο Πάγο. Την περασμένη εβδομάδα (19/9) ο εισηγητής αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου παραδέχθηκε ότι το δικαστήριο που τον καταδίκασε παρερμήνευσε τον Κώδικα Ορθής Πρακτικής για τις Ευρωπαϊκές στατιστικές, επομένως δεν συντρέχει λόγος για νέα δίκη. Πρότεινε επομένως να γίνει δεκτή η αίτηση αναίρεσης, να ακυρωθεί η καταδίκη του και να τερματιστεί η δίωξη του. Ας ελπίσουμε να γίνει δεκτή η πρόταση του αντιεισαγγελέα από την ολομέλεια του Αρείου Πάγου και να λήξει επιτέλους η 14ετής δοκιμασία του κ. Γεωργίου στα Ελληνικά δικαστήρια.

Απώτερος στόχος των αλλεπάλληλων διώξεων και της αναίρεσης απαλλακτικών αποφάσεων κατώτερων δικαστηρίων την περίοδο 2012-18 ήταν η επίτευξη καταδικαστικής απόφασης που θα αποδείκνυε ότι τα μνημόνια επιβλήθηκαν όχι λόγω εσφαλμένων πολιτικών επιλογών που κατέστησαν την χώρα αναξιόχρεη, αλλά επειδή υπήρξε κρυφή συμπαιγνία με τους δανειστές για να επιβληθεί στην Ελλάδα λιτότητα προς όφελος των δανειστών. Ο πρώην πρόεδρος της ΕΛΣΤΑΤ ήταν το εξιλαστήριο θύμα για όσους ήθελαν να αποτινάξουν την ευθύνη για τη χρεοκοπία της χώρας, ταυτόχρονα όμως ένωσε Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ, τα δύο κόμματα που κυβέρνησαν εκείνη την περίοδο, σε ένα κοινό αφήγημα βασισμένο στην δοξασία ότι τα μνημόνια έφεραν την κρίση και όχι το αντίστροφο. Θυμηθείτε τα «Ζάππεια» του κ. Σαμαρά και την προεκλογική ομιλία του κ. Τσίπρα τον Δεκέμβριο 2014, στην οποία διερωτήθηκε «γιατί αλήθεια η ΕΛΣΤΑΤ διόγκωσε το δημόσιο έλλειμμα με αποτέλεσμα να βρεθεί η χώρα στο μάτι του κυκλώνα;». Η καταδίκη ενός τεχνοκράτη ταίριαζε στο βολικό αφήγημα του κ. Τσίπρα για διαγραφή χρέους και κατάργηση των μνημονίων «με ένα νόμο και ένα άρθρο», μεταθέτοντας την ευθύνη για επιστροφή στην ομαλότητα στους δανειστές και παραβλέποντας τις προσπάθειες που έπρεπε να καταβάλλει η Ελλάδα για να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό στο διηνεκές. Η ελληνική Δικαιοσύνη συμμετείχε στη στοχοποίηση του κ. Γεωργίου με απανωτές διώξεις βασισμένες σε ανυπόστατες, πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες.

Αυτή η υπόθεση έχει κάνει τεράστια ζημιά στην φήμη της χώρας ως κράτος δικαίου με ανεξάρτητο δικαστικό σύστημα. ΕΕ, ΔΝΤ και άλλοι οργανισμοί έχουν επανειλημμένα καλέσει τις Ελληνικές κυβερνήσεις να στηρίξουν δημόσια τον κ. Γεωργίου. Όλες ανεξαιρέτως κρύφτηκαν πίσω από την δικαιολογία ότι δεν σχολιάζουν δικαστικές υποθέσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, επικαλούμενες τον διαχωρισμό των εξουσιών. Αντίθετα, είχαν την δυνατότητα —και την υποχρέωση— να εκφράσουν δημόσια τη γνώμη τους, αναγνωρίζοντας ότι ο κ. Γεωργίου αποκατέστησε την αξιοπιστία των ελληνικών στατιστικών στοιχείων βάσει μίας μεθοδολογίας που συνεχίζει να χρησιμοποιείται σήμερα. Η Ελληνική Πολιτεία χρωστάει ένα μεγάλο «συγνώμη» στον κ. Γεωργίου για όλα τα χρόνια που ταλαιπωρείται στα δικαστήρια επειδή έκανε το καθήκον του.

*Η κ. Μιράντα Ξαφά είναι πρώην στέλεχος ΔΝΤ και συγγραφέας του βιβλίου «Δημόσιο Χρέος» στη σειρά Μικρές Εισαγωγές, Εκδόσεις Παπαδόπουλος.

** Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή της Κυριακής. 

Greek Finance Forum Team

Σχόλια Αναγνωστών