Δεδομένου, μάλιστα, ότι η –μέχρι στιγμής– διάθεση του πρωθυπουργού είναι να πραγματοποιήσει εκλογές στο τέλος της τετραετίας, άρα παράλληλα με τις κάλπες στην Τουρκία, είναι σχεδόν αυταπόδεικτο πως η ατμόσφαιρα θα γίνει ανυπόφορη.

Η χώρα, λοιπόν, μπαίνει σε ένα χειμώνα με μια κρίση τετραπλή: Πρώτον, με τα ελληνοτουρκικά στη χειρότερη φάση τους εδώ και δεκαετίες· δεύτερον, με έναν πόλεμο στην Ουκρανία ο οποίος παρατείνεται «τεντώνοντας» τις αντοχές των δημοκρατικών θεσμικών αντοχών της Ευρώπης· τρίτον, με τα προσωπικά οικονομικά των πολιτών να είναι σε άθλια κατάσταση λόγω του πληθωρισμού, μάλιστα μετά δέκα χρόνια πίεσης. Και πλέον, τέταρτον, με μια κρίση εσωτερική, πολιτική, θεσμική και βαθιά συστημική.

Αυτό σημαίνει ότι σε δεδομένες στιγμές η χώρα θα χρειαστεί ενεργή και λειτουργική την υπηρεσιακή ραχοκοκαλιά της, κυρίως όταν πρόκειται για το βαθύ κράτος, δηλαδή τους αρμούς που εγγυώνται τη συνέχεια του κράτους ανεξάρτητα από τι πρόκειται να συμβεί σε οποιαδήποτε συγκυρία.

Τα προγράμματα «διάσωσης», όπως έμειναν γνωστές οι –υπό ευρωπαϊκή και κυρίως γερμανική αιγίδα– μνημονιακές υποχρεώσεις ώστε να μη γίνει αισθητός ο γδούπος της χρεοκοπίας στη χώρα, διέλυσαν ένα δίκτυο λειτουργικό, αλλά καθ’ όλα προβληματικό, οδηγώντας τη χώρα σε αναζήτηση εφεδρικού συστήματος. Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 και η κυβέρνηση της Ν.Δ. το 2019 έδειξαν ότι, παρά τις πολλές και φιλότιμες προσπάθειες και τα αποτελέσματα που τα τελευταία χρόνια έχουν καρποφορήσει σε μεμονωμένους τομείς (άμυνα, επενδύσεις, διπλωματικές συμφωνίες), η Ελλάδα παραμένει μια χώρα που αντιμετωπίζει κολοσσιαίων διαστάσεων υπαρξιακές προκλήσεις, οι οποίες δεν αντιμετωπίζονται δίχως βαθύτατες συνεννοήσεις.

Δυστυχώς, όπως όλα δείχνουν, οδεύουμε πάλι μέχρι την επόμενη, και άγνωστη, στροφή με τον αυτόματο πιλότο, μάλιστα δίχως πυξίδα και με μηδενική ορατότητα…

Βασίλης Νέδος (Καθημερινή)