Η ενδεχόμενη κατάργηση της πράσινης στρατηγικής των ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την αναζωπύρωση των εμπορικών εντάσεων με την Ευρώπη υπό τον πρώην πρόεδρο Donald Trump, έχει ήδη οδηγήσει διαχειριστές όπως η Amundi και η UBS να αποσύρουν κεφάλαια από τις αμερικανικές αγορές. Η σταθερότητα των θεσμών και η πολιτική συνέπεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση επαναφέρουν την ήπειρο στο επίκεντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος.

Για πολλούς αναλυτές, η υπονόμευση του IRA δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό, αλλά υποδηλώνει την είσοδο σε μια νέα περίοδο πολιτικής ρευστότητας στις ΗΠΑ, με άμεσες επιπτώσεις στη ροή επενδύσεων, στη ρευστότητα και στη διεθνή θέση των ΗΠΑ στον τομέα της πράσινης τεχνολογίας.

«Το μήνυμα προς τους επενδυτές είναι ξεκάθαρο: η αξιοπιστία των ΗΠΑ ως επενδυτική επιλογή έχει μειωθεί αισθητά», σημειώνει ο Bibani, ανώτερος διαχειριστής χαρτοφυλακίου στο Λονδίνο για λογαριασμό της Allianz Global Investors.

Η απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων –που ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικανούς– να εγκρίνει φορολογικό νομοσχέδιο το οποίο αναιρεί βασικά σημεία του IRA του 2022, απειλεί να αποσταθεροποιήσει πλήρως τις στρατηγικές μετάβασης σε καθαρή ενέργεια. Παρότι η Γερουσία ενδέχεται να μπλοκάρει ορισμένα σκέλη της πρότασης, οι Ευρωπαίοι διαχειριστές εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ένα περιβάλλον αυξανόμενης αβεβαιότητας και πολιτικού ρίσκου, σύμφωνα με τον Bibani.

«Εκτός αν υπάρξει άμεση αποκατάσταση της διαφάνειας, το οικονομικό πλαίσιο, οι δεσμεύσεις των εφοδιαστικών αλυσίδων και οι επενδυτικές ροές μπορεί να μετακινηθούν προς σταθερότερες αγορές όπως ο Καναδάς ή η Ευρωπαϊκή Ένωση», επισημαίνει.

Πρόκειται για ακόμη μία αντιπαράθεση μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ. Ενώ στην ΕΕ οι πολιτικές μείωσης εκπομπών είναι νομικά κατοχυρωμένες, στις ΗΠΑ η διοίκηση Trump επιτίθεται ανοιχτά στο πλαίσιο του net zero. Κατά τους αναλυτές της Jefferies, το ρεπουμπλικανικό φορολογικό σχέδιο είναι «χειρότερο απ’ ό,τι αναμενόταν» για τους επενδυτές που έχουν υιοθετήσει στρατηγικές πράσινης μετάβασης.

Εάν τελικά το νομοσχέδιο υπερψηφιστεί από τη Γερουσία, αυτό θα σηματοδοτήσει «μια δραστική υποχώρηση της πολιτικής καθαρής τεχνολογίας στις ΗΠΑ», σχολιάζει ο Bibani, προσθέτοντας ότι κάτι τέτοιο θα εισήγαγε «υψηλό ρυθμιστικό και πολιτικό κίνδυνο», διαβρώνοντας την προβλεψιμότητα και την εμπιστοσύνη που είχαν καταστήσει τις ΗΠΑ κορυφαίο προορισμό για επενδύσεις σε καθαρές τεχνολογίες μετά την εφαρμογή του IRA.

Την περασμένη εβδομάδα, ο δείκτης S&P 500 σημείωσε πτώση, ενώ η απόδοση των 30ετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου ανήλθε στο 5,1%, καθώς οι αγορές αντέδρασαν στο ρεπουμπλικανικό σχέδιο και τις εκτιμήσεις περί αύξησης του δημοσιονομικού ελλείμματος. Επιπλέον, ο Donald Trump κλιμάκωσε περαιτέρω την αβεβαιότητα, δηλώνοντας ότι δεν επιδιώκει εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ παράλληλα ενίσχυσε την εμπορική σύγκρουση. Το δολάριο υποχώρησε.

Η εχθρική στάση των ΗΠΑ απέναντι στις πολιτικές για την ενεργειακή μετάβαση έχει προκαλέσει ανησυχία στους ευρωπαϊκούς επενδυτικούς κύκλους, όπου η πράσινη στρατηγική είναι καθοριστικός παράγοντας τοποθετήσεων. Η Amundi SA, ο μεγαλύτερος asset manager της Ευρώπης, δήλωσε πρόσφατα ότι παρατηρεί «μαζική επανατοποθέτηση» πελατών με στόχο την αποφυγή της αμερικανικής αγοράς, λόγω ανησυχιών που εκτείνονται από την ελλιπή διακυβέρνηση έως την ανατροπή βασικών κλιματικών πολιτικών. Παρόμοια τάση καταγράφει και η UBS Group AG, με σημαντικές εκροές από μετοχικά ETF των ΗΠΑ.

Ο Tyler Christie, πρώην στέλεχος της BlackRock με ενασχόληση στην πράσινη επένδυση μέσω της Decarbonization Partners (σε συνεργασία με την Temasek), επισήμανε ότι η «έντονη πολιτική αστάθεια στις ΗΠΑ προκαλεί αβεβαιότητα που διαχέεται στο χρηματοπιστωτικό σύστημα». Αντιθέτως, «η ευρωπαϊκή πολιτική εμφανίζει σπάνιο βαθμό συνοχής και προβλεψιμότητας», ιδιαίτερα υπό το φως υπαρξιακών προκλήσεων στους τομείς ενέργειας, ασφάλειας και φυσικών πόρων.

Το αποτέλεσμα είναι πως οι διαχειριστές κεφαλαίων, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, «κατευθύνουν ολοένα και περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια προς ευρωπαϊκά έργα, όπου η πολιτική θεωρείται σταθερή και η ζήτηση θεμελιωμένα ισχυρή», καταλήγει ο Christie.

«Η νομοθετική επίθεση των Ρεπουμπλικανών εναντίον του IRA αποτελεί ακόμη ένα παράδειγμα της νέας εποχής αστάθειας και πολιτικής αβεβαιότητας στις ΗΠΑ», σχολίασε.