Μια
φαινομενικά απλή μεταρρύθμιση, όπως η αύξηση της
ηλικίας συνταξιοδότησης κατά ένα έτος, θα είχε
εντυπωσιακό αντίκτυπο στη βιωσιμότητα των
δημόσιων οικονομικών της Ευρωζώνης, σύμφωνα με
νέα ανάλυση της
Oxford
Economics. Η παρέμβαση αυτή θα μπορούσε
να περιορίσει το δημόσιο χρέος της Ευρωζώνης
κατά 14% του ΑΕΠ έως το 2060, ενώ για την Ελλάδα
η μείωση θα άγγιζε σχεδόν το 25% του ΑΕΠ.
Παράλληλα, η αύξηση της απασχόλησης θα ενίσχυε
το αναπτυξιακό δυναμικό της Ευρωζώνης κατά
περίπου 1%. Ωστόσο, η μεταρρύθμιση
χαρακτηρίζεται ως πολιτικά δύσκολη και κοινωνικά
αντιδημοφιλής.
Η Oxford Economics σημειώνει ότι
η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με αυξανόμενες
στρατιωτικές δαπάνες, χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης
και μια γηράσκουσα κοινωνία που επιβαρύνει
ολοένα και περισσότερο τα δημόσια οικονομικά. Οι
συντάξεις ήδη αντιστοιχούν σε πάνω από το 20%
των δημοσίων δαπανών στις χώρες της Ευρωζώνης,
ενώ τα γενναιόδωρα επιδόματα έχουν δημιουργήσει
εισοδηματική υπεροχή σε ηλικίες 66–75 ετών σε
χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η
Γαλλία.
Η
προτεινόμενη
μεταρρύθμιση προβλέπει
σταδιακή αύξηση της
ηλικίας συνταξιοδότησης
σε διάστημα έξι ετών,
ξεκινώντας το 2026.
Σύμφωνα με την Oxford
Economics, αυτό θα
οδηγούσε σε υψηλότερη
συμμετοχή στην αγορά
εργασίας, αύξηση της
απασχόλησης και ενίσχυση
της παραγωγής.
Παράλληλα, θα μείωνε τις
δαπάνες για συντάξεις
και, μέσω χαμηλότερου
χρέους, θα συγκρατούσε
τα επιτόκια και τις
αποδόσεις των ομολόγων.
Υπολογίζεται ότι έως το
2060, οι σωρευτικές
εξοικονομήσεις θα
ξεπεράσουν το 1,5 τρισ.
ευρώ, με σημαντική
μείωση των πληρωμών
τόκων κατά περίπου 2,3
τρισ. ευρώ.
Ο
αντίκτυπος όμως δεν θα
είναι ίδιος σε όλες τις
χώρες. Οι μεγαλύτερες
δημογραφικά οικονομίες
με υψηλό λόγο εξάρτησης
ηλικιωμένων, όπως οι
χώρες της Νότιας
Ευρώπης, θα ωφεληθούν
περισσότερο. Για την
Ελλάδα, η μείωση του
χρέους υπολογίζεται
κοντά στο 25% του ΑΕΠ,
ενώ για την Ισπανία
ξεπερνά το 25%.
Παρά τα
θετικά μακροοικονομικά
αποτελέσματα, η Oxford
Economics αναγνωρίζει
σοβαρές αδυναμίες: το
πολιτικό κόστος θα είναι
υψηλό, καθώς η
μεταρρύθμιση ενδέχεται
να αυξήσει την ανεργία
έως και 1,6 εκατ. άτομα
στην Ευρωζώνη και να
ανεβάσει το διαρθρωτικό
ποσοστό ανεργίας κατά
0,9%. Η σταθερότητα των
υποθέσεων για τις
μελλοντικές κυβερνήσεις
θεωρείται επίσης κρίσιμη
προϋπόθεση για την
επιτυχία της.
Τέλος, ο
οίκος υπογραμμίζει ότι,
παρά την απλότητα της
συγκεκριμένης λύσης, η
εφαρμογή της είναι
πολιτικά επώδυνη. Ως
εναλλακτικές, θα
μπορούσαν να εξεταστούν
η μείωση του δείκτη
αναπλήρωσης ή η αύξηση
των ασφαλιστικών
εισφορών, επιλογές που
επίσης έχουν κόστος,
αλλά ίσως είναι πιο
εύκολα διαχειρίσιμες σε
κοινωνικό επίπεδο.