Αντίθετη πορεία από τον παγκόσμιο μέσο όρο

Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος έχει αυξηθεί κατά 18 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ από το 2019. Σήμερα ανέρχεται περίπου στο 100% του ΑΕΠ για τις ανεπτυγμένες οικονομίες (+6 μονάδες σε σχέση με το 2019) και στο 43% για τις αναδυόμενες (+12 μονάδες). Η UBS επισημαίνει ότι χωρίς την ώθηση του υψηλού πληθωρισμού, η αύξηση θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη. Η μεταπανδημική άνοδος των τιμών και οι πιέσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα οδήγησαν τα επιτόκια προσωρινά σε χαμηλά επίπεδα, βοηθώντας έτσι τις ανεπτυγμένες χώρες να μειώσουν το λόγο χρέους/ΑΕΠ από το 109% του 2020.

Από το 1990, σύμφωνα με τα στοιχεία της UBS, οι οικονομίες που εμφανίζουν πρωτογενή ελλείμματα βλέπουν το χρέος τους να αυξάνεται με τον χρόνο, ενώ όσες διατηρούν ισοσκελισμένα ή πλεονασματικά ισοζύγια, όχι. Σήμερα, το 76% των χωρών που καλύπτει η UBS εμφανίζουν πρωτογενή ελλείμματα.

Η Ελλάδα στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης

Στον αντίποδα, η Ελλάδα καταγράφει τη θετικότερη δυναμική διεθνώς. Το δημόσιο χρέος της μειώνεται κατά περίπου 5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ ετησίως. Σύμφωνα με την UBS, η χώρα θα μπορούσε να διατηρήσει σταθερό το χρέος της ακόμη και με πρωτογενές έλλειμμα 2,4% του ΑΕΠ, ενώ στην πράξη αναμένεται να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα 2,9% έως το 2027.

Η UBS προβλέπει ανάπτυξη 2,2% για το 2025, 2,4% το 2026 και 1,8% το 2027, με τον πληθωρισμό να διαμορφώνεται αντίστοιχα στο 2,5%, 2,3% και 2,2%. Παράλληλα, δεν προβλέπει επιστροφή σε ελλείμματα, εκτιμώντας πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ φέτος και ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς το 2026 και 2027.

Το βλέμμα στις εκλογές του 2027

Για τους επενδυτές, οι επερχόμενες εκλογές στην Ελλάδα αποτελούν καθοριστικό σημείο αναφοράς, καθώς η σημερινή κυβέρνηση έχει επιτύχει σημαντικά αποτελέσματα στην απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, στις μεταρρυθμίσεις και στη μείωση του χρέους μέσω συνετής δημοσιονομικής πολιτικής.

Παρότι η εκλογική αναμέτρηση απέχει ακόμη, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Νέα Δημοκρατία παραμένει πρώτο κόμμα με περίπου 30%, έναντι 40%-41% στις προηγούμενες εκλογές, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε κυβέρνηση συνεργασίας. Η UBS τονίζει ότι το κόμμα εξακολουθεί να διατηρεί σαφές προβάδισμα έναντι των δυνάμεων της αντιπολίτευσης.

Ποιες χώρες χρειάζονται δημοσιονομική προσαρμογή

Η UBS επισημαίνει ότι η Βραζιλία βρίσκεται στη δυσμενέστερη θέση, καθώς απαιτείται δημοσιονομική προσαρμογή 3,6 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ απλώς για να σταθεροποιηθεί το χρέος της. Ακολουθούν η Πολωνία, η Γερμανία, η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Στην Πολωνία, η αύξηση των αμυντικών δαπανών έχει επιβαρύνει το έλλειμμα, ενώ στη Γερμανία η μεταστροφή στη δημοσιονομική πολιτική και οι υψηλές δαπάνες για άμυνα και υποδομές έχουν επιδεινώσει τη δυναμική του χρέους. Στη Γαλλία, η πολιτική αστάθεια και οι αλλεπάλληλες παραιτήσεις πρωθυπουργών από το 2021 έχουν καθυστερήσει τις προσπάθειες προσαρμογής.

Στις ΗΠΑ, η δημοσιονομική εικόνα βελτιώθηκε ελαφρώς χάρη στην αύξηση των εσόδων από δασμούς. Εφόσον η αμερικανική οικονομία διατηρήσει ρυθμούς ανάπτυξης λίγο κάτω του 2,5% και πληθωρισμό κοντά στο ίδιο επίπεδο, μπορεί να αντέξει ελλείμματα γύρω στο 5% του ΑΕΠ χωρίς να αυξήσει το χρέος της. Ωστόσο, τα σημερινά ελλείμματα υπερβαίνουν το 6%, γεγονός που καθιστά αναγκαία μια ήπια, αλλά όχι ριζική, δημοσιονομική προσαρμογή.