Όπως γράφει η Άρτεμις Σπηλιώτη στην Ημερησία, από την άλλη πλευρά η προσπάθεια να «πολεμηθεί» ο υψηλός πληθωρισμός με όπλο τα υψηλά επιτόκια  μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών της ευρωζώνης. Ετσι, η «μάχη» της 14ης Σεπτεμβρίου, όταν συνεδριάζει η ΕΚΤ, μεταξύ «γερακιών» και «περιστεριών» είναι αμφίρροπη.

Οι τράπεζες και τα έσοδα από τόκους

Οι τράπεζες από την πλευρά τους μπορεί μεν να καταγράφουν υψηλά  έσοδα από τόκους λόγω των διαδοχικών αυξήσεων των επιτοκίων – οι ελληνικές συστημικές τράπεζες στο πρώτο εξάμηνο παρουσίασαν καθαρά έσοδα από τόκους 3,894 δισ. ευρώ, από 2,440 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό εξάμηνο, καταγράφοντας αύξηση 59,59%. – από την άλλη πλευρά ωστόσο η πιστωτική επέκταση έχει «πατήσει» φρένο με τις επιχειρήσεις – όχι μόνο τις μεγάλες – να προχωρούν σε πρόωρες έκτακτες αποπληρωμές αξιοποιώντας τη διαθέσιμη ρευστότητα, με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας να στηρίζει την πιστωτική επέκταση των τραπεζών. 

Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας για τον Ιούλιο δείχνουν ότι τάση για αποπληρωμές που ήταν ιδιαίτερα έντονη τους πρώτους μήνες του 2023 συνεχίζεται και αποτυπώνεται και στις καταθέσεις που κινήθηκαν καθοδικά.  Τα υπόλοιπα δανείων μειώθηκαν κατά περίπου 1,4 δισ ευρώ ενώ πτώση καταγράφουν οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα μετά από το ράλι του προηγούμενου μήνα. 

Το «κυνήγι» των νοικοκυριών

Τα νοικοκυριά πάντως συνεχίζουν να κινούνται προς τις προθεσμιακές καταθέσεις «κυνηγώντας» υψηλότερες αποδόσεις. Οι καταθέσεις μιας ημέρας από 106, 887 δις ευρώ τον Ιούνιο μειώθηκαν σε 106,320 δις ευρώ τον Ιούλιο (-567 εκατ. ευρώ) ενώ οι λοιπές καταθέσεις (προθεσμιακές ) και ρέπος αυξήθηκαν από 33,897 δις ευρώ σε  34,608 δις ευρώ. (+711 εκατ. ευρώ), ενώ τον Ιανουάριο του 2023 οι καταθέσεις αυτής της κατηγορίας ήταν περί τα 25,2 δις ευρώ και οι καταθέσεις μιας ημέρας 112,5 δις ευρώ.

Ειδικότερα, η μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης της οικονομίας ήταν αρνητική κατά 1.112 εκατ. ευρώ, τον Ιούλιο του 2023, έναντι θετικής καθαρής ροής 587 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. H μηνιαία καθαρή ροή του συνόλου των καταθέσεων ήταν αρνητική κατά 213 εκατ. ευρώ, τον Ιούλιο του 2023, έναντι θετικής καθαρής ροής 2.579 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο του 2023.

Πιο αναλυτικά σε ότι αφορά τις επιχειρήσεις, η μηνιαία καθαρή ροή προς τις επιχειρήσεις ήταν αρνητική κατά 1.233 εκατ. ευρώ έναντι θετικής καθαρής ροής 1.633 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής μειώθηκε σε 3,6% από 6,3% τον προηγούμενο μήνα. Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων (ΜΧΕ) μειώθηκε σε 3,0% από 5,8% τον προηγούμενο μήνα.

Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν αρνητική κατά 1.205 εκατ.ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 1.399 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.

Ο ετήσιος  ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μειώθηκε σε 8,5% από 11,1% τον προηγούμενο μήνα. Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν αρνητική κατά 28 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 234 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.

Σε ότι αφορά τις καταθέσεις των επιχειρήσεων μετά από την έκρηξη του Ιουνίου, όταν κατέγραψαν αύξηση 2.073 εκατ. ευρώ, τον Ιούλιο παρουσίασαν μείωση 340 εκατ. ευρώ μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής παρέμεινε αμετάβλητος στο 2,3% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ωστόσο, για τις Μη Χρηματοπιστωτικές Επιχειρήσεις η μείωση ήταν μεγαλύτερη και έφτασε τα 424 εκατ. ευρώ, έναντι αύξησης  κατά 2,432 δις ευρώ τον προηγούμενο μήνα. 

Αντίθετα οι καταθέσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αυξήθηκαν κατά 83 εκατ. ευρώ έναντι μείωσης κατά 359 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.

Οι στόχοι των τραπεζών

Πάντως οι τράπεζες διατηρούν… τους στόχους πιστωτικής επέκτασης για το 2023 παρά τις έκτακτες αποπληρωμές καθώς θεωρούν ότι στο δεύτερο μισό της χρονιάς θα επιταχυνθεί ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης.

Η Εθνική τράπεζα για παράδειγμα έχει στην αναμονή προς εκταμίευση εγκεκριμένα δάνεια ύψους 2,5 δισ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ επιπλέον 1 δισ. ευρώ έχουν κατατεθεί προς έγκριση στο Credit Committee της τράπεζας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του α’ 6μήνου  τα εξυπηρετούμενα δάνεια της ΕΤΕ στην Ελλάδα κατέγραψαν μείωση από την αρχή του έτους και διαμορφώθηκαν στα 27,4 δις ευρώ, καθώς ήταν υψηλές οι αποπληρωμές κεφαλαίου κίνησης από τις επιχειρήσεις.

Η Εurobank αναθεωρεί προς τα κάτω,  στα 2 δις ευρώ – από 2,8 δις  ευρώ, το στόχο για νέα εκταμιεύσεις με τα ενήμερα δάνεια του ομίλου να ενισχύονται οργανικά κατά 500 εκατ. ευρώ. Τα συνολικάα υπόλοιπα χορηγήσεων  διαμορφώνονται σε 42,1 δις ευρώ (προ προβλέψεων).

Στα 800 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε η καθαρή πιστωτική επέκταση για την τράπεζα Πειραιώς το α’ 6μηνο με τις αποπληρωμένες να ανέρχονται σε 1,8  δις ευρ΄΄ω και τις χορηγήσεις σε 2,6 δια ευρώ. Η διοίκηση της τράπεζας αναμένει επιτάχυνση των ρυθμών πιστωτικής επέκτασης κατά 1 δις ευρώ στο β’ εξάμηνο του 2023. Στο α’ εξάμηνο τα εξυπηρετούμενα ανοίγματα  της Πειραιώς διαμορφώθηκαν στα 29 δις ευρώ.

Για την Alpha Bank το α’ 6μηνο έκλεισε με καθαρή πιστωτική επέκταση στα 100 εκατ. ευρώ και υποχώρηση των αποπληρωμών στα β’ τρίμηνο του 2023 και η διοίκηση της τράπεζας αναμένει αύξηση των εκταμιεύσεων για τη συνέχεια καθώς  χρηματοδότηση σημαντικών έργων είναι στην ουρα.