Οι πρώτοι έξι κβαντικοί υπολογιστές της Ε.Ε., που θα πρέπει να έχουν τεθεί σε λειτουργία έως το 2025, θα επιτρέψουν στους Ευρωπαίους χρήστες να εξερευνήσουν μια ποικιλία κβαντικών τεχνολογιών σε συνδυασμό με κορυφαίους υπερυπολογιστές.

Οι έξι κβαντικοί υπολογιστές της EuroHPC θα ενσωματωθούν σε υπάρχοντες υπερυπολογιστές στην Τσεχία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Πολωνία και την Ισπανία. Η επιλογή των χωρών φιλοξενίας, που θα χειρίζονται τα συστήματα για λογαριασμό της EuroHPC JU, έγινε προκειμένου να εξασφαλιστεί η ποικιλομορφία στις κβαντικές τεχνολογίες και αρχιτεκτονικές, δίνοντας στην Ευρώπη την ευκαιρία να βρεθεί στην πρώτη γραμμή αυτού του καινοτόμου πεδίου.

“Η επερχόμενη υποδομή κβαντικών υπολογιστών θα υποστηρίξει την ανάπτυξη ενός ευρέος φάσματος εφαρμογών με βιομηχανική, επιστημονική και κοινωνική σημασία για την Ευρώπη, προσθέτοντας νέες δυνατότητες στην ευρωπαϊκή υποδομή υπερυπολογιστών”, αναφέρει η EuroHPC JU.

Η ανάπτυξη αυτής της νέας τεχνολογίας στην Ευρώπη είναι το αποτέλεσμα συνεργατικών προσπαθειών από τουλάχιστον 17 ευρωπαϊκές χώρες, που ενώνουν τις δυνάμεις τους για να πρωτοστατήσουν στην κβαντική υπολογιστική. 

Τα συστήματα θα είναι διαθέσιμα κυρίως για σκοπούς Ε&Α σε ένα ευρύ φάσμα ευρωπαίων χρηστών, όπου κι αν βρίσκονται στην Ευρώπη, στην επιστημονική κοινότητα, καθώς και στη βιομηχανία και το δημόσιο τομέα.

Που χρησιμεύουν οι κβαντικοί υπολογιστές

Σήμερα υπάρχει μια σειρά από σημαντικές υπολογιστικές εργασίες που οι κλασικοί υπερυπολογιστές αγωνίζονται να λύσουν. Παραδείγματα τέτοιων πολύπλοκων προβλημάτων είναι η βελτιστοποίηση των ροών κυκλοφορίας ή η ανάπτυξη νέων φαρμάκων και υλικών.

Οι κβαντικοί υπολογιστές ανοίγουν την πόρτα σε νέες προσεγγίσεις για την επίλυση αυτών των δύσκολων υπολογιστικών προβλημάτων.

Που θα εγκατασταθούν

Από τους έξι νέους κβαντικούς υπολογιστές, ο “LUMI-Q” θα φιλοξενηθεί στις εγκαταστάσεις του IT4Innovations National Supercomputing Center (IT4I) στην Οστράβα της Τσεχίας και θα ενσωματωθεί στον υπερυπολογιστή EuroHPC KAROLINA. Η κοινοπραξία LUMI-Q είναι μια προσπάθεια πανευρωπαϊκής συνεργασίας με 9 ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν: Τσεχία, Φινλανδία, Σουηδία, Δανία, Πολωνία, Νορβηγία, Γερμανία, Βέλγιο και Ολλανδία.

Ο κβαντικός υπολογιστής “EuroQCS” θα εγκατασταθεί στη Γαλλία και ειδικότερα στο TGCC, ένα από τα τρία εθνικά υπολογιστικά κέντρα που διαχειρίζεται το CEA (Commissariat à l'énergie atomique et aux énergies alternatives) στη Γαλλία, όπου θα συνδεθεί πρώτα με τον υπερυπολογιστή Joliot-Curie και μετά με τον επερχόμενος υπερυπολογιστής exascale.

Ο “Euro-Q-Exa” θα φιλοξενηθεί στο Κέντρο Υπερυπολογιστών Leibniz της Βαυαρικής Ακαδημίας Επιστημών και Ανθρωπιστικών Επιστημών (LRZ) στη Γερμανία, ένα από τα τρία εθνικά υπερυπολογιστικά κέντρα του Gauss Center for Supercomputing (GCS), όπου θα ενσωματωθεί στον υπερυπολογιστή κορυφαίας κατηγορίας LRZ, επί του παρόντος SuperMUC-NG.

Ο κβαντικός υπολογιστής “EuroQCS-Italy” θα φιλοξενηθεί στο κέντρο δεδομένων του CINECA που βρίσκεται στην Τεχνόπολη της Μπολόνια στην Ιταλία και θα ενσωματωθεί στον υπερυπολογιστή προ-εξακλίμακας EuroHPC Leonardo, που σήμερα είναι ο 4ος ταχύτερος υπερυπολογιστής στον κόσμο. Επικεφαλής της κοινοπραξίας EuroQCS-Italy είναι η Ιταλία με εταίρους από τη Γερμανία και τη Σλοβενία.

Το “EuroQCS-Poland” θα φιλοξενηθεί από το Κέντρο Υπερυπολογιστών και Δικτύωσης του Πόζναν (PSNC), στην Πολωνία και θα ενσωματωθεί σε μια υποδομή HPC στο Πόζναν

Τέλος, το “EuroQCS-Spain” θα φιλοξενηθεί από το Κέντρο Υπερυπολογιστών της Βαρκελώνης (BSC) στην Ισπανία και θα ενσωματωθεί στον υπερυπολογιστή MareNostrum5 πριν από την κλίμακα EuroHPC. Η κοινοπραξία EuroQCS-Spain διευθύνεται από την BSC και περιλαμβάνει το Institut de Física d'Altes Energies (IFAE) από την Ισπανία και το Διεθνές Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας της Ιβηρικής (INL) στην Πορτογαλία.