Όπως γράφει η Αρτεμις Σπηλιώτη στην Ημερησία, οι servicers έχουν θέσει μια σειρά ζητημάτων εδώ και πολλούς μήνες με υπομνήματα τους και ζητούν να αρθούν στρεβλώσεις, γραφειοκρατία και παραλογισμοί που δυσχεραίνουν τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους και τους πλειστηριασμούς αλλά και δυσκολεύουν τη διοχέτευση στην αγορά ενός πολύ σημαντικού αποθέματος ακινήτων που έχουν στα χαρτοφυλάκια τους (REO’s) και νομική όχι μόνο τεχνική τακτοποίηση πολλών από αυτά  είναι κολλημένη στα γρανάζια της γραφειοκρατίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι για την καταχώρηση πράξεων όπως οριστικοποίηση μεταγραφής, άρση βαρών κ.λπ. μπορεί να χρειαστούν ακόμα και πάνω από 12 μήνες λόγω των προβλημάτων σε υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία.

100 δισ. στον «Ηρακλή»

Και αυτή τη φορά οι εκπρόσωποι των servicers υπογράμμισαν ότι σημαντικό τμήμα των περίπου 100 δισ ευρώ «κόκκινων» δανείων που διαχειρίζονται έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα «Ηρακλής» και οι τιτλοποιήσεις έχουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Οι servicers έχουν δεσμευτικούς στόχους επίτευξης χρηματοροών από τις οποίες εξαρτάται άμεσα η επιτυχία κάθε τιτλοποιήσεις. Η μη επίτευξη των στόχων όπως περιγράφονται στα επιχειρησιακά σχέδια (business plans) θα έχει αρνητικές συνέπειες για τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα αλλά για το ελληνικό δημόσιο.  Πηγές της αγοράς τόνιζαν ότι τους επόμενους μήνες «ωριμάζουν» οι τιτλοποιήσεις, ο επόπτης (SSM) θα είναι πιο αυστηρός και θα πρέπει να ανακτηθεί το έδαφος από το πολύμηνο, λόγω πανδημίας πάγωμα πλειστηριασμών και γενικότερα μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης.  Αν προστεθούν οι αποχές δικηγόρων και συμβολαιογράφων και οι αργοί ρυθμοί απονομής της δικαιοσύνης … το πρόβλημα αποδεικνύεται ακόμα μεγαλύτερο, όχι μόνο για τους servicers αλλά γενικότερα για τους πολίτες και την οικονομία (υποθηκοφυλακεία, ορισμός δικάσιμων ανακοπών μετά από 3-4 χρόνια).

Το υπουργείο Οικονομικών να έχει καταστήσει σαφές ότι δεν επιδιώκει να διευκολύνει ή να επιταχύνει τα μέτρα αναγκαστικές εκτέλεσης και κυρίως τους πλειστηριασμούς αλλά να άρει στρεβλώσεις και να βάλει τέλος σε καταχρηστικές συμπεριφορές, με στόχο να αυξήσει τον ανταγωνισμό στη διαδικασία του πλειστηριασμού, η απουσία του οποίου μπορεί να έχει επίπτωση στην αξία του ακίνητου και κατά συνέπεια στο ύψος του εκπλειστηριάσματος το οποίο αφαιρείται από την οφειλή.  Ένα άλλο ζήτημα που έχει τεθεί είναι αυτό των εικονικών μισθώσεων μετά την κατάσχεση του ακινήτου που «δένει» τα χέρια του νέου ιδιοκτήτη για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ηλεκτρονικός φάκελος ακινήτου

Στο πλαίσιο ενίσχυσης  του ανταγωνισμού και σε μια προσπάθεια να υπάρχει σαφέστερη εικόνα για το ακίνητο κυρίως για όσους αναζητούν κατοικία για ιδιοχρησία, αυτό που αποτελεί προτεραιότητα είναι η δημιουργία ηλεκτρονικού φακέλου που θα περιλαμβάνει όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία για την κατάσταση και τα βάρη του ακινήτου (πχ. τίτλοι, τοπογραφικό, κατόψεις κ.λπ.). Αυτό θα επιτρέψει κυρίως σε ιδιώτες (φυσικά πρόσωπα) να έχουν πληροφόρηση χωρίς να χρειάζεται να καταφύγουν σε υποθηκοφυλακεία ή σε συμβούλους.  Όμως αυτό που έχει ξεκαθαριστεί από την γενική γραμματέα Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Θεώνη Αλαμπάση είναι ότι δεν πρόκειται να υπάρξει, λόγω συνταγματικού κολλήματος,  πρόσβαση στο ακίνητο που πρόκειται να εκπλειστηριαστεί.

Από την άλλη πλευρά πηγές της αγοράς αναμένουν από το υπουργείο Δικαιοσύνης να θέσει ψηλότερα στις προτεραιότητες του τις προτεινόμενες – όχι μόνο από τους servicers – προτάσεις/ μεταρρυθμίσεις με τις οποίες συμφωνεί και το υπουργείο Οικονομικών.

Η δυνατότητα λήψη ηλεκτρονικών αποφάσεων των υποθέσεων του Ν.3869/2010 (νόμος Κατσέλη) από τα Ειρηνοδικεία και η δυνατότητα των διάδικων να πληρώνουν ηλεκτρονικά (με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα)  τα απαιτούμενα ένσημα ώστε να λάβουν επικυρωμένα αντίγραφα, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, δεν απαιτεί πολιτική βούληση αλλά είναι ζήτημα κοινής λογικής.

Ειδικά πάντως σε ότι αφορά υποθέσεις του νόμου Κατσέλη, οι εταιρείες διαχείρισης θέτουν εκ νέου τα προβλήματα που υπάρχουν σε ότι αφορά την ρευστοποιήσιμη περιουσία – εφόσον υπάρχει, η εκποίηση της οποία κρίνεται απαραίτητη για την ικανοποίηση των πιστωτών, με τον ορισμό εκκαθαριστή. Σύμφωνα με εκτιμήσεις η συνολική αξία της ρευστοποιήσιμης περιουσίας για αυτές τις περιπτώσεις είναι περί τα 300 εκατ. ευρώ και παρά το γεγονός ότι τα Ειρηνοδικεία έχουν εκδώσει χιλιάδες αποφάσεις που διατάσσουν την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών οι σχετικές διαδικασίες δεν μπορούν να ολοκληρωθούν. Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος Κατσέλη προστατεύει την πρώτη κατοικία και όχι το σύνολο της περιουσίας.