Η τεχνολογία ώθησε κι
άλλους στα ανώτερα
κλιμάκια του κλάδου.
Στις 21 Φεβρουαρίου η
Nvidia, πρωταθλήτρια στα
chips για την ΤΝ,
ανέφερε ότι οι πωλήσεις
της εκτοξεύτηκαν κατά
265%, σε ετήσια βάση,
στο τρίμηνο μέχρι τον
Ιανουάριο. Η
χρηματιστηριακή της αξία
αυξήθηκε από περίπου 500
δισ. δολάρια πριν από
έναν χρόνο σε 1,7 τρισ.
δολάρια, καθιστώντας την
την πέμπτη πιο πολύτιμη
εταιρεία της Αμερικής. Η
OpenΑΙ, η κατασκευάστρια
εταιρεία του ChatGPT,
και άλλες εταιρείες που
ασχολούνται με την
τεχνητή νοημοσύνη, όπως
η Anthropic, έχουν γίνει
διάσημες,
συγκεντρώνοντας
δισεκατομμύρια δολάρια
σε χρηματοδότηση.
© The Economist
Παράλληλα, έχουν
δημιουργηθεί χιλιάδες
μικρότερες εταιρείες
τεχνητής νοημοσύνης.
Αρκετές ώστε ένα μικρό
νησί της Καραϊβικής, που
ονομάζεται Ανγκουίλα,
του οποίου η κατάληξη
του διαδικτυακού τομέα
είναι «.ΑΙ”», παράγει
τώρα, σύμφωνα με την
ηλεκτρονική έκδοση Rest
of World, περίπου το ένα
τρίτο του προϋπολογισμού
της κυβέρνησής του από
την παραχώρηση αδειών
χρήσης. Ως τελευταίο
σημάδι της επιστροφής
της τρέλας στη Silicon
Valley, ο Adam Neumann,
ο εκδιωχθείς ιδρυτής της
WeWork, μιας εταιρείας
κοινής χρήσης γραφείων
που κήρυξε πτώχευση τον
Νοέμβριο έπειτα από
χρόνια ζημιών, υπέβαλε
προσφορά στις 5
Φεβρουαρίου για να
αναλάβει εκ νέου τα ηνία
της εταιρείας.
Ωστόσο, θα ήταν λάθος να
πιστεύουμε ότι η σκηνή
των νεοφυών επιχειρήσεων
της Αμερικής επιστρέφει
στην προηγούμενη
πληθωρικότητά της.
Πρώτον, η υποδοχή από τη
διοίκηση και τους
πιστωτές της WeWork στο
εγχείρημα του κ. Neumann
ήταν χλιαρή. Σύμφωνα με
την εταιρεία ερευνών
PitchBook, πέρυσι οι
εταιρείες
επιχειρηματικών
κεφαλαίων επένδυσαν μόνο
170 δισ. δολάρια στη
χώρα, μειωμένα κατά το
μισό σε σχέση με το
2021. Εκτός από μερικές
εξαιρέσεις υψηλού
προφίλ, όπως η OpenΑΙ,
οι επενδυτές ήταν
ιδιαίτερα επιφυλακτικοί
στο να υπογράψουν
επιταγές σε υψηλές
αποτιμήσεις. Καθ’ όλη τη
δεκαετία του 2010 ο
αριθμός των μονόκερων
-ιδιωτικών εταιρειών με
αποτιμήσεις άνω του 1
δισ. δολαρίων- αυξήθηκε
στην Αμερική. 344 από
αυτές κόπηκαν το 2021. Ο
περσινός αριθμός ήταν
45.
Το τέλος της εποχής του
φθηνού χρήματος
ευθύνεται σε μεγάλο
βαθμό. Στα χρόνια του
«go-go», καθώς οι
επενδυτές έτρεχαν να
πάρουν ένα κομμάτι από
τις πιο δημοφιλείς
νεοφυείς επιχειρήσεις,
οι εταιρείες τεχνολογίας
είχαν ελάχιστη ανάγκη να
αξιοποιήσουν τις
δημόσιες αγορές για
κεφάλαια. Επενδυτές όπως
η Tiger Global και η
Coatue, οι οποίοι
δραστηριοποιούνται τόσο
σε δημόσιες όσο και σε
ιδιωτικές αγορές,
κατέκλυσαν τη Silicon
Valley. Ο Dharmesh
Thakker της Battery
Ventures, μιας εταιρείας
επιχειρηματικών
κεφαλαίων, θυμάται ότι
οι ιδρυτές μπορούσαν να
«συγκεντρώσουν χρήματα
με μια κλήση στο Zoom».
Το 2021 οι crossover
επενδυτές αντιπροσώπευαν
πάνω από το μισό της
χρηματοδότησης των
νεοφυών επιχειρήσεων.
Έκτοτε έχουν υποχωρήσει
και πέρυσι συνεισέφεραν
λιγότερο από το ένα
τρίτο.
Τώρα οι επενδυτές
σκέφτονται πώς να
πουλήσουν τα μερίδιά
τους στους μονόκερους
του παρελθόντος. Τα
περισσότερα
επιχειρηματικά κεφάλαια
λειτουργούν με βάση ένα
δεκαετές ρολόι,
υποστηρίζοντας τις
νεοφυείς επιχειρήσεις
κατά τα πρώτα πέντε
χρόνια και
εξαργυρώνοντας την
επένδυση στα επόμενα
πέντε. Με περισσότερους
από 700 μονόκερους, με
συνολική αποτίμηση 2,4
τρισ. δολάρια,
διακυβεύεται σημαντικό
ποσό χρημάτων.
Ο πρώτος τρόπος εξόδου
είναι μέσω μιας αρχικής
δημόσιας προσφοράς.
Ωστόσο, η αγορά των
αρχικών δημόσιων
προσφορών παραμένει σε
αδιέξοδο, με 83
εισαγωγές μετοχών που
υποστηρίζονται από
επιχειρηματικά κεφάλαια
το 2023, από 309 το
2021. Πολλές από αυτές
που εισήχθησαν πέρυσι,
όπως η Instacart, μια
επιχείρηση παράδοσης
ειδών παντοπωλείου, και
η Klaviyo, μια εταιρεία
λογισμικού,
διαπραγματεύονται κάτω
από την αρχική τους
τιμή. Η Arm, σχεδιάστρια
chip, η τιμή της μετοχής
της οποίας έχει
υπερδιπλασιαστεί από την
εισαγωγή της στο
χρηματιστήριο τον
Σεπτέμβριο, αποτελεί
σπάνια εξαίρεση. Οι
επιχειρήσεις που
σχεδιάζουν μια αρχική
δημόσια προσφορά φέτος
το κάνουν συχνά με
μειωμένη αποτίμηση: η
Reddit, ένας ιστότοπος
ανταλλαγής μιμιδιών,
σχεδιάζει να εισαχθεί σε
τιμή 5 δισ. δολαρίων,
από την ιδιωτική
αποτίμηση των 10 δισ.
δολαρίων το 2021.
© The Economist
Ο δεύτερος δρόμος προς
την έξοδο -η πώληση σε
εταιρικό αγοραστή- είναι
επίσης εν μέρει
μπλοκαρισμένος. Σύμφωνα
με το PitchBook, μόνο
698 επιχειρήσεις που
υποστηρίζονται από
επιχειρηματικά κεφάλαια
αγοράστηκαν από
εταιρείες πέρυσι, από
1.311 το 2021. Οι
Trustbusters έχουν
κρατήσει τη μεγάλη
τεχνολογία, που κάποτε
ήταν ένας κατά συρροήν
αγοραστής, στο
περιθώριο. Τον περασμένο
μήνα η Amazon
εγκατέλειψε την προσφορά
της για την εξαγορά της
iRobot, κατασκευάστριας
ρομποτικών σκουπών,
έπειτα από έλεγχο από
τις ευρωπαϊκές
ρυθμιστικές αρχές.
Η πώληση σε άλλον ιδιώτη
επενδυτή -η τρίτη
επιλογή- δεν είναι
επίσης πολύ ελκυστική.
Σύμφωνα με την Caplight,
μια εταιρεία δεδομένων,
οι ιδιωτικές αποτιμήσεις
στη λεγόμενη δευτερογενή
αγορά είναι χαμηλότερες
από εκείνες του
τελευταίου γύρου
άντλησης κεφαλαίων για
περισσότερα από τα
τέσσερα πέμπτα των
μονόκερων. Η Discord,
μια υπηρεσία chat,
δημοφιλής στους gamers,
αποτιμήθηκε πρόσφατα στη
δευτερογενή αγορά στα 6
δισ. δολάρια, από σχεδόν
15 δισ. δολάρια που ήταν
η αποτίμηση όταν
συγκέντρωσε τελευταία
φορά κεφάλαια το 2021.
Εν μέσω της ξηρασίας,
ορισμένοι μονόκεροι
απλώς κατέρρευσαν. Η
Convoy, μια νεοφυής
επιχείρηση logistics, η
οποία άντλησε τελευταία
φορά κεφάλαια το 2022 με
αποτίμηση σχεδόν 4 δισ.
δολάρια, έκλεισε τον
Οκτώβριο. Η Veev, ένας
μονόκερος με στόχο να
φέρει ανατροπές στην
κατασκευή κατοικιών,
έκλεισε τον Νοέμβριο και
ρευστοποιεί τα
περιουσιακά της
στοιχεία. Ο Samir Kaji
της Allocate, μιας
εταιρείας που συνδέει
επενδυτές με
επιχειρηματικά κεφάλια,
πιστεύει ότι πολλοί
μονόκεροι θα
«εξαγοραστούν αθόρυβα ως
ανταλλακτικά».
Επιστροφή στο γκαράζ
Αυτή η μοίρα είναι
θλιβερή για τους
ιδρυτές, τους
εργαζόμενους και τους
επενδυτές αυτών των
κάποτε πολλά υποσχόμενων
επιχειρήσεων. Ωστόσο, οι
υπόλοιπες δεν χρειάζεται
να ανησυχούν υπερβολικά.
Ο Tom Tunguz της Theory
Ventures, μιας άλλης
εταιρείας
επιχειρηματικών
κεφαλαίων, εκτιμά ότι η
πτώση της χρηματοδότησης
από το 2021 και μετά
είναι απλώς η επιστροφή
σε μια μακροχρόνια τάση
που βγήκε εκτός πορείας
λόγω της πανδημίας.
Υπάρχουν πολλά για να
γιορτάσουμε τη νέα
νηφαλιότητα της Silicon
Valley.
Είναι σπάνιο στις μέρες
μας να βρει κανείς μια
startup που υποστηρίζει
την ανάπτυξη με κάθε
κόστος. Οι ιδρυτές
ανακάλυψαν ξανά την
έννοια της λιτότητας.
Πολλοί είναι προσεκτικοί
με τις προσλήψεις τους,
μια εντυπωσιακή αντίθεση
με την κούρσα για
ταλέντα κατά τη διάρκεια
της πανδημίας. Το
γεγονός ότι οι γίγαντες
του κλάδου έχουν
κατακλύσει την αγορά με
χιλιάδες τεχνικούς
έπειτα από μια περίοδο
απολύσεων, βοηθάει. Τα
τελευταία δύο χρόνια η
Alphabet, η Amazon, η
Meta και η Microsoft
έχουν απολύσει,
συνδυαστικά, περισσότερα
από 75.000 άτομα.
Επιπλέον, η Τεχνητή
Νοημοσύνη παρέχει στις
αμερικανικές νεοφυείς
επιχειρήσεις όχι μόνο
νέες επιχειρηματικές
ιδέες, αλλά και τρόπους
για να κάνουν
περισσότερα με λιγότερα.
Οι νεοσύστατες
επιχειρήσεις «καίνε»
περίπου τα μισά από τα
μετρητά τους για την
πώληση των προϊόντων
τους και το ένα τρίτο
για τη μηχανική. Σε
ορισμένες νεοσύστατες
επιχειρήσεις οι βοηθοί
της τεχνητής νοημοσύνης
για τους πωλητές και
τους προγραμματιστές
αυξάνουν την
παραγωγικότητα κατά
περισσότερο από ένα
τρίτο, μειώνοντας το
ποσό του κεφαλαίου που
πρέπει να αντλήσουν. Σε
βάθος χρόνου, η εποχή
των μονόκερων μπορεί να
μη χαθεί τελικά.
Πηγή:
The Economist |