Όπως δείχνει η αναταραχή στα ελίτ πανεπιστήμια της Αμερικής για τον αντισημιτισμό, η δημιουργία μιας πολιτικής κουλτούρας στην οποία οι άνθρωποι μπορούν να επιχειρηματολογούν εποικοδομητικά, να διαφωνούν και να συμβιβάζονται δεν είναι κάτι που συμβαίνει αυθόρμητα. Στα μέσα ενημέρωσης, τα επιχειρηματικά μοντέλα, η τεχνολογία και η κουλτούρα μπορούν να συνεργαστούν για να δημιουργήσουν αυτές τις συνθήκες. Μπορούν επίσης να τραβήξουν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η ανάλυσή μας σε πάνω από 600.000 κομμάτια γραπτής και τηλεοπτικής δημοσιογραφίας δείχνει ότι η γλώσσα των κυρίαρχων αμερικανικών μέσων ενημέρωσης έχει απομακρυνθεί από το πολιτικό κέντρο,  προς την ορολογία και τα θέματα που προτιμά το Δημοκρατικό Κόμμα, γεγονός που θα μπορούσε να μειώσει την αξιοπιστία των μέσων ενημέρωσης μεταξύ των συντηρητικών.

Καθώς η χώρα προετοιμάζεται για τις εκλογές του επόμενου έτους, αξίζει να σκεφτούμε τις εσωτερικές δυνάμεις που βάθυναν αυτό το χάσμα. Το γεγονός ότι ο κλάδος έχει πληγεί ξανά και ξανά κατά τη διάρκεια της μακράς ιστορίας του, αλλά με κάποιο τρόπο επιβίωσε, είναι βέβαια παρηγορητικό. Το ανησυχητικό είναι ότι ο σημερινός κλυδωνισμός μπορεί να αποδειχθεί χειρότερος από κάθε άλλη φορά.

Μία από αυτές τις δυνάμεις είναι η τεχνολογική ανατροπή. Από τα έντυπα έως τα κινητά δίκτυα, τα νέα μέσα τείνουν να διαταράσσουν την εξουσία. Αυτά είναι καλά νέα αν ζείτε σε μια απολυταρχία. Στην Αμερική, όμως, οι τεχνολογίες έχουν συχνά φέρει προβλήματα. Ο Charles Coughlin, ένας πρωτοπόρος δημαγωγός στη δεκαετία του 1930, χρησιμοποίησε το ραδιόφωνο για να προσεγγίσει τις μάζες πριν το καταλάβουν οι Ρεπουμπλικάνοι και οι Δημοκρατικοί. Οι ειδήσεις καλωδιακής μετάδοσης βοήθησαν να υποκινηθεί μια επανάσταση στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς ο Donald Trump θα μπορούσε να είναι υποψήφιος του κόμματος το 2016 χωρίς τη δυνατότητα να επικοινωνεί απευθείας με δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανούς μέσω μηνυμάτων 140 χαρακτήρων. Η τεχνητή νοημοσύνη, καλώς ή κακώς, θα ανατρέψει τα μέσα ενημέρωσης για ακόμα μια φορά. Μπορεί να τροφοδοτήσει με ψευδείς ειδήσεις και να πυροδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στο μυαλό όσων είναι επιρρεπείς στις συνωμοσίες. Όμως, για όποιον θέλει να μάθει τι πραγματικά συμβαίνει, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να δώσει μεγαλύτερη αξία στο φιλτράρισμα των ανοησιών.

Η αποδιοργάνωση τροφοδοτεί τον κατακερματισμό. Τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης έχουν περάσει από εποχές περιορισμένης ενημέρωσης και εποχές μαζικής ενημέρωσης. Στην εποχή του Madison και του Jefferson, η περιορισμένη ενημέρωση ήταν ο κανόνας: τα κομματικά περιοδικά μικρής κυκλοφορίας απευθύνονταν σε διάφορες παρατάξεις μιας μικρής ελίτ. Αργότερα, η εξάπλωση του τηλέγραφου και των φτηνών εφημερίδων δημιούργησαν μαζικά μέσα ενημέρωσης. Η στενή κομματικοποίηση δεν ήταν πλέον επιχειρηματικά αποδοτική. Οι διαφημιστές ήθελαν να προσεγγίσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους και το σπάνιο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, το οποίο περιόριζε τον αριθμό των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, οδήγησε σε ένα σύστημα ρύθμισης. Όλα αυτά ευνοούσαν την αντικειμενικότητα: οι δημοσιογράφοι έπρεπε να προσπαθούν να αφήνουν στην άκρη τις απόψεις τους και να μένουν στα γεγονότα.

Σήμερα, ωστόσο, τα smartphones έχουν προκαλέσει κατακερματισμό και τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης έχουν επιστρέψει στην εποχή της περιορισμένης ενημέρωσης. Καθώς μεγάλο μέρος των διαφημιστικών εσόδων που κάποτε πλήρωναν τους δημοσιογράφους έχουν διοχετευτεί στην Google και τη Meta, νέα επιχειρηματικά μοντέλα έχουν δημιουργηθεί. Υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα πράγματα στα συνδρομητικά σύνολα που κυριαρχούν στις μέρες μας: Δεν υπάρχει καλύτερο τεστ για την ποιότητα του έργου που παράγεται από το αν οι άνθρωποι πληρώνουν γι’ αυτό. Ωστόσο, τέτοιες επιχειρήσεις μπορούν να χτιστούν μόνο και μόνο για να ικανοποιήσουν τις προκαταλήψεις των ομάδων. Ο Tucker Carlson απολύθηκε από το Fox News  και δημιούργησε ένα νέο εγχείρημα ως μια συνδρομητική, μονοπρόσωπη εταιρεία εκπομπών. Το εγχείρημά του είναι πιο κοντά στο επιχειρηματικό μοντέλο που θα αναγνώριζαν οι Συντάκτες του Συντάγματος των ΗΠΑ, αλλά αντί να δημιουργεί περιεχόμενο για σγουρομάλληδες εμπόρους του 18ου αιώνα βυθισμένους στη μάθηση, επιδιώκει να γκρεμίσει τις αξίες του Διαφωτισμού.

Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στις παρυφές. Το πακέτο μας αυτή την εβδομάδα περιέχει επίσης ένα δοκίμιο του James Bennet, του αρθρογράφου μας στο Λέξινγκτον, πρώην συντάκτη της συντακτικής σελίδας των New York Times, ο οποίος απολύθηκε επειδή δημοσίευσε ένα άρθρο ενός Ρεπουμπλικάνου γερουσιαστή που προκάλεσε εξέγερση στην αίθουσα σύνταξης. Υποστηρίζει ότι οι Times επιβεβαιώνουν όλο και περισσότερο την αριστερή προκατάληψη των αναγνωστών τους, τη στιγμή μάλιστα που τους διαβεβαιώνουν ότι είναι ανεξάρτητοι. Σε αντίθεση με τα δεξιά μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα κυρίαρχα δεν διακινούν συστηματικά ψεύδη ή θεωρίες συνωμοσίας. Ωστόσο, η προκατάληψή τους υπονομεύει την ικανότητά τους να βάζουν τα πράγματα στη θέση τους. Παλαιότερα ήταν σαν τους καλύτερους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς σε άλλες δυτικές δημοκρατίες, μεταδίδοντας πραγματικά περιστατικά και θέτοντας τα όρια της συζήτησης. Σήμερα αυτό συμβαίνει λιγότερο.

Γιατί κάτι τέτοιο έχει σημασία; Παρόλο που οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν διαβάζουν τακτικά εφημερίδα ή δεν παρακολουθούν καλωδιακές ειδήσεις, στις δημοκρατίες οι ελίτ έχουν σημασία. Όταν σε ξεχωριστά σύμπαντα πληροφόρησης υπάρχουν διαφορετικά πολιτικά στρατόπεδα, τείνουν να δαιμονοποιούν το ένα το άλλο. Αν σας πουν ότι ο Joe Biden χειραγωγείται από μια συμμορία αντισημιτικών σοσιαλιστών, τότε το να ψηφίσετε τον κ. Trump είναι απόλυτα λογικό. Αν οι υποστηρικτές του Trump είναι αντιδημοκρατικοί ρατσιστές, γιατί να μπείτε στον κόπο να προσπαθήσετε να τους κερδίσετε; Ως αποτέλεσμα, τα κόμματα θα δυσκολευτούν πολύ περισσότερο να επιτύχουν τους συμβιβασμούς που είναι απαραίτητοι για μια βιώσιμη καλή διακυβέρνηση. Αν οι ελίτ δεν μπορούν να δουν τον κόσμο όπως είναι, θα παίρνουν κακές αποφάσεις.

Εκτός από πρόβλημα για την πολιτική και τη δημοσιογραφία, αυτό αποτελεί επίσης απειλή για τις βασικές φιλελεύθερες ιδέες: ότι τα επιχειρήματα πρέπει να δοκιμάζονται, ότι οι ιδέες μπορούν να βρεθούν σε ασυνήθιστα μέρη και ότι υπάρχουν αντίθετες απόψεις και άβολα δεδομένα, είναι συνήθως καλό. Αυτές οι ιδέες θα αμφισβητηθούν από τις αίθουσες ειδήσεων που βλέπουν την «αντικειμενικότητα» ως ένα τέχνασμα που χρησιμοποιούν οι προνομιούχες ομάδες για να εγκαταστήσουν τη δική τους εξουσία. Οι φιλελεύθεροι παλαιού τύπου ίσως χρειαστεί να προσαρμοστούν σε επιχειρηματικά μοντέλα που τροφοδοτούνται από την τεχνητή νοημοσύνη και ανταμείβουν όσους λένε στους ανθρώπους ότι όλα όσα ήδη πιστεύουν ότι είναι αλήθεια είναι πράγματι αλήθεια.

Έκτακτη είδηση

Η Αμερική προχώρησε από την περιορισμένη ενημέρωση και το περιορισμένο δικαίωμα ψήφου κατά τις πρώτες ημέρες της δημοκρατίας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το καθολικό δικαίωμα ψήφου. Ποτέ δεν είχε ταυτόχρονα περιορισμένη ενημέρωση και καθολική ψηφοφορία. Ως εφημερίδα που ιδρύθηκε για την προώθηση του κλασικού φιλελευθερισμού, ο Economist θα ήθελε να πιστεύει ότι αυτά μπορούν να συνυπάρξουν ευτυχισμένα. Οι εκλογές του επόμενου έτους θα είναι η απόλυτη δοκιμασία.

Πηγή: The Economist