Με τη χθεσινή απόφαση του ESM, κατόπιν σχετικού αιτήματος της ελληνικής κυβέρνησης, επιτρέπεται η χρήση μέρους του αποθέματος για την πρόωρη αποπληρωμή δανείων του GLF που λήγουν την περίοδο 2033-2041, συνολικού ύψους 5,29 δισ. ευρώ.

Τα δάνεια GLF αποτελούσαν τμήμα του πρώτου πακέτου χρηματοδοτικής στήριξης της Ελλάδας, το οποίο συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2010. Ήταν διμερή δάνεια από 14 χώρες της Ευρωζώνης, συνολικού ύψους 52,9 δισ. ευρώ, από τα οποία 31,6 δισ. ευρώ παραμένουν σήμερα ανεξόφλητα. Πέρυσι, ESM και EFSF είχαν εγκρίνει την πρόωρη αποπληρωμή 7,9 δισ. ευρώ από αυτά τα δάνεια.

Η Ελλάδα εξόφλησε πλήρως τα δάνειά της προς το ΔΝΤ το 2022, δύο χρόνια νωρίτερα από το προγραμματισμένο. Η προηγούμενη πρόωρη αποπληρωμή δανείων GLF είχε γίνει το 2024.

Το ποσό του cash buffer είχε δημιουργηθεί με δανεισμό στο πλαίσιο του Τρίτου Μνημονίου (επί κυβέρνησης Τσίπρα) και επομένως επιβάρυνε το δημόσιο χρέος. Οι θεσμοί (ΔΝΤ και ESM) είχαν κρίνει αναγκαία τη διατήρηση αυτού του αποθέματος προκειμένου η χώρα να μπορεί να καλύπτει χρηματοδοτικές ανάγκες σε περίπτωση δυσκολίας έκδοσης ομολόγων. Η ελληνική κυβέρνηση, όμως, δεν είχε το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει το «σκληρό μαξιλάρι» χωρίς προηγούμενη άδεια των θεσμών.

Από το 2019 και μετά, οι έξοδοι του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές υπήρξαν σταθερά επιτυχείς, ακόμη και κατά την περίοδο που η χώρα δεν διέθετε επενδυτική βαθμίδα. Τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα των τελευταίων ετών – συχνά υπερβαίνοντας τους στόχους – επέτρεψαν στην Ελλάδα να δανείζεται με κόστος αντίστοιχο χωρών με σημαντικά υψηλότερη πιστοληπτική αξιολόγηση.

Τα διοικητικά συμβούλια του ESM και του EFSF συμφώνησαν σήμερα να καταργήσουν την υποχρεωτική αναλογική αποπληρωμή των δανείων τους, που κανονικά θα απαιτούνταν σε περίπτωση πρόωρης εξόφλησης δανείων του GLF.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του ESM ενέκρινε επίσης τη χρήση κεφαλαίων από τον ειδικό λογαριασμό ρευστότητας που δημιουργήθηκε στο τέλος του προγράμματος προσαρμογής, ώστε να πραγματοποιηθεί η προπληρωμή.

Βάσει των όρων των δανειακών συμφωνιών με ESM και EFSF, η πρόωρη αποπληρωμή επίσημων πιστωτών όπως οι δανειστές του GLF απαιτεί αντίστοιχη αναλογική αποπληρωμή και προς τους δύο μηχανισμούς. Όμως, χάρη στις εξαιρέσεις που εγκρίθηκαν σήμερα από ESM και EFSF, η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί να προχωρήσει σε τέτοια αναλογική προπληρωμή.