Η πρωτοφανής αυτή συμμετοχή σε μετοχές εγείρει ανησυχίες για το κατά πόσο μια πτώση της αγοράς θα μπορούσε να πλήξει τα οικονομικά των Αμερικανών — ιδιαίτερα σε μια οικονομία με ολοένα και πιο εύθραυστη αγορά εργασίας και επίμονες πληθωριστικές πιέσεις.

Το ορόσημο αυτό είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων: οι μετοχές έχουν φτάσει σε επίπεδα-ρεκόρ, αυξάνοντας την αξία των τοποθετήσεων· περισσότεροι Αμερικανοί συμμετέχουν άμεσα στην αγορά μετοχών· και τα συνταξιοδοτικά προγράμματα, όπως τα 401(k), που επενδύουν στο χρηματιστήριο, έχουν κερδίσει δημοτικότητα τις τελευταίες δεκαετίες.

Οι μετοχές σε επίπεδα-ρεκόρ είναι γενικά θετικό στοιχείο — επιτρέπουν σε περισσότερους ανθρώπους να επωφελούνται από τα κέρδη των εταιρειών, ειδικά οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές.

Ωστόσο, δεν υπάρχουν μόνο πλεονεκτήματα.

Επειδή πλέον τόσοι πολλοί άνθρωποι διαθέτουν τόσο μεγάλο μέρος των χρημάτων τους σε μετοχές, η αγορά έχει μεγαλύτερη επιρροή στην οικονομία, είτε θετική είτε αρνητική, σύμφωνα με τον Jeffrey Roach, επικεφαλής οικονομολόγο της LPL Financial.

«Η επίδραση μιας ακραίας ανόδου ή πτώσης της χρηματιστηριακής αγοράς — και στις δύο περιπτώσεις — θα είναι πολύ πιο έντονη σε ολόκληρη την οικονομία απ’ ό,τι, ας πούμε, πριν από μόλις μια δεκαετία», δήλωσε ο Roach.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η συμμετοχή των Αμερικανών σε μετοχές έχει ξεπεράσει εκείνη της δεκαετίας του 1990, λίγο πριν σκάσει η «φούσκα» του dot-com, ανέφερε ο John Higgins, επικεφαλής οικονομολόγος αγορών στην Capital Economics.

«Αυτό θα πρέπει να ηχήσει συναγερμό, ακόμα κι αν η ισχυρή αγορά μετοχών συνεχίσει να ανεβαίνει για κάποιο διάστημα λόγω του ενθουσιασμού γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη», είπε ο Higgins σε σημείωμα προς πελάτες.

«Στην πραγματικότητα, η πρόβλεψή μας είναι ότι ο S&P 500 θα καταγράψει περαιτέρω κέρδη φέτος και το επόμενο έτος», πρόσθεσε. «Όμως, το τρέχον πολύ υψηλό ποσοστό μετοχών αποτελεί ένα ανησυχητικό σημάδι που πρέπει να παρακολουθείται στενά».

Ο S&P 500 έχει ενισχυθεί κατά 33% από το χαμηλό της 8ης Απριλίου. Ο δείκτης αναφοράς έχει αυξηθεί 13% από την 1η Ιανουαρίου και έχει καταγράψει 28 ιστορικά υψηλά φέτος.

Η «έκρηξη» της Τεχνητής Νοημοσύνης τροφοδότησε την άνοδο της αγοράς φέτος. Οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, όπως η Nvidia (NVDA), έχουν εκτιναχθεί, ενισχύοντας τους βασικούς δείκτες όπως τον S&P 500, οι οποίοι σταθμίζονται βάσει της χρηματιστηριακής αξίας των εταιρειών.

Οι «Επτά Υπέροχοι» της τεχνολογίας — Alphabet (GOOG), Amazon (AMZN), Apple (AAPL), Meta (META), Microsoft (MSFT), Nvidia και Tesla (TSLA) — αντιπροσωπεύουν περίπου το 41% των κερδών του S&P 500 φέτος, σύμφωνα με τον Howard Silverblatt, ανώτερο αναλυτή δεικτών στην S&P Dow Jones Indices.

Οι επενδυτές επωφελούνται, αλλά καθώς ο S&P 500 γίνεται όλο και πιο συγκεντρωμένος — οι «Επτά» αντιστοιχούν στο 34% της κεφαλαιοποίησης του δείκτη — παραμένουν εκτεθειμένοι στην πορεία λίγων κολοσσιαίων εταιρειών.

Η ΤΝ και οι μετοχές τεχνολογίας υποχωρούν καθώς η θερινή άνοδος εξαντλείται

Δεν είναι μόνο τα αμερικανικά νοικοκυριά που κατέχουν επίπεδα-ρεκόρ μετοχών. Το ποσοστό των ξένων επενδυτών σε αμερικανικές μετοχές έφτασε επίσης σε ιστορικό υψηλό το δεύτερο τρίμηνο, σύμφωνα με στοιχεία της Fed.

Η ιστορία δείχνει ότι όταν τα επίπεδα κατοχής μετοχών βρίσκονται σε ρεκόρ, αυξάνεται ο κίνδυνος μιας πτώσης και η πιθανότητα για αποδόσεις χαμηλότερες από τον μέσο όρο, σύμφωνα με τον Rob Anderson, στρατηγικό αναλυτή τομέων ΗΠΑ στην Ned Davis Research.

«Οι επενδυτές δεν θα πρέπει να περιμένουν να επαναληφθεί το μέγεθος των αποδόσεων που είδαμε την τελευταία δεκαετία», είπε ο Anderson. «Στο εξής, μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, πιθανότατα θα υπάρξει μια υποχώρηση στις αποδόσεις».

Μετοχές και οικονομία

Ενώ ο S&P 500 κινείται κοντά σε ιστορικά υψηλά, αυξάνονται και οι ανησυχίες για την εμφάνιση μιας «οικονομίας σε σχήμα Κ», στην οποία οι πλουσιότεροι Αμερικανοί γίνονται πλουσιότεροι, ενώ οι φτωχότεροι συνεχίζουν να δυσκολεύονται ή να φτωχοποιούνται περαιτέρω.

Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η αγορά εργασίας — όπου οι περισσότεροι Αμερικανοί κερδίζουν το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων τους — παρουσιάζει στασιμότητα, ενώ η χρηματιστηριακή αγορά, απ’ όπου οι πλούσιοι αποκομίζουν κυρίως τα κέρδη τους, εκτοξεύεται.

«Όσοι έχουν υψηλό πλούτο στην αγορά μετοχών αισθάνονται ότι τα πάνε εξαιρετικά καλά», δήλωσε ο Michael Green, επικεφαλής στρατηγικής στη Simplify Asset Management. «Όσοι δεν έχουν, και βασίζονται κυρίως στην εργασία ως το κύριο περιουσιακό τους στοιχείο, αισθάνονται πολύ πιο περιορισμένοι στη σημερινή κοινωνία».

Αυτό δημιουργεί στρεβλώσεις και στα οικονομικά δεδομένα, συμβάλλοντας στο να παρουσιάζεται μια πιο θετική συνολική εικόνα απ’ ό,τι βιώνουν πολλοί Αμερικανοί στην καθημερινότητά τους. Η ισχυρή αγορά μετοχών ενισχύει την καθαρή περιουσία των πλουσίων, τροφοδοτώντας τις δαπάνες τους, κάτι που με τη σειρά του συνέβαλε στην τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, σύμφωνα με τον Roach της LPL Financial.

Τα στοιχεία αποτυπώνουν αυτή τη διχοτόμηση: Το κορυφαίο 10% των εισοδηματιών (άνω των 353.000 δολαρίων ετησίως) αντιστοιχούσε σε πάνω από το 49% της καταναλωτικής δαπάνης το δεύτερο τρίμηνο, το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί από το 1989, σύμφωνα με τον Mark Zandi, επικεφαλής οικονομολόγο της Moody’s Analytics.

Όμως, κάτω από την επιφάνεια, η οικονομία πατά σε πιο ασταθές έδαφος: τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα πιέζονται ολοένα και περισσότερο και, εάν υπάρξει κάμψη της αγοράς, αυτό θα μπορούσε να τρομάξει τους πλούσιους Αμερικανούς που μέχρι τώρα στήριζαν την οικονομία με τις δαπάνες τους.

«Η χρηματιστηριακή αγορά γίνεται μεγαλύτερος μοχλός της οικονομίας όταν υπάρχει τέτοια έκθεση», δήλωσε ο Kevin Gordon, ανώτερος στρατηγικός αναλυτής επενδύσεων στην Charles Schwab.

Ο Gordon είπε ότι, ενώ τα κέρδη της αγοράς μπορούν να ενισχύσουν την καταναλωτική δαπάνη, το αντίθετο μπορεί να συμβεί όταν η αγορά καταρρεύσει.

«Υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος ότι, σε περίπτωση παρατεταμένης πτώσης της αγοράς, αυτό θα αρχίσει να επιβαρύνει τις δαπάνες των νοικοκυριών και ιδιαίτερα την ψυχολογία των πλουσιότερων στρωμάτων», πρόσθεσε.

Πηγή: CNN