|
Όπως
σημειώνει το
CNN,
το ισχυρό προβάδισμα της
Κίνας στην αλυσίδα
εφοδιασμού των σπάνιων
γαιών αναδεικνύεται σε
ισχυρό πλεονέκτημα στον
εμπορικό ανταγωνισμό με
τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Σε
αντίθεση με τους
δασμούς, στο ζήτημα αυτό
ο Τραμπ έχει
περιορισμένα μέσα για να
ανταποδώσει, καθώς οι
ΗΠΑ δεν διαθέτουν
επαρκείς μονάδες
επεξεργασίας των
μετάλλων αυτών, σύμφωνα
με την εταιρεία ανάλυσης
Project
Blue.
Για
δεκαετίες, οι ΗΠΑ και
άλλες χώρες βασίζονται
στις κινεζικές εξαγωγές
επεξεργασμένων σπάνιων
γαιών. Η Κίνα παράγει το
61% των σπάνιων γαιών
παγκοσμίως, ενώ ελέγχει
το 92% της παγκόσμιας
ικανότητας επεξεργασίας,
όπως αναφέρει ο Διεθνής
Οργανισμός Ενέργειας.
Η
απόφαση του Πεκίνου για
έλεγχο εξαγωγών
οφείλεται στη στρατηγική
σημασία των μετάλλων
αυτών, καθώς
χρησιμοποιούνται σε
τεχνολογίες υψηλής
απόδοσης και σε ισχυρούς
μαγνήτες που
αξιοποιούνται τόσο σε
πολιτικές όσο και σε
στρατιωτικές εφαρμογές.
«Αυτά τα
υλικά επηρεάζουν άμεσα
την εξέλιξη βασικών
τεχνολογιών και την
υποστήριξη κρίσιμων
βιομηχανιών ανά τον
κόσμο», επισημαίνει ο
David
Merriman,
επικεφαλής αναλυτής στο
Project
Blue.
«Η Κίνα ενισχύει έτσι τη
διαπραγματευτική της
ισχύ».
Ακολουθούν οι βασικές
χρήσεις των επτά
μετάλλων — από τα 17 της
τυπικής λίστας σπάνιων
γαιών — που πλέον
υπάγονται σε εξαγωγικούς
περιορισμούς από την
Κίνα:
Τέρβιο
Αυτό το μαλακό, ασημί
στοιχείο αξιοποιείται σε
λαμπτήρες και στις
οθόνες κινητών για
ζωντανή απόδοση
χρωμάτων, σύμφωνα με τη
Royal
Society
of
Chemistry.
Ενισχύει επίσης τη
θερμική σταθερότητα των
μαγνητών σε αεροσκάφη,
υποβρύχια και πυραύλους.
Θεωρείται ένα από τα πιο
δυσεξόρυκτα στοιχεία,
καθώς σπανίως υπερβαίνει
το 1% του συνόλου των
σπάνιων γαιών στα
περισσότερα κοιτάσματα,
σύμφωνα με το
αμερικανικό Υπουργείο
Άμυνας.
Η Ιαπωνία απορροφά έως
και το 85% των κινεζικών
εξαγωγών τερβίου, ενώ η
Νότια Κορέα και οι ΗΠΑ
ακολουθούν με μικρότερα
ποσοστά (περίπου 5%).
Ύττριο
Αξιοποιείται σε
θεραπείες για τον
καρκίνο του ήπατος και
στην κατασκευή ιατρικών
και οδοντιατρικών
λέιζερ. Επίσης,
βελτιώνει τη θερμική και
μηχανική αντοχή
κραμάτων, καθιστώντας το
κατάλληλο για
υπεραγώγιμα υλικά υψηλής
θερμοκρασίας.
Παράγεται στις ΗΠΑ στο
ορυχείο
Mountain
Pass,
αλλά λόγω έλλειψης
εγκαταστάσεων
επεξεργασίας, τα
συμπυκνώματα
αποστέλλονται στο
εξωτερικό. Από το 2019
έως το 2023, το 93% των
αμερικανικών εισαγωγών
υττρίου προερχόταν από
την Κίνα, σύμφωνα με το
USGS.
Δυσπρόσιο
Το όνομα του προέρχεται
από την ελληνική λέξη
«δύσπροσιτο», καθώς
είναι δύσκολο να
εξαχθεί. Είναι ανθεκτικό
σε υψηλές θερμοκρασίες
και χρησιμοποιείται
κυρίως σε μαγνήτες
κινητήρων και
γεννητριών. Είναι
καθοριστικό για
εφαρμογές καθαρής
ενέργειας, όπως οι
ανεμογεννήτριες και τα
ηλεκτρικά οχήματα.
Επίσης, χρησιμοποιείται
σε ράβδους ελέγχου
πυρηνικών αντιδραστήρων
λόγω της ικανότητάς του
να απορροφά νετρόνια.
Περισσότερο από το 50%
των εξαγωγών της Κίνας
πηγαίνει στην Ιαπωνία
και το 10% στη Νότια
Κορέα· μόλις το 0,1%
καταλήγει στις ΗΠΑ.
Γαδολίνιο
Χρησιμοποιείται ως
σκιαγραφικό μέσο σε
μαγνητικές τομογραφίες,
βελτιώνοντας την εικόνα
των εσωτερικών οργάνων.
Επιπλέον, αυξάνει την
αντοχή κραμάτων σε
υψηλές θερμοκρασίες και
οξείδωση, κάτι ιδιαίτερα
σημαντικό για εξαρτήματα
μαγνητών, ηλεκτρονικών
και μέσων αποθήκευσης.
Χάρη στην ικανότητα
απορρόφησης νετρονίων,
αποτελεί σημαντικό υλικό
για τον πυρήνα πυρηνικών
αντιδραστήρων.
Λουτέτιο
Πυκνό και σκληρό
μέταλλο, σε αντίθεση με
τις περισσότερες σπάνιες
γαίες. Χρησιμοποιείται
ως καταλύτης σε χημικές
διεργασίες διυλιστηρίων
πετρελαίου. Η Κίνα
καλύπτει σχεδόν το
σύνολο των αμερικανικών
αναγκών, ενώ μικρές
ποσότητες εξάγονται και
στην Ιαπωνία.
Σαμάριο
Τα κράματα
σαμαρίου-κοβαλτίου
συγκαταλέγονται στις
κρίσιμες στρατηγικές
προμήθειες των ΗΠΑ.
Αξιοποιείται σε μαγνήτες
υψηλής θερμοκρασίας για
τουρμπίνες, αυτοκίνητα
και στρατιωτικές
εφαρμογές. Βρίσκει χρήση
και σε λέιζερ, αλλά και
σε πυρηνικούς
αντιδραστήρες.
Σκάνδιο
Ονομάστηκε έτσι από τη
Σκανδιναβία, όπου και
ανακαλύφθηκε.
Εξορύσσεται ως υποπροϊόν
της εξόρυξης άλλων
μετάλλων, όπως το
ουράνιο.
Χρησιμοποιείται σε
σκελετούς ποδηλάτων,
ρόπαλα του μπέιζμπολ και
μέρη μαχητικών
αεροσκαφών λόγω της
χαμηλής πυκνότητας και
της υψηλής θερμικής
αντοχής του. Οι
ραδιενεργές του
ιδιότητες το καθιστούν
επίσης κατάλληλο για
χρήση ως ιχνηθέτης σε
σωλήνες και διυλιστήρια.
Η τελευταία φορά που
παράχθηκε στις ΗΠΑ ήταν
πριν από 50 χρόνια. Το
σκάνδιο και το ύττριο
αντιστοιχούν στο 14% των
κινεζικών εξαγωγών
σπάνιων γαιών, με την
Ιαπωνία ως βασικό
αποδέκτη. Στην ΕΕ δεν
υπάρχει παραγωγή, αλλά
προγραμματίζεται έργο
που θα ξεκινήσει εντός
του επόμενου έτους.
Πηγή: Bloomberg
|
