Το έργο βασιζόταν σε ένα πρόγραμμα που είχε δημιουργήσει τη δεκαετία του 1980, έναν δισδιάστατο προσομοιωτή που ονομάζεται Interactive Physics. Η πρώην εταιρεία του, Knowledge Revolution, το είχε εκχωρήσει με άδεια σε σχολεία σε όλη τη χώρα, όπου οι μαθητές μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για να προσομοιώσουν επιστημονικά πειράματα. Αλλά το «εθιστικό» κομμάτι ήταν η κατασκευή και η μοντελοποίηση ψηφιακών αντικειμένων -σπιτιών, αυτοκινήτων, οτιδήποτε. Επιπλέον, οι χρήστες μπορούσαν να πάρουν τα προσομοιωμένα αυτοκίνητά τους, για παράδειγμα, να τα τρακάρουν και μετά να επιθεωρήσουν τη ζημιά. Τότε ήταν που του ήρθε η έμπνευση. Οι χρήστες «ήθελαν να μπούνε στους κόσμους που έφτιαχναν», εξιστορεί ο Baszucki. Όχι μόνο αυτό, οι χρήστες ήθελαν τα δικά τους avatar και τη δυνατότητα να συνομιλούν με τους φίλους τους, που αντιπροσωπεύονταν επίσης ως avatar. Ο Baszucki και ο Erik Cassel, ένας μηχανικός λογισμικού με τον οποίο συνεργαζόταν στην Knowledge Revolution, ξεκίνησαν να χτίσουν αυτόν τον κόσμο.

Χρόνια αργότερα, στην έκθεση επιστήμης, ένα πλήθος παιδιών σχηματίστηκε γύρω από την οθόνη του πρώιμου πρωτοτύπου τους. Με τη σειρά, τα παιδιά χρησιμοποίησαν τον προσομοιωτή για να δημιουργήσουν, να παίξουν και να αλληλεπιδράσουν. Αυτό το πλήθος ενθουσιασμένων εφήβων θα χρησίμευε ως ένα είδος πρώιμης ομάδας εστίασης για τη Roblox, που είναι δημιουργός της ομώνυμης πλατφόρμας, ενός εικονικού κόσμου παικτών που έχει οπαδούς πολύ πέρα από τους νεαρούς «σπασίκλες» του χώρου των υπολογιστών. Ο Baszucki ίδρυσε τη Roblox, με έδρα το Σαν Ματέο της Καλιφόρνια, το 2004 και την εισήγαγε στο χρηματιστήριο τον Μάρτιο του 2021. Η δημόσια προσφορά ήταν μία από τις μεγαλύτερες αρχικές δημόσιες προσφορές του 2021, αποτιμώντας τη Roblox στα 41 δισ. δολάρια και βάζοντας τον καναδικής καταγωγής Baszucki, που μεγάλωσε στη Μινεσότα, στη λίστα των δισεκατομμυριούχων. Το συμβάν τράβηξε επίσης την προσοχή της Silicon Valley, της Wall Street και των μεγιστάνων των κρυπτονομισμάτω, για έναν εντελώς διαφορετικό λόγο: η Roblox αποτέλεσε αυτό που θα μπορούσε να θεωρηθεί η πρώτη αρχική δημόσια προσφορά στον χώρο του metaverse.

Μπορεί να ακολουθήσουν πολλές περισσότερες. Κατά τη διάρκεια των δέκα μηνών που ακολούθησαν, η γοητεία του metaverse έχει μεγεθυνθεί. Ο ιδρυτής του Facebook, Mark Zuckerberg, μετονόμασε την εταιρεία του και αφιέρωσε δισεκατομμύρια δολάρια για να αρχίσει την ανάπτυξη του δικού του metaverse. Η Microsoft επένδυσε σχεδόν 70 δισ. δολάρια σε μια εξαγορά για να επεκτείνει τη θέση της στους εικονικούς κόσμους. Ο Erik Sheridan της Goldman Sachs χαρακτήρισε πρόσφατα το μετασύμπαν «επενδυτική ευκαιρία αξίας 8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων» -ή περίπου το μέγεθος του ΑΕΠ της Γερμανίας και της Ιαπωνίας μαζί.

Όλη αυτή η διαφημιστική εκστρατεία περιστρέφεται γύρω από μια έννοια της οποίας ο ορισμός είναι δύσκολο να προσδιοριστεί. Η ιδέα του metaverse, που επινοήθηκε από έναν συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας τη δεκαετία του 1990, παραπέμπει σε έναν πλήρως τρισδιάστατο κόσμο. Η σημερινή τεχνολογία metaverse βασίζεται στις πιο εθιστικές και σαγηνευτικές πτυχές της κοινωνικής δικτύωσης (chat), των επί πληρωμή ηλεκτρονικών παιχνιδιών για κινητά (μοντέλο pay-and-play-as-you-go) και των κινηματογραφικών ταινιών του Χόλιγουντ. Στην καλύτερη περίπτωση, είναι ένας ευφάνταστος τρόπος για να αφηγείστε ιστορίες, να δημιουργείτε (κυριολεκτικά, να δημιουργείτε) νέες κοινότητες και να πραγματοποιείτε συναλλαγές.

Μερικοί βλέπουν αυτούς τους πλήρως τρισδιάστατους κόσμους ως το μέλλον του gaming. Άλλοι πιστεύουν ότι το αληθινό μετασύμπαν, που θα μπορούσε να απέχει χρόνια, θα αλλάξει τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε. Η Big Tech και οι μεγάλοι επενδυτές αναρωτιούνται εάν αυτή είναι μια στιγμή όπως το 2007 για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το διαδίκτυο για τα κινητά, μια τεκτονική αλλαγή στην τεχνολογία που δεν έχουν την πολυτέλεια να χάσουν –ακόμα κι αν δυσκολεύονται να περιγράψουν, συγκεκριμένα, τι δεν καταλαβαίνουν.

Ο Baszucki δεν ενδιαφέρεται πολύ για το metaverse, ακόμα κι αν διευθύνει την πιο δημοφιλή εκδοχή του στον κόσμο. Προτιμά να αποκαλεί τη Roblox «πλατφόρμα ανθρώπινης συν-εμπειρίας». Αλλά δεν είναι απρόσβλητος από το “zeitgeist”. «Σχεδόν αισθάνομαι ότι αυτή είναι μια κατηγορία που είναι αμείλικτη, όπως ο τηλέγραφος ήταν αμείλικτος ή το τηλέφωνο ή τώρα οι βιντεοκλήσεις», είπε ο Baszucki στο Fortune κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης κλήσης μέσω Zoom. «Και καθώς η τεχνολογία βελτιώνεται, καθώς υπάρχει περισσότερο εύρος ζώνης, καθώς οι συσκευές βελτιώνονται, αυτό αναπόφευκτα θα συμβεί».

Η εταιρεία του φανερώνει γιατί αυτή είναι μια δελεαστική προοπτική. Σχεδόν 50 εκατομμύρια χρήστες το μήνα μπαίνουν και βγαίνουν από τρισδιάστατες ψηφιακές «εμπειρίες» που έχουν δημιουργηθεί από χρήστες του Roblox. Με τον κόσμο κλεισμένο στο σπίτι, η χρήση του Roblox εκτινάχθηκε στα ύψη. Έκλεισε το 2020 ως η δεύτερη πιο δημοφιλής εφαρμογή στον πλανήτη από άποψη αφιέρωσης χρόνου, σύμφωνα με έρευνα της Goldman Sachs που κυκλοφόρησε πρόσφατα, ξεπερνώντας το TikTok, το Instagram, ακόμη και το Zoom. (Στην κορυφή της λίστας, το Fortnite, το battle-royal παιχνίδι που χαιρετίζεται επίσης ως πρωτοπόρος του μετασύμπαντος). Σε οποιονδήποτε από τους 24 εκατομμύρια εικονικούς κόσμους του Roblox, οι χρήστες μπορούν να συναντηθούν για να λύσουν ένα μυστήριο δολοφονίας με τους διαδικτυακούς τους φίλους ή να σχεδιάσουν μια ληστεία τράπεζας. Μπορούν επίσης να φορέσουν ένα ζευγάρι εικονικά αθλητικά παπούτσια Nike πηδώντας από σύννεφο σε σύννεφο αναζητώντας ένα χρυσό νόμισμα που μπορεί να εξαργυρωθεί για κάποιο εικονικό προϊόν Nike.

Το κοινωνικό στοιχείο, το να κατακρίνεις ή να επαινείς το νέο ντύσιμο ενός εικονικού φίλου, το κάνει διασκεδαστικό και τροφοδοτεί την ανάπτυξή του. Υπάρχει ένα γοητευτικό στοιχείο στο Roblox, όπου το βασικό κοινό είναι τα παιδιά ηλικίας 9 έως 13 ετών. Είναι γνωστό ότι οι πιο καθιερωμένοι παίκτες διοργανώνουν εικονικά πάρτι για τους νεαρούς παίκτες όταν αυτοί είναι άρρωστοι στην πραγματική ζωή. Αγοράζουν επίσης συχνά προσαρμοσμένα ρούχα «πρωτάρη» για τα εικονικά είδωλά τους. Σε τελική ανάλυση, η συσσώρευση πλούτου και η καλή εμφάνιση είναι το κλειδί για την ευημερία στο μετασύμπαν.

Η Roblox ποτε δεν είχε μια κερδοφόρα χρονιά και η μετοχή της ανεβοκατεβαίνει από την πρώτη της δημόσια εγγραφή, αλλά μέχρι πρόσφατα η χρηματιστηριακή της αξία ήταν εφάμιλλη με την αξία του γίγαντα των ηλεκτρονικών παιχνιδιών Activision Blizzard. Στη συνέχεια, στις 18 Ιανουαρίου, η Microsoft έκανε μια από τις πιο υψηλές προσφορές σε μετρητά στην ιστορία των συγχωνεύσεων και εξαγορών – 68,7 δισ. δολάρια για την Activision, δημιουργό των επιτυχιών World of Warfare και Candy Crush. Το ίδιο πρωί, ο επενδυτής Daniel Ives της Wedbush Securities ανακοίνωσε ότι η συμφωνία σήμαινε ότι η Microsoft έμπαινε σε μια «κούρσα εξοπλισμών στο μετασύμπαν».

68,7δισ. δολάρια προσέφερε η Microsoft για την Activision Blizzard. Ένας αναλυτής περιέγραψε την εξαγορά ως ένδειξη «κούρσας εξοπλισμών στο metaverse».

Η Microsoft περιέγραψε την εξαγορά με παρόμοιους όρους. Το gaming, εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος Satya Nadella, «θα διαδραματίσει βασικό ρόλο στην ανάπτυξη των πλατφορμών για το metaverse». Ο τεχνολογικός γίγαντας αξίας δύο τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ο οποίος κατέχει επίσης το κλασικό παιχνίδι δημιουργίας εικονικού κόσμου Minecraft, βλέπει τελικά ότι οι ευκαιρίες από το μετασύμπαν αρχίζουν να πέφτουν βροχή σε διάφορες επιχειρηματικές μονάδες, από το cloud έως τα σετ εικονικής πραγματικότητας HoloLens (τα οποία κοστίζουν 3.500 δολάρια).

Η Roblox στρέφεται περισσότερο στο καθαρό gaming, αλλά δημιουργεί έσοδα από το μετασύμπαν σε αυξανόμενο βαθμό. Τον Νοέμβριο, τα έσοδα ξεπέρασαν τα 180 εκατομμύρια δολάρια για τον μήνα -σχεδόν διπλάσια από έτος σε έτος- καθώς οι «σκληροπυρηνικοί» παίκτες ξόδεψαν το ψηφιακό νόμισμα Robux για να εξοπλίσουν τα εικονικά είδωλά τους. Το 2019, η εταιρεία παρέδωσε την ηλεκτρονική αγορά εντός του παιχνιδιού στην κοινότητα παικτών, επιτρέποντάς τους να σχεδιάζουν εικονικά αντικείμενα, όπως δέρματα ή διαφορετικές εμφανίσεις για κάποιο avatar, μέχρι μέρη σώματος και αξεσουάρ. Από τότε, ορισμένοι χρήστες έχουν μετατρέψει την εμμονή τους στον ψηφιακό σχεδιασμό σε επιχειρήσεις αξίας εκατομμυρίων, όπως ανέφερε η εταιρεία στην ενημέρωση των επενδυτών της τον Νοέμβριο. Ο Baszucki είναι επίσης περήφανος για μια δωρεάν συναυλία του ράπερ Lil Nas X, την οποία φιλοξένησε το Roblox στα τέλη του 2020. Υπήρξαν 36,9 εκατομμύρια επισκέψεις -όχι σε επίπεδο τηλεθέασης του Super Bowl, αλλά αρκετά μεγάλη για να πείσει τον Justin Bieber και τον DJ David Guetta να συνδεθούν με θαυμαστές τους μέσα σε αυτούς τους εικονικούς χώρους. «Αυτό είναι μεγαλύτερο από το παιχνίδι. Αυτό αρχίζει να γίνεται τρόπος εκπαίδευσης και εργασίας», λέει ο Baszucki, του οποίου το εικονικό είδωλο ονομάζεται «οικοδόμος».

Το ενδιαφέρον των «ταύρων» της Wall Street για το metaverse είναι εκτεταμένο. Είναι μια λαμπρή νέα αγορά για εμπόρους λιανικής και καταναλωτικά brands, ώστε να προσεγγίσουν μια παγκόσμια πελατειακή βάση. Είναι ένας τομέας όπου οι καλλιτέχνες μπορούν να πουλήσουν παραστάσεις, είτε υπάρχουν περιορισμοί λόγω COVID είτε όχι. Η τεχνολογία δημιουργεί έναν τρόπο για να προσελκύει ειδικούς για την εξ αποστάσεως αντιμετώπιση προβλημάτων σε βαρύ βιομηχανικό εξοπλισμό ή για την ενσωμάτωση νέων προσλήψεων. Και είναι ένα μέρος όπου οι εργαζόμενοι στην πληροφορική μπορούν να συγκεντρωθούν για να παράγουν έναν καταιγισμό ιδεών και να παρουσιάσουν μεγάλες ιδέες, συμπεριλαμβανομένης – ποιος ξέρει; – της επόμενης νέας μεγάλης εταιρείας στο μετασύμπαν.

Η αίσθηση που επικρατεί είναι ότι βρισκόμαστε πίσω στις αρχές του 2007. «Όταν ο Steve Jobs δημιούργησε το πρώτο iPhone, κανείς δεν είχε ιδέα πόση επίδραση θα είχε. Άρα έχουμε κάτι παρόμοιο; Δεν νομίζω ότι ξέρουμε ακόμα, αλλά σίγουρα βλέπουμε ότι είναι δυνατό», λέει η Katie Koch, συν-επικεφαλής ανάλυσης μετοχών της Goldman Sachs Asset Management. Ο Brook Dane, διαχειριστής χαρτοφυλακίου του νέου ETF της Goldman, Future Tech Leaders Equity, λέει στο Fortune στην ίδια συνομιλία: «Από τη σκοπιά των επενδυτών, θέλεις πάντα να είσαι στη σωστή πλευρά των κοσμικών αλλαγών. Πιστεύουμε ότι αυτό έχει τη δυνατότητα να είναι ακόμα μια από αυτές τις στιγμές». Σε συνδυασμό, τα δύο στελέχη της Goldman διαχειρίζονται περίπου 125 δισεκατομμύρια δολάρια σε χρήματα των επενδυτών.

129 δισ. δολάρια έσοδα το 2021 από εικονικά παιχνίδια και πλατφόρμες. Τα περισσότερα από αυτά τα έσοδα προήλθαν από μικροσυναλλαγές εντός των παιχνιδιών, σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία L’Atelier BNP Paribas.

Τον Σεπτέμβριο, η Goldman κυκλοφόρησε το ETF για εταιρείες μελλοντικής τεχνολογίας -σκεφτείτε το ως ανταγωνιστή του fund ARK Innovation της Cathie Wood-, για να δώσει στους επενδυτές περαιτέρω έκθεση σε υποσχόμενες «μετοχές ανάπτυξης». Μία από τις κορυφαίες συμμετοχές της είναι στη Marvell Technology, την εταιρεία που εξειδικεύεται στο hardware των κέντρων δεδομένων, που θεωρείται ευρέως ως «καυτή» υποψήφιος στο χώρο του μετασύμπαντος. Η μετοχή δεν πάει καλά μέσα στο 2022, σημειώνοντας πτώση 19%. Το ETF, επίσης, είναι βαθιά στο κόκκινο για τη χρονιά (όπως και το fund της Cathie Wood). Με τις μετοχές της τεχνολογίας γενικά να πλήττονται από την προοπτική αύξησης των επιτοκίων, η πίστη των πρώιμων επενδυτών στο μετασύμπαν θα μπορούσε να κλονιστεί σοβαρά.

Το 2021 ΗΤΑΝ ΣΑΝ διήγημα επιστημονικής φαντασίας που διαβάζεις μέσα σε ένα απόγευμα. Τον περασμένο χρόνο, είχαμε Δέλτα, Όμικρον, Δέλτακρον, ξενοδοχεία καραντίνας, εμβόλια mRNA, ενισχυτικές δόσεις mRNA, υποχρέωση εμβολιασμού, προβλήματα στο χώρο της ξυλείας και του καφέ, ελλείψεις ημιαγωγών και στροφή των αγοραστών σε άθλια σπίτια στα προάστια και ακόμη πιο άθλια μεταχειρισμένα αυτοκίνητα. Συγχαρητήρια, λοιπόν, στη Silicon Valley, που μας αποσπάσατε την προσοχή από αυτή την τρέλα με μια νέα λέξη και έναν νέο κόσμο.

Το μετασύμπαν -η ιδέα, σε κάθε περίπτωση- πλανιόταν στους τεχνολογικούς κύκλους από την εποχή που ο Mark Zuckerberg ήταν στο δημοτικό. Στο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας Snow Crash το 1992, ο Neal Stephenson επινόησε ένα είδος ζωντανής διαδικτυακής τεχνολογίας που επικρατεί στον δυστοπικό, αναρχο-καπιταλιστικό κόσμο του βιβλίου. Το ονόμασε «μετασύμπαν» και ήταν ουσιαστικά εταιρική τεχνολογία. Η τεχνολογία προοικονομούσε ένα σκοτεινό, δυσοίωνο μέλλον. Ωστόσο, η ιδέα της δημιουργίας μιας πιο καθηλωτικής εμπειρίας στο Διαδίκτυο εξήψε τη φαντασία των μεγαλύτερων στοχαστών της Silicon Valley, συμπεριλαμβανομένου του σημαντικού επενδυτή κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών κινδύνου Matthew Ball. Ο Ball έχει προτρέψει την Big Tech τα τελευταία χρόνια να αναπτύξει τα εργαλεία που θα επιτρέψουν στην ανθρωπότητα να οικοδομήσει μια συνεχή ψηφιακή ύπαρξη, ανοιχτή σε όλους. «Στο πλήρες όραμά του, το metaverse γίνεται η πύλη στις περισσότερες ψηφιακές εμπειρίες, ένα βασικό συστατικό όλων των φυσικών εμπειριών και η επόμενη μεγάλη πλατφόρμα εργασίας», έγραψε σε ένα μανιφέστο του Ιανουαρίου του 2020. Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε τον COVID-19 πανδημία, καθιστώντας δυσδιάκριτη για πάντα τη γραμμή μεταξύ του ψηφιακού και του φυσικού κόσμου μας. Ο COVID, όπως αποδείχθηκε, ήταν ένας μεγάλος επιταχυντής για το όραμα του μετασύμπαντος. Τα lockdowns ανάγκασαν τους περισσότερους από εμάς να συνδεόμαστε μέσω Zoom για ψηφιακά αποστασιοποιημένη εργασία, για το σχολείο και για κοινωνικοποίηση. Ταυτόχρονα, η τεχνολογία γύρω μας συνέχισε να γίνεται λίγο καλύτερη, γρηγορότερη, φθηνότερη: τα σετ εικονικής/επαυξημένης  πραγματικότητας AR/VR, η υπολογιστική ισχύς των κινητών τηλεφώνων, των φορητών υπολογιστών και των κονσολών παιχνιδιών, οι ημιαγωγοί, το σχεδόν πανταχού παρόν cloud, το 5G και το fiber-to-the-home.

«Η τεχνολογία βελτιώνεται τόσο γρήγορα. Δεν χρειάζεται πλέον να περιμένουμε 10, 20 χρόνια» για σταδιακές εξελίξεις, λέει ο Haim Israel, επικεφαλής παγκόσμιας θεματικής έρευνας της BofA Securities. Όμως, όπως προβλέπει, το 5G δεν πρόκειται να είναι αρκετό για να κάνει το μετασύμπαν πραγματικά καθολικό. Θα χρειαστούμε τελικά 6G. Όσο εργαζόμαστε γι’ αυτό, τα σετ AR/VR εξακολουθούν να λαμβάνουν άθλιες κριτικές για τα προβλήματα με την όραση των χρηστών και την περιστασιακή ηλεκτροπληξία.

Ωστόσο, οι κακές κριτικές δεν εμποδίζουν τη Big Tech. Τον περασμένο Οκτώβριο, στο ετήσιο συνέδριο προγραμματιστών του Facebook για όλα τα θέματα εικονικής πραγματικότητας, ο Zuckerberg ανακοίνωσε την αλλαγή ονόματος για τον γίγαντα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης -σε Meta Platforms. Δεν ήταν απλώς ένα rebrand, δήλωσε ο Zuckerberg, αλλά «το επόμενο κεφάλαιο για το διαδίκτυο». Υποσχέθηκε έναν κόσμο ολογραμμάτων που τηλεμεταφέρονται σε εικονικές συναντήσεις. Η εμφάνιση του ίδιου του “MetaZuck” ήταν κάπως χλιαρή, αλλά οι εικονικοί συνάδελφοι που παρουσίασε έμοιαζαν ότι θα μπορούσαν πραγματικά να ζωντανέψουν μια εβδομαδιαία γενική εταιρική συνάντηση.

Το πιο σημαντικό, οι επενδυτές εντυπωσιάστηκαν, κυρίως επειδή η ιδέα του Web3 -ένα είδος διαδόχου του Διαδικτύου για κινητά- ερχόταν τελικά στο προσκήνιο. Οι μετοχές της Meta σημείωσαν άλμα έως και 10% τις εβδομάδες που ακολούθησαν, αν και έκτοτε έχουν υποχωρήσει. Απτόητοι, οι διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων συνεχίζουν να λανσάρουν ETF με θέμα το μετασύμπαν για να καλύψουν τη ζήτηση των επενδυτών. Τα επιχειρηματικά μέσα ενημέρωσης, εν τω μεταξύ, ανακήρυξαν το metaverse ως «νικητή» των Χριστουγέννων, καθώς οι καταναλωτές ξεχύθηκαν για να αγοράσουν εξοπλισμό εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας. Η εφαρμογή Oculus, που απαιτείται για τη διασύνδεση με το σετ Oculus VR της Meta, ήταν στην κορυφή των λήψεων το πρωί των Χριστουγέννων. Το μετασύμπαν που απογειώνεται θα μπορούσε να γίνει ένας από τους τομείς μεταστροφής με τη μεγαλύτερη ένταση κεφαλαίου που έχει υπάρξει ποτέ στο χώρο της Big Tech.

Σύμφωνα με τους αναλυτές της BofA Securities, Justin Post και Joanna Zhao, η επένδυση του Facebook «θα μπορούσε εύκολα να φτάσει τα 50+ δισ. δολάρια πριν φτάσει στο νεκρό της σημείο». Δισεκατομμύρια κεφαλαιουχικές δαπάνες θα ενισχύσουν άλλους τομείς της σφαίρας της τεχνολογίας, καθώς οι υποψήφιοι όλων των πλευρών επενδύουν τεράστια ποσά σε νέα κέντρα δεδομένων, που είναι εξοπλισμένα με ημιαγωγούς για τεχνητή νοημοσύνη. Επιπλέον, θα προκαλέσει μια νέα έκρηξη σε εφαρμογές VR και βιβλιοθήκες νέου περιεχομένου VR. Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στο Oculus VR της Meta, μια μονάδα που αγόρασε το 2014 έναντι δύο δισ. δολαρίων.

Η Meta είναι αποφασισμένη να νικήσει την Apple και την Google στο χώρο του καταστήματος εφαρμογών VR. Ωστόσο, η ανάπτυξη πέρα από την αγοραστική ομάδα των παικτών ηλεκτρονικών παιχνιδιών εξακολουθεί να είναι ασαφής, σύμφωνα με την eMarketer. Οι μεγάλες δυνατότητες κερδών μέχρι στιγμής προέρχονται από τα παιχνίδια. Όπως επισημαίνει η L›Atelier BNP Paribas, η εταιρεία προβλέψεων και ερευνών του γαλλικού τραπεζικού κολοσσού, τα έσοδα από εικονικά παιχνίδια για πολλούς παίκτες και εικονικές πλατφόρμες προσομοίωσης αναμενόταν να φτάσουν τα 129 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021, ξεπερνώντας κατά πολύ το παγκόσμιο box office πριν από τον COVID. Η μερίδα του λέοντος αυτών των εσόδων προέρχεται από μικροσυναλλαγές εντός των παιχνιδιών -το εικονικό σας είδωλο χρειάζεται τον πιο πρόσφατο εξοπλισμό! Το ηλεκτρονικό εμπόριο, η διαφήμιση και τα μη ανταλλάξιμα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία κερδίζουν επίσης έδαφος.

Πολλές πλατφόρμες του μετασύμπαντος έχουν χτιστεί πάνω στα NFTs και τα κρυπτονομίσματα, και με την έκρηξη αυτών των περιουσιακών στοιχείων έχει αναδυθεί μια κατηγορία επιτήδειων -που διαφέρουν πολύ από τα παιδιά που διοργανώνουν πάρτι για τους φίλους τους στο Roblox. «Υπάρχουν πολλές ασαφείς και αμφισβητούμενες συναλλαγές και εκτελούνται και άλλες που σε κάνουν να αναρωτηθείς σχετικά με την εγκυρότητα ορισμένων από τις αξίες», παρατηρεί ο John Egan, πρώην επενδυτής fintech που είναι τώρα διευθύνων σύμβουλος της L›Atelier. Πειστήριο Α’: η φρενήρης  αγορά «γης» σε πρωτοεμφανιζόμενους κόσμους του μετασύμπαντος όπως το Sandbox και το Decentraland.

Οι κερδοσκόποι εκεί και αλλού έσπευσαν να αγοράσουν παρθένα οικόπεδα, πληρώνοντάς γι’ αυτά με εξαιρετικά ασταθή εσωτερικά κρυπτονομίσματα, οι αξίες των οποίων έπεσαν ακόμη περισσότερο από το Bitcoin και το Ether τις πρώτες εβδομάδες του 2022. Ορισμένοι παίκτες υποστηρίζουν ότι είναι ο παράδεισος των επενδυτών ακινήτων, μια ευκαιρία να αγοράσουν το εικονικό ισοδύναμο των ακριβών περιοχών στο παιχνίδι Monopoly φθηνά. Άλλοι αμφισβητούν εάν υπάρχει κάποια εγγενής αξία στα περιουσιακά στοιχεία –κάτι σαν το Dogecoin, αλλά με έναν τίτλο κτήσης.το 2021 ηταν μια σημαδιακη χρονια για το metaverse. Στις ιδιωτικές κεφαλαιαγορές, περισσότερα από 10 δισ. δολάρια συγκεντρώθηκαν μέσα από 612 συμφωνίες, αναφέρει η Goldman, για να τροφοδοτήσουν μια νέα γενιά εταιρειών-μονόκερων.

Ακόμη και με όλα αυτά τα χρήματα που ρέουν τριγύρω, το μεγάλο ερώτημα «Τι ακριβώς είναι το μετασύμπαν;» εξακολουθεί να πλανιέται πάνω από τον χώρο, προκαλώντας κάθε είδους σύγχυση και διαφωνία. Ποιος θα το επιβλέπει; Θα προστατεύονται τα δεδομένα των χρηστών; Θα ανταποκριθεί η σημερινή τεχνολογία στη διαφημιστική εκστρατεία; Και μετά, υπάρχει το πιο ακανθώδες ερώτημα: αυτή η εικονική εξόρμηση μήπως τελικά καταλήξει να μην είναι τίποτα παραπάνω από μια σειρά από «περιφραγμένα» μετασύμπαντα, όπου θα κυριαρχούν μερικές εταιρείες της Big Tech -κάτι σαν το σημερινό εταιρικά ελεγχόμενο Διαδίκτυο; Ή μήπως θα υπάρχει χώρος για «ανοιχτά» μετασύμπαντα -υπάρχουν εκατοντάδες από αυτά σε ανάπτυξη- χτισμένα στο blockchain και πλήρως διαλειτουργικά, ώστε τα avatars των ανθρώπων να μπορούν να μεταπηδήσουν από κόσμο σε κόσμο; (Οι υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα θέλουν να ξέρουν τι είναι αυτό που κρύβεται πίσω από την κουρτίνα.)

Ενώ αυτές οι συζητήσεις συνεχίζονται, μια σειρά καταναλωτικών επωνυμιών -από την Disney και τη Nike έως την Gucci και τη National Football League και την Chipotle- απέκτησαν παρουσία στο Roblox τον περασμένο χρόνο. Δεν είναι σαφές εάν τα εγχειρήματα θα έχουν ποτέ αντίκτυπο στο τελικό αποτέλεσμα των εταιρειών, αλλά η κίνησή τους προκάλεσε μεγαλύτερο ντόρο για το μετασύμπαν. Η Chipotle χρησιμοποίησε την κίνηση για σκοπούς μάρκετινγκ, δίνοντας στους χρήστες του Roblox ένα κουπόνι για να διεκδικήσουν ένα δωρεάν burrito για το Halloween. Η Gucci ανέπτυξε ένα ψηφιακό κατάστημα, το Gucci Garden, όπου πούλησε έναντι περίπου 500 Robux (5 δολάρια) περιορισμένο αριθμό εικονικών εκδόσεων της τσάντας Queen Bee Dionysus. Το 2021 ξέσπασε πόλεμος προσφορών και τουλάχιστον μία από τις εικονικές τσάντες πουλήθηκε για 4.115 δολάρια. Η πραγματική πωλείται για 3.400 δολάρια.

Η Nike δεν έχει πουλήσει τίποτα ακόμα στο Roblox, αλλά τον Δεκέμβριο εξαγόρασε την RTFKT, μια συλλογικότητα ψηφιακών σχεδιαστών που είναι πιο γνωστή για τα «ψηφιακά πάνινα παπούτσια και συλλεκτικά αντικείμενα», έναντι ενός αδιευκρίνιστου ποσού. Η Wall Street χαρακτήρισε την κίνηση επιτυχή. Ο γίγαντας της επενδυτικής τραπεζικής Guggenheim Securities χαρακτήρισε την κίνηση ως την «καλύτερη ιδέα» της Nike για το 2022, λέγοντας ότι την ενθουσίασε η στρατηγική στο μετασύμπαν, ακόμα κι αν ο κολοσσός της αθλητικής ένδυσης έχει αποκαλύψει ελάχιστα γι’ αυτήν τη στρατηγική στους επενδυτές. (Από το κλείσιμο της 21ης Ιανουαρίου, η τιμή της μετοχής της Nike έχει μειωθεί κατά 11,3% μέσα στο 2022.)

Ο Baszucki πιστεύει ότι ζούμε τις απαρχές του μετασύμπαντος. Ακριβώς όπως βλέπει τη χρήση του Roblox να ξεπερνά τους εφήβους και τα παιδιά, προβλέπει ότι περισσότερες εταιρείες θα παρασυρθούν από το κύμα του metaverse. «Είδαμε τον τελευταίο χρόνο πολλές συζητήσεις: ποιο είναι το μέλλον του μετασύμπαντος; Πώς θα μοιάζει; Πώς οι άνθρωποι θα δουλέψουν, θα παίξουν, θα μάθουν, θα επικοινωνήσουν μέσω αυτού;», λέει ο Baszucki, προσθέτοντας ότι είναι ενθουσιασμένος που το βλέπει «να εισέρχεται στον δημόσιο διάλογο».

Πολλοί επενδυτές συμμερίζονται αυτόν τον ενθουσιασμό. Αλλά σε αντίθεση με τον Baszucki, θα χρειαστεί πολύ περισσότερη ανάπτυξη από αυτό το εικονικό επίπεδο ύπαρξης προτού τους κάνει πλούσιους.

Μετοχές για έναν εικονικό κόσμο

Δεν υπάρχουν πολλές «μονοπροϊοντικές» εταιρείες στο Metaverse, αλλά οι εταιρείες τεχνολογίας μπορούν να ωφεληθούν. Ιδού ποιες εταιρείες βλέπουν ευνοϊκά αναλυτές και διαχειριστές χρημάτων της Anne Sraders

Το παιχνίδι της Big Tech

«Ο πρώτος σκοπός του μετασύμπαντος είναι να προσελκύει τους καταναλωτές», λέει ο Daniel Ives, διευθύνων σύμβουλος και αναλυτής της Wedbush Securities, «και μεγάλο μέρους αυτού θα γίνει μέσω της Apple, του Facebook και της Microsoft». Αυτές οι εταιρείες προσφέρουν επίσης στους επενδυτές ένα πλεονέκτημα: οι ισχυρές «βασικές» δραστηριότητές τους θα πρέπει να αυξήσουν τις μετοχές τους, ακόμη κι αν το metaverse δεν βοηθήσει σε αυτό. Η Meta, πρώην Facebook, έχει κάνει τις φιλοδοξίες της ξεκάθαρες, με το σετ Oculus VR, τους εικονικούς χώρους όπως την πλατφόρμα Horizon Worlds και φυσικά την αλλαγή της επωνυμίας. Ο James Tierney, επικεφαλής επενδύσεων στην AllianceBernstein, υποστηρίζει ότι οι μεγάλες επενδύσεις της Meta στο μετασύμπαν -συμπεριλαμβανομένων περίπου 10 δισ. δολαρίων σε δαπάνες το 2021- είναι «οχύρωμα» έναντι των ανταγωνιστών.

Ακόμη και προτού συμφωνήσει να εξαγοράσει την Activision Blizzard, η Microsoft επέκτεινε τις δυνατότητες στο μετασύμπαν για τους πελάτες, με προϊόντα όπως το Mesh for Teams, έναν χώρο συσκέψεων γεμάτο με εικονικούς χαρακτήρες. Ο Ankur Crawford, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Alger, αναμένει ότι η Microsoft θα είναι «κυρίαρχος παίκτης στο μετασύμπαν των επιχειρήσεων», δείχνοντας το προϊόν μικτής πραγματικότητας HoloLens, το οποίο βοηθά τις εταιρείες σε εργασίες όπως η εκπαίδευση εξ αποστάσεως. Η δραστηριότητά της στο cloud θα μπορούσε επίσης να επωφεληθεί από ένα ενισχυόμενο μετασύμπαν.

Η Apple δεν έχει αποκαλύψει τα σχέδιά της, αλλά πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι θα κυκλοφορήσει ένα σετ VR/AR φέτος. Εάν το κάνει, θα μπορούσε γρήγορα να γίνει μεγάλος παίκτης μεταξύ των καταναλωτών.

Στοιχήματα υποδομής

Ένα metaverse ανοιχτό σε όλους θα απαιτήσει τεράστιες αυξήσεις στην υπολογιστική ισχύ. Ένας πιθανός ωφελημένος θα είναι η Nvidia, της οποίας οι μονάδες επεξεργασίας γραφικών (GPU) είναι κορυφαίες στον κλάδο. Ο Crawford επισημαίνει επίσης την πλατφόρμα Omniverse της Nvidia, η οποία επιτρέπει στους δημιουργούς να δημιουργούν «ψηφιακά αντίγραφα πόλεων», που τροφοδοτούνται από τις GPU της Nvidia και τα κέντρα δεδομένων της Nvidia.

Για να αποκτήσει η εικονική και η επαυξημένη πραγματικότητα πραγματική αίσθηση, τα σετ VR, τα κέντρα δεδομένων και οι πλατφόρμες θα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη δυναμική RAM και τη μνήμη flash. Η Micron Technology ειδικεύεται σε τέτοια προϊόντα. Η μετοχή της, εν τω μεταξύ, διαπραγματεύεται με μέτρια αποτίμηση σε ύψος μόλις εννέα φορές τα μελλοντικά κέρδη.

Ορισμένα σετ VR έχουν υποφέρει από γραφικά που προκαλούν ναυτία. Οι καλύτεροι και πιο ισχυροί ημιαγωγοί γραφικών είναι μια λύση και η Synaptics, που κατασκευάζει αυτούς τους ημιαγωγούς, θα επωφεληθεί.

Σχεδόν μονοπροϊοντικές

Η Matterport είναι μια εταιρεία χωρικών δεδομένων που αποδίδει τρισδιάστατες εκδόσεις πραγματικών κτιρίων. Έχει συνεργασία με το τμήμα Έρευνας Τεχνητής Νοημοσύνης της Meta. Η Wall Street εκτιμά ότι μπορεί να αυξήσει τα έσοδά της κατά σχεδόν 47% το 2022. Για όσους αναζητούν έκθεση στο «ανοιχτό μετασύμπαν» που βασίζεται στο blockchain, μια επιλογή είναι η εταιρεία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων Galaxy Digital. Η επενδυτική θυγατρική της, Galaxy Interactive, είναι σημαντικός επενδυτής στα NFTs και στο Sandbox, μια πλατφόρμα μετασύμπαντος με δυνατότητα blockchain.

Το Μετασύμπαν για αρχάριους είναι το «καυτό» θέμα συζήτησης στη Silicon Valley, αλλά πολλοί Αμερικανοί άνω των 18 δεν έχουν αφιερώσει χρόνο στο Metaverse. Ιδού μια σύντομη εισαγωγή των Marco Quiroz-Gutierrez και Felicia Hou

Τι είναι ακριβώς το Μετασύμπαν;

Είναι ένας γενικός όρος για τον αυξανόμενο αριθμό πλατφορμών στο διαδίκτυο που έχουν δημιουργήσει πλήρως διαδραστικούς κόσμους, ορισμένοι από τους οποίους ενσωματώνουν NFTs και κρυπτονομίσματα. Αρκετές είναι πλατφόρμες για παιχνίδια. Μερικές είναι ψηφιακοί χώροι συσκέψεων. Ορισμένες περιλαμβάνουν εικονική ψυχαγωγία και επιχειρήσεις και μερικές λίγο απ’ όλα τα παραπάνω.

Τι εξοπλισμό χρειάζομαι για να συμμετάσχω;

Ορισμένες πλατφόρμες μετασύμπαντος που είναι φιλικές για αρχάριους, όπως το Roblox, είναι προσβάσιμες μέσω του smartphone σας. Αλλά για να αποκτήσετε μια πιο καθηλωτική εμπειρία, πιθανότατα θα χρειαστείτε έναν επιτραπέζιο ή φορητό υπολογιστή με καλή GPU ή μονάδα επεξεργασίας γραφικών. (Οι υπολογιστές με Windows τείνουν να αποδίδουν καλύτερα από τους Mac.) Μια κονσόλα παιχνιδιών όπως το Xbox της Microsoft μπορεί επίσης να είναι καλή για αρχή. Τα σετ εικονικής πραγματικότητας (VR) και επαυξημένης πραγματικότητας (AR) χρησιμοποιούνται ήδη ευρέως σε ορισμένα περιβάλλοντα gaming. Και η Meta, πρώην Facebook, ενσωματώνει τα σετ Oculus VR στα σχέδιά της. Προς το παρόν, όμως, οι περισσότεροι κόσμοι στο μετασύμπαν δεν τα απαιτούν.

Τι μπορώ να κάνω στο Μετασύμπαν;

Στις περισσότερες πλατφόρμες, αντιπροσωπεύεστε από ένα avatar και βλέπετε, ακούτε και μερικές φορές αισθάνεστε αυτά που κάνει. Ορισμένες δημοφιλείς δραστηριότητες περιλαμβάνουν το παιχνίδι και το σχεδιασμό παιχνιδιών, τη δημιουργία τρισδιάστατων εικονικών κόσμων και την επίσκεψη σε κόσμους που έχουν δημιουργήσει άλλοι, την προβολή ψηφιακής τέχνης και την παρακολούθηση εικονικών συναυλιών. Μπορείτε επίσης να κάνετε παρέα και να συνομιλήσετε με άλλα avatars. Και σε πολλές πλατφόρμες, το avatar σας μπορεί να αγοράσει πράγματα: οι παίκτες παιχνιδιών μπορούν να αγοράσουν όπλα π.χ., ενώ άλλοι προσαρμοσμένα ρούχα και αξεσουάρ. Μερικοί κερδοσκόποι ανταλλάσσουν εικονικά «ακίνητα» σε πλατφόρμες τύπου Decentraland και Sandbox.

Πώς πληρώνω για αγορές;

Στο Roblox, σε πλατφόρμες παιχνιδιών όπως το Fortnite και σε πολλές άλλες πλατφόρμες που διαχειρίζονται εταιρείες, μπορείτε να πληρώσετε με πιστωτικές κάρτες ή μέσω λογαριασμού PayPal. Άλλες πλατφόρμες βασίζονται σε blockchain και εκεί χρειάζεστε συχνά κρυπτονομίσματα για συναλλαγές.

Γιατί ενδιαφέρονται οι εταιρείες;

Οι καταναλωτικές επωνυμίες πιστεύουν ότι το μετασύμπαν μπορεί να είναι ένα εργαλείο branding και μάρκετινγκ και πλατφόρμα για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Οι εταιρείες ηλεκτρονικών παιχνιδιών και ψυχαγωγίας ελπίζουν να προσεγγίσουν μεγαλύτερο κοινό. Και κάθε είδους εταιρείες ελπίζουν ότι το μετασύμπαν θα επιτρέψει στους υπαλλήλους τους συνδέονται με τρόπους που είναι πιο ελκυστικοί από μια απλή κλήση τηλεδιάσκεψης.

Πηγή: Fortune