«Ο στρατός των εκατομμυρίων ανθρώπων που βιδώνουν μικρές βίδες για να φτιάχνουν iPhone – αυτό το πράγμα θα έρθει στην Αμερική» δήλωσε ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ στο «Face the Nation» του CBS το περασμένο Σαββατοκύριακο. «Θα είναι αυτοματοποιημένο» πρόσθεσε.

Το πρόβλημα είναι ότι τα iPhone αποτελούνται από ένα πολύπλοκο παζλ εξαρτημάτων, προερχόμενα από πολλές χώρες, και συναρμολογούνται κυρίως στην Κίνα, όπου η τεχνογνωσία στην ηλεκτρονική κατασκευή έχει τελειοποιηθεί μέσα σε δεκαετίες. Οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν παρόμοιες εγκαταστάσεις, ούτε επαρκές εργατικό δυναμικό για μαζική συναρμολόγηση.

Οπότε, συγκεντρώσαμε μια ομάδα ειδικών στη βιομηχανία και την τεχνολογία για να δούμε πόσο δύσκολο θα ήταν για την Apple να φέρει την παραγωγή των iPhone στις ΗΠΑ. Η σύντομη απάντηση; Είναι πιο εύκολο να μάθεις σε έναν φαλακρό αετό να χρησιμοποιεί κατσαβίδι.

Οι ειδικοί συμφώνησαν ομόφωνα: το να φτιαχτεί εξ ολοκλήρου ένα iPhone στις ΗΠΑ είναι αδύνατο. Αλλά η μεταφορά μέρους της παραγωγής; Δεν είναι εντελώς παράλογη ιδέα.

Η Apple αρνήθηκε να σχολιάσει την πιθανότητα κατασκευής iPhone στις ΗΠΑ. Οπότε, ας ονειρευτούμε μαζί. Ιδού τι θα χρειαζόταν για να φτιαχτεί ένα iPhone – ή έστω μέρος του – στη γη της ελευθερίας.

Διασυνοριακή συνεργασία

Σύμφωνα με τον Gary Gereffi, ομότιμο καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Duke, που μελετά επί δεκαετίες τη διεθνή παραγωγή, το iPhone περιέχει εξαρτήματα από πάνω από 40 διαφορετικές χώρες, με τα πιο εξειδικευμένα να προέρχονται από περίπου έξι.

Πολλά από αυτά κατασκευάζονται στην Κίνα ή κοντά της, λόγω της γειτνίασης με Ταϊβάν, Νότια Κορέα και Ιαπωνία.

Ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος για συναρμολόγηση στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Gereffi, είναι η αναδιάρθρωση της εφοδιαστικής αλυσίδας ώστε βασικά εξαρτήματα να κατασκευάζονται στη Βόρεια Αμερική – σε Μεξικό και Καναδά, ίσως και στη Δυτική Ευρώπη. Αλλά ακόμα και τότε, εξαρτήματα από την Ασία θα ήταν απαραίτητα.

Οταν η Apple προσπάθησε να κατασκευάσει το Mac Pro στις ΗΠΑ, ένα από τα πρώτα εμπόδια ήταν να βρει αρκετά εξαρτήματα κοντά της, ακόμη και… βίδες.

Ακόμα κι αν το χρήμα δεν ήταν πρόβλημα, ο Gereffi υπολογίζει ότι θα χρειάζονταν 3 έως 5 χρόνια για να φτιαχτεί η υποδομή κατάλληλης κλίμακας και ποιότητας.

Εμπειροι κατασκευαστές

Η συναρμολόγηση iPhone στις ΗΠΑ θα απαιτούσε πολύ περισσότερα χέρια, ανθρώπινα και ρομποτικά. Η αγορά εξοπλισμού δεν είναι αδύνατη, αλλά το να βρεις αρκετούς ικανούς χειριστές ίσως είναι, λέει ο Tinglong Dai, καθηγητής στο Johns Hopkins.

«Εχουμε σοβαρή έλλειψη εργατικού δυναμικού» τονίζει. «Και έχουμε χάσει την τέχνη της μαζικής παραγωγής». Η Foxconn, που συναρμολογεί τα iPhone, έχει δηλώσει ότι απασχολεί 300.000 εργαζομένους στην πόλη Zhengzhou της Κίνας, γνωστή και ως «iPhone City». Ανταποκρινόμενη στους δασμούς, η Apple σκοπεύει να αυξήσει την παραγωγή στην Ινδία, που διαθέτει επίσης μεγάλο εργατικό δυναμικό.

Οι ΗΠΑ δεν έχουν κάτι παρόμοιο. Η στελέχωση είναι από τα βασικότερα προβλήματα των αμερικανικών εργοστασίων.

Και υπάρχει και το ζήτημα των δεξιοτήτων. Ο Τιμ Κουκ είχε πει σε συνέντευξή του το 2017 πως ο λόγος που η παραγωγή γίνεται στην Κίνα δεν είναι το φθηνό εργατικό δυναμικό, αλλά η τεχνογνωσία. «Τα προϊόντα μας απαιτούν εξελιγμένα εργαλεία. Στις ΗΠΑ δεν γεμίζεις ούτε αίθουσα συνεδριάσεων με μηχανικούς εργαλείων. Στην Κίνα, γεμίζεις γήπεδα».

Οι ρομποτικοί βραχίονες βοηθούν σε συσκευασία και έλεγχο, αλλά άλλες εργασίες, όπως κόλληση καλωδίων, εφαρμογή κόλλας και το βίδωμα, απαιτούν ανθρώπους.

Βουνά από χρήματα

Και όλα αυτά θα κοστίσουν. Πάρα πολύ. Ο Τραμπ είχε αναφέρει την πρόθεση της Apple να επενδύσει $500 δισ. στη βιομηχανία των ΗΠΑ. Ομως η επένδυση αφορά εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης στο Χιούστον, όχι iPhone.

Για ένα πλήρως «αμερικανικό» iPhone η Apple θα έπρεπε να επενδύσει ακόμα περισσότερα. Και τότε, θα μπορούσε να διατηρήσει την ποιότητα και τις τιμές που ξέρουμε;

«Οχι» απαντούν όλοι

Ενα iPhone $1.000 κατασκευασμένο στις ΗΠΑ θα είχε χαμηλή ποιότητα, τουλάχιστον στην αρχή, λέει ο Dai. «Οι ΗΠΑ έχουν δυνατότητες σε κάποιους τομείς παραγωγής, αλλά όχι σε όλους». Η Αμερική θα έπρεπε να καλύψει δεκαετίες εμπειρίας άλλων χωρών, όπως η Ιαπωνία στις κάμερες και η Νότια Κορέα στις οθόνες.

Υπάρχει δυναμική στην αμερικανική παραγωγή ημιαγωγών. Η TSMC, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής τσιπ στον κόσμο και συνεργάτης της Apple, υποσχέθηκε να χτίσει εργοστάσια στην Αριζόνα. Προς το παρόν όμως τα πιο προηγμένα τσιπ κατασκευάζονται μόνο στην Ταϊβάν.

Το 2017, η Foxconn ανακοίνωσε σχέδια για εργοστάσιο τηλεοράσεων στο Ουισκόνσιν με 13.000 εργαζομένους. Τελικά, δημιούργησε μόνο 1.000 θέσεις. Το κόστος παραγωγής αποδείχθηκε «4 έως 5 φορές υψηλότερο» από ό,τι στην Κίνα, λέει ο Jeff Fieldhack της Counterpoint Research.

Πριν από τους δασμούς του Τραμπ, ο Fieldhack εκτιμούσε ότι η Apple μπορούσε να κάνει παραγωγή στις ΗΠΑ μέσα σε 5 χρόνια – αν τα χρήματα δεν ήταν πρόβλημα. Αλλά ιδού το πρόβλημα: με τους νέους δασμούς και τις χρεώσεις να αυξάνουν το κόστος όχι μόνο των εξαρτημάτων αλλά και των οικοδομικών υλικών (ξύλο, χάλυβας κ.λπ.), «αυτό είναι πολύ μακριά ακόμα», λέει.

Μην ανησυχείτε όμως, ο Τιμ Κουκ δουλεύει πάνω σε εκείνο το Apple Magic Wand.

Πηγή: The Wall Street Journal