Λίγες ημέρες πριν από τη λήξη της 90ήμερης αναστολής επιβολής δασμών – που είχε ανακοινώσει ο Τραμπ στις 2 Απριλίου, αποκαλώντας την ημέρα εκείνη «Ημέρα Απελευθέρωσης» – ο Λευκός Οίκος ετοιμάζεται να αποστείλει την πρώτη παρτίδα επιστολών με λεπτομέρειες για τα νέα τιμολόγια προς 12 εμπορικούς εταίρους.

Παρά τη χρονική εγγύτητα της προθεσμίας, οι επενδυτές, που παρακολουθούν τις εξελίξεις επί μήνες, εμφανίζονται ήρεμοι, αναμένοντας κλιμακούμενη αβεβαιότητα, χωρίς όμως αιφνιδιασμούς. Θεωρούν απίθανο το ενδεχόμενο επίτευξης συμφωνιών με όλους τους εμπλεκόμενους εντός της εβδομάδας. Όπως δήλωσε αναλυτής στο Reuters, «η αγορά έχει πλέον εξοικειωθεί με τον θόρυβο γύρω από τους δασμούς».

Ο Τζεφ Μπλέιζεκ, συνεπικεφαλής επενδύσεων στη Neuberger Berman, ανέφερε πως «οι αγορές αντιμετωπίζουν πλέον τις σχετικές εξελίξεις με μεγαλύτερη νηφαλιότητα. Οι προθεσμίες αυτές θεωρούνται εν πολλοίς ευέλικτες και – εκτός απροόπτου – δεν αναμένεται να προκαλέσουν ισχυρούς κραδασμούς. Τα πιο ακραία σενάρια έχουν ουσιαστικά αποσυρθεί».

Ωστόσο, οι τελικοί συντελεστές δασμών και οι ημερομηνίες εφαρμογής παραμένουν ρευστοί. Ο Τραμπ δήλωσε την Παρασκευή πως οι δασμοί ενδέχεται να φτάσουν έως και το 70% από την 1η Αυγούστου, σημαντικά υψηλότερα από το εύρος 10%-50% που είχε ανακοινωθεί τον Απρίλιο.

Μέχρι στιγμής, η αμερικανική κυβέρνηση έχει καταλήξει σε μία περιορισμένη συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο και σε μία προκαταρκτική συμφωνία με το Βιετνάμ. Οι προσδοκίες για αντίστοιχες συμφωνίες με Ινδία και Ιαπωνία δεν ευοδώθηκαν, ενώ οι συνομιλίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένουν ασταθείς.

Παρά την εμπορική αβεβαιότητα, οι διεθνείς χρηματιστηριακοί δείκτες βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά, καταγράφοντας σωρευτικά κέρδη 11% από την 2α Απριλίου. Αξίζει να σημειωθεί πως μετά τη βίαιη πτώση κατά 14% στις τρεις συνεδριάσεις που ακολούθησαν τις ανακοινώσεις της «Ημέρας Απελευθέρωσης», οι αγορές ανέκαμψαν με άνοδο 24%.

Όπως σχολίασε ο Ρονγκ Ρεν Γκο, διαχειριστής χαρτοφυλακίου σταθερού εισοδήματος στην Eastspring Investments στη Σιγκαπούρη: «Αν η Ημέρα Απελευθέρωσης αποτέλεσε τον σεισμό, οι επιστολές των δασμών είναι οι μετασεισμοί. Η υπερβάλλουσα ρευστότητα καθιστά δύσκολη την έξοδο από τις αγορές χωρίς απώλειες αποδόσεων – όπως έμαθαν όσοι αποεπένδυσαν τον Απρίλιο και κυνηγούσαν την άνοδο στις εβδομάδες που ακολούθησαν».

Φορολογικά μέτρα και Fed: Οι εσωτερικές προκλήσεις στις ΗΠΑ

Οι αγορές παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στο φορολογικό πεδίο, με επίκεντρο την ψήφιση του νομοσχεδίου που καθιστά μόνιμες τις φοροελαφρύνσεις του 2017. Η υπογραφή του νόμου από τον πρόεδρο Τραμπ την Παρασκευή έγινε δεκτή θετικά από τις μετοχικές αγορές, αλλά προκάλεσε ανησυχίες στις αγορές ομολόγων, λόγω της αναμενόμενης αύξησης του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ – που ήδη ανέρχεται στα 36,2 τρισ. δολάρια.

Οι δείκτες S&P 500 και Nasdaq έκλεισαν την Παρασκευή σε νέα ιστορικά υψηλά, σημειώνοντας τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα ανόδου, ενώ ο ευρωπαϊκός STOXX 600 καταγράφει άνοδο 9% στο τρίμηνο.

Οι πληθωριστικές πιέσεις λόγω δασμών επηρεάζουν τις αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων και τις προσδοκίες για τη νομισματική πολιτική της Fed. Τα προθεσμιακά συμβόλαια επιτοκίων πλέον ενσωματώνουν μόνο δύο μειώσεις επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης έως το τέλος του έτους – έναντι προσδοκιών για περισσότερες μειώσεις λίγες εβδομάδες πριν.

Το δολάριο έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα στη θέση του ως ασφαλές καταφύγιο, καθώς η αστάθεια στην εμπορική πολιτική υπονομεύει την αξιοπιστία του. Ο δείκτης δολαρίου (DXY) υποχώρησε κατά 11% στο πρώτο εξάμηνο του έτους – η χειρότερη επίδοση από το 1973 – ενώ από τις 2 Απριλίου η απώλεια φτάνει το 6,6%.

Ο Τζον Παντεκίδης, επικεφαλής επενδύσεων στην TwinFocus στη Βοστώνη, ανέφερε στο Reuters: «Οι αγορές έχουν ενσωματώσει το ενδεχόμενο επιστροφής δασμών σε επίπεδα 35%-40%, με την τελική μέση τιμή να εκτιμάται κοντά στο 10%. Παραμένω συγκρατημένα αισιόδοξος για τις μετοχές, αλλά θεωρώ κρίσιμο τον παράγοντα των επιτοκίων».

Προσέθεσε ότι εάν το χρέος ανησυχήσει την αγορά ομολόγων και οδηγήσει σε ανοδική μετατόπιση της καμπύλης αποδόσεων, το σκηνικό ενδέχεται να αλλάξει ριζικά.

Διπλωματικός τόνος με προειδοποιήσεις προς τις χώρες των BRICS

Το βράδυ της Κυριακής, ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε μέσω του Truth Social ότι υπέγραψε τις πρώτες επιστολές προς 12 εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ με τις λεπτομέρειες των «ανταποδοτικών, τιμωρητικών δασμών», οι οποίες θα επιδοθούν τη Δευτέρα στις κυβερνήσεις τους (19:00 ώρα Ελλάδας).

Σε ιδιαίτερα επιθετικό τόνο, δήλωσε ότι όσα κράτη ευθυγραμμίζονται με τις – όπως τις αποκάλεσε – «αντιαμερικανικές πολιτικές» της συμμαχίας BRICS, θα υπόκεινται σε επιπλέον δασμό 10%. Η λέξη «ΕΠΙΠΛΕΟΝ» γράφτηκε με κεφαλαία, για έμφαση. Ξεκαθάρισε πως «δεν θα υπάρξουν εξαιρέσεις σε αυτήν την πολιτική».

Η διευρυμένη συμμαχία BRICS, που συγκλήθηκε χθες στη Βραζιλία, εξέφρασε έντονη ανησυχία για την επιβολή μονομερών δασμών, χωρίς να κατονομάσει τις ΗΠΑ, σημειώνοντας πως τέτοια μέτρα πλήττουν τις προοπτικές της παγκόσμιας ανάπτυξης.