Πίεση χρόνου και ο κίνδυνος εμπορικής ρήξης

Ωστόσο, ο παράγοντας χρόνος αποτελεί κρίσιμο ζήτημα. Στο επίκεντρο βρίσκονται εμπορικές συναλλαγές ύψους 1,7 τρισ. δολαρίων, με την Ε.Ε. να προσπαθεί να αποτρέψει τον διπλασιασμό των «ανταποδοτικών» δασμών από τον Ιούλιο, καθώς και να αποφύγει μια συνολική εμπορική σύγκρουση με τις ΗΠΑ.

«Δεν νιώθουμε αδύναμοι. Δεν δεχόμαστε πίεση για να αποδεχθούμε μια συμφωνία που δεν είναι δίκαιη για εμάς», δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εμπορίου, Μάρος Σέφτσοβιτς.

Η δήλωσή του ήρθε πριν από τις δηλώσεις του Μπέσεντ στη Γενεύη, όπου ΗΠΑ και Κίνα κατέληξαν σε συμφωνία για άρση δασμών άνω του 100% και μείωση της έντασης στη μεταξύ τους εμπορική αντιπαράθεση. Παρά τις εξελίξεις, η στάση της Ε.Ε. παραμένει αμετάβλητη.

Ήδη, οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει δασμούς 25% σε εισαγωγές χάλυβα, αλουμινίου και αυτοκινήτων, καθώς και βασικό δασμό 10% σχεδόν σε όλες τις χώρες. Εφόσον δεν υπάρξει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις εντός 90 ημερών, οι ανταποδοτικοί δασμοί για την Ε.Ε. ενδέχεται να φτάσουν έως το 20%.

Επιπλέον, η Ουάσινγκτον εξετάζει την επιβολή νέων δασμών σε προϊόντα όπως φαρμακευτικά σκευάσματα, ημιαγωγοί, σπάνια μέταλλα, ξυλεία και φορτηγά.

Αβεβαιότητα για τις προθέσεις Τραμπ

Ευρωπαϊκές πηγές εκφράζουν ανησυχία και ασάφεια ως προς τους πραγματικούς στόχους της εμπορικής πολιτικής του Προέδρου Τραμπ, γεγονός που περιπλέκει τις διαπραγματεύσεις.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεν έχει πραγματοποιήσει ακόμη επίσημη συνάντηση με τον Τραμπ μετά την επιστροφή του στην Προεδρία τον Ιανουάριο, με μοναδική εξαίρεση μια σύντομη συνομιλία στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου στο Βατικανό.

Ακολούθως, ο Τραμπ χαρακτήρισε τη φον ντερ Λάιεν «εξαιρετική», εκφράζοντας την επιθυμία να συναντηθούν. Η ίδια απάντησε: «Αν πρόκειται να επισκεφθώ τον Λευκό Οίκο, θέλω να υπάρχει κάτι ουσιαστικό προς διαπραγμάτευση».

Η τοποθέτησή της αποτυπώνει τη στρατηγική της Ε.Ε., που επιδιώκει μια πλήρη και δίκαιη συμφωνία, όχι μια στενή και πολιτικά επικοινωνιακή ρύθμιση, όπως αυτή που επιτεύχθηκε με τη Βρετανία.

Η διαπραγματευτική ισχύς της Ευρώπης

Η εμπορική σχέση ΗΠΑ–Ε.Ε. είναι πάνω από έξι φορές μεγαλύτερη από αυτή των ΗΠΑ με τη Βρετανία, σύμφωνα με αμερικανικά στοιχεία. Η Ευρώπη θεωρεί ότι αυτό το μέγεθος αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτημα.

«Δυσκολεύομαι να φανταστώ ότι η Ε.Ε. θα αποδεχθεί ένα εξωτερικό μοντέλο συμφωνίας», σχολίασε ο Λιθουανός υπουργός Οικονομικών, Ριμάντας Σάντζιους.

Αναλυτές της Eurointelligence επισημαίνουν ότι οι συνομιλίες μπορεί να ξεπεράσουν το καθαρά εμπορικό πλαίσιο, καθώς η Ουάσινγκτον ζητά χαλάρωση σε ρυθμιστικά εμπόδια, όπως ο ΦΠΑ ή οι προδιαγραφές ασφάλειας τροφίμων και οχημάτων.

«Αν η Ε.Ε. επιθυμεί να προχωρήσει, θα πρέπει να αναθεωρήσει τη στρατηγική της. Ο Σέφτσοβιτς έχει περιορισμένη εντολή και δεν μπορεί να προσφέρει ρυθμιστικές παραχωρήσεις», επισημαίνεται.

Αξιοσημείωτο είναι πως στη συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ δεν επέμειναν σε ζητήματα όπως ο ΦΠΑ, ο φόρος ψηφιακών υπηρεσιών ή οι ρυθμίσεις για τις εισαγωγές κρέατος, παρότι είχαν προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις στο παρελθόν.

Σταθερή στάση από την Ε.Ε. και αβεβαιότητα στις αγορές

Οι διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. παραμένουν δύσκολες.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Brenntag, Κρίστιαν Κολπάιντνερ, χαρακτήρισε τη στάση των Βρυξελλών «συνετή και ψύχραιμη».

«Η 90ήμερη προθεσμία λειτουργεί ως προσωρινή ανακούφιση, όχι ως λύση. Δεν διαμορφώνει σαφή εικόνα για την κατεύθυνση των αγορών», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου.

Ο καθηγητής Σάιμον Ίβενετ του IMD Business School επισήμανε ότι οι συμφωνίες των ΗΠΑ με το Λονδίνο και το Πεκίνο υποδεικνύουν ως ελάχιστα αποδεκτά επίπεδα έναν γενικό δασμό 10% και ειδικούς δασμούς 25%.

Πρόσθεσε πως η Wall Street έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον περιορισμό των ακραίων μέτρων, επηρεάζοντας την απόφαση του Τραμπ για την 90ήμερη αναστολή και τη συμφωνία με την Κίνα — εξέλιξη που θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη και στην περίπτωση της Ευρώπης, καθώς το σύνολο των εμπορικών και επενδυτικών ροών ΗΠΑ–Ε.Ε. ξεπερνά τα 9,5 τρισ. δολάρια ετησίως.

«Η διαδικασία θα είναι επίπονη και μακρά. Δεν αποκλείεται να υπάρξει αδιέξοδο, με την Ε.Ε. να παραμένει αντιμέτωπη με δασμούς», προειδοποίησε.