Ένα Ευρωπαϊκό Σκηνικό Πιέσεων και η Απομονωμένη Θέση της Ελλάδας

Τα στοιχεία για τις υπόλοιπες χώρες είναι κατατοπιστικά. Ο μέσος όρος αύξησης του κόστους στέγασης στην ΕΕ από το 2015 είναι +58%, με χώρες όπως η Πορτογαλία (+147.05%) και η Λιθουανία (+147.69%) να σημειώνουν τριψήσιες αυξήσεις, και την Ουγγαρία να φτάνει το εκπληκτικό +237.54%.

Η συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποκαλύπτει μια επιτακτική ανάγκη για δράση, αν και τα απτά αποτελέσματα μέχρι στιγμής είναι περιορισμένα: η μόνη συγκεκριμένη δέσμευση ήταν η διοργάνωση μιας νέας Συνόδου αφιερωμένης αποκλειστικά στο στεγαστικό, κάποια στιγμή το 2026. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται, ο κύριος ρόλος στην αντιμετώπιση του προβλήματος ανήκει τελικά στις εθνικές κυβερνήσεις.

Γιατί λείπει η Ελλάδα από τον χάρτη;

Η ΕΛΣΤΑΤ παύσει να παρέχει στοιχεία για το "Κόστος Κατοικίας" στην Eurostat από το 2012. Ο λόγος; Τα τότε στατιστικά στοιχεία θεωρούνταν μη αξιόπιστα, καθώς δεν υπήρχε κεντρικό και ακριβές σύστημα καταγραφής των πραγματικών τιμών συναλλαγών.

Η λύση φαίνεται να έρχεται με την εφαρμογή myProperty της ΑΑΔΕ, μέσω της οποίας πλέον γίνονται οι δηλώσεις και οι πληρωμές του φόρου μεταβίβασης. Η ΕΛΣΤΑΤ αναπτύσσει ήδη νέα μεθοδολογία βασισμένη σε αυτά τα δεδομένα, σε συνεργασία με την Eurostat. Ωστόσο, οι νέοι δείκτες τιμών βρίσκονται ακόμη σε πειραματικό στάδιο και αναμένεται να κυκλοφορήσουν ως επίσημα στοιχεία μόνο το 2026.

Το Τρωτό Σημείο: Η Διαστρέβλωση των Πραγματικών Τιμών

Η χρήση των δηλωμένων τιμών από το myProperty, ωστόσο, δεν εγγυάται και την ακρίβεια. Ειδικοί, όπως ο Θέμης Μπάκας, Πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου Μεσίτων E-RealEstates, επισημαίνουν ότι οι τιμές που καταγράφονται συχνά δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

"Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι μια θέση πάρκινγκ στα Βόρεια Προάστια που εμφανίζεται να πουλήθηκε προς 600.000 ευρώ. Αυτή προφανώς δεν μπορεί να είναι η πραγματική τιμή. Κάτι άλλο συμβαίνει", σημειώνει ο κ. Μπάκας.

Αυτή η αδιαφάνεια δημιουργεί ένα θολό και δυσεπίλυτο τοπίο. Ο σημερινός δημόσιος διάλογος για το στεγαστικό βασίζεται σε ανεπαρκή δεδομένα, όπως οι τιμές από αγγελίες και το Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων, τα οποία είναι ανίκανα να εντοπίσουν τέτοιες στρεβλώσεις.

Ως πιθανή λύση προτείνεται το μοντέλο άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπου στις συναλλαγές εμπλέκονται ανεξάρτητοι πραγματογνώμονες για να διασφαλίζουν τη διαφάνεια. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, δεν υπάρχει κάποιο αντίστοιχο σχέδιο εφαρμογής στην Ελλάδα, αφήνοντας την αγορά να λειτουργεί σε ένα κλίμα αβεβαιότητας και ασάφειας.