«Πάρα πολλές προτεραιότητες, αλλά λίγα χρήματα», σχολίασε την Τρίτη ο Τσέχος υπουργός Εξωτερικών Γιαν Λιπάβσκι, τονίζοντας ότι οι αμυντικές δαπάνες θα χρειαστεί να ανταγωνιστούν ήδη καθιερωμένες ανάγκες, όπως η γεωργία. Οι συνομιλίες θα είναι «ιδιαίτερα δύσκολες», προειδοποίησε, σύμφωνα με το Bloomberg.

Η σύνθετη διαδικασία διαμόρφωσης του προϋπολογισμού της Ε.Ε. εξελίσσεται σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον, την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες υπό τον Τραμπ απομακρύνονται από τη δέσμευση για ευρωπαϊκή ασφάλεια και περιορίζουν τη στήριξη προς την Ουκρανία στον πόλεμο με τη Ρωσία.

Ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι θα αποσταλεί «υψηλής ποιότητας» οπλισμός, αλλά διευκρίνισε πως οι ευρωπαίοι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να καλύψουν το κόστος.

Η Κομισιόν πρόκειται να παρουσιάσει σήμερα το σχέδιο του επταετούς προϋπολογισμού για την περίοδο που ξεκινά το 2028, δίνοντας έμφαση στην ασφάλεια και την ανταγωνιστικότητα. Ορισμένα κράτη-μέλη προωθούν την ιδέα του κοινού δανεισμού, που θα μπορούσε να στηρίξει περαιτέρω το Κίεβο.

Οι διαπραγματεύσεις περιπλέκονται και από την ανάγκη επανεξοπλισμού της Ευρώπης, μετά από χρόνια υποεπενδύσεων. Ο πόλεμος της Ρωσίας, που διανύει πλέον τον τέταρτο χρόνο του, καθώς και η σταδιακή απόσυρση της αμερικανικής υποστήριξης, καθιστούν επιτακτική τη στρατιωτική ενίσχυση της Ε.Ε.

Ωστόσο, το ζήτημα γίνεται ακόμη πιο δύσκολο, καθώς πολλές κυβερνήσεις παλεύουν να συγκρατήσουν το αυξανόμενο δημόσιο χρέος. Σε πρόσφατη σύνοδο κορυφής, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προειδοποίησε ότι η υπερσυσσώρευση χρεών σε κράτη και επιχειρήσεις αυξάνει τον κίνδυνο νέας οικονομικής κρίσης.

Παράλληλα, ηγεσίες όπως του Ισπανού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ αναρωτιούνται πώς μπορεί να υλοποιηθεί η νέα δέσμευση του ΝΑΤΟ για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, δεδομένων των στενών δημοσιονομικών περιθωρίων.

Χώρες όπως η Γαλλία, η Ισπανία και η Ελλάδα υποστηρίζουν την ιδέα του κοινού δανεισμού, ώστε να αντληθούν πρόσθετοι πόροι. Η Ισπανία πρότεινε τη χορήγηση μη επιστρεπτέων επιχορηγήσεων στα κράτη της ανατολικής Ευρώπης, ενώ η Ιταλία επισημαίνει ότι η αποκλειστική στήριξη στο εθνικό χρέος δεν είναι βιώσιμη, λόγω της εύθραυστης οικονομικής κατάστασης σε αρκετές πρωτεύουσες.