Η μεταμόρφωση του ιδιώτη επενδυτή

Τα τελευταία χρόνια, ιδιώτες επενδυτές εμφανίζονται πρόθυμοι να μπουν στην αγορά στις πιο δύσκολες στιγμές. Πλατφόρμες όπως το r/WallStreetBets του Reddit ενθαρρύνουν την αγορά στη διάρκεια της πτώσης ("buy the dip"). Ενώ οι θεσμικοί συχνά περιορίζονται από διαχειριστές κινδύνου, οι μικροεπενδυτές λειτουργούν πλέον ως παράγοντες σταθεροποίησης της αγοράς.

Η συμπεριφορά αυτή δεν είναι εντελώς καινούρια. Έρευνα των Greenwood και Shleifer (Harvard) από το 2014 δείχνει ότι οι επενδυτές τείνουν να απομακρύνονται από μετοχές που πέφτουν, όχι να τις επιλέγουν, όπως θα πρότεινε η θεωρία για μελλοντικά υψηλότερες αποδόσεις. Ωστόσο, η πρόσφατη επενδυτική κουλτούρα – όπου κυριαρχεί η ιδέα ότι «ό,τι ανεβαίνει θα συνεχίσει να ανεβαίνει» – ενισχύει την τάση για αγορές περιουσιακών στοιχείων σε πτώση, από bitcoin και GameStop μέχρι τα funds της Cathie Wood.

Αντίρροπες δυνάμεις και νέες πραγματικότητες

Παραδοσιακοί μηχανισμοί, όπως η τακτική αναδιάρθρωση χαρτοφυλακίων (π.χ., αναλογία 60% μετοχές - 40% ομόλογα) ή η ψυχολογική απροθυμία των επενδυτών να πουλήσουν ζημιογόνες επενδύσεις, επηρεάζουν μεν την αγορά, αλλά δεν εξηγούν πλήρως τη δυναμική των πρόσφατων ανακάμψεων. Η αναδιάρθρωση γίνεται περιοδικά και όχι άμεσα, ενώ το «φαινόμενο διάθεσης» αφορά συνήθως πώληση, όχι αγορά.

Το φαινόμενο της αυτοεκπληρούμενης προσδοκίας φαίνεται να κυριαρχεί: ιδιώτες επενδυτές πιστεύουν ακράδαντα ότι η αγορά θα ανακάμψει – και αυτό αρκεί για να πυροδοτήσει τη σταθερότητα.

Η άνοδος του μικροεπενδυτή και των υπερ-πλούσιων

Η διάδοση εφαρμογών όπως οι Robinhood και eToro έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των βραχυπρόθεσμων επενδυτών, που πλέον διαχειρίζονται τεράστια κεφάλαια – από 14 δισ. δολάρια το 2019, στα 180 δισ. σήμερα. Οι χρήστες είναι νεότεροι και δραστηριοποιούνται πιο ενεργά, συγκριτικά με πελάτες πιο παραδοσιακών επενδυτικών οίκων όπως η Vanguard.

Παράλληλα, ρόλο παίζουν και οι πολύ πλούσιοι επενδυτές. Αν και μικρή σε αριθμό, αυτή η ομάδα με περιουσία άνω των 30 εκατ. δολαρίων συχνά παρεμβαίνει υποστηρικτικά στις περιόδους κρίσης, σε αντίθεση με λιγότερο εύπορους επενδυτές που τείνουν να αποσύρονται.

Μια νέα σταθερότητα;

Το συνδυαστικό αποτέλεσμα αυτών των τάσεων – η συγκέντρωση πλούτου, η δύναμη των επενδυτικών apps και η συλλογική ψυχολογία του διαδικτύου – φαίνεται να οδηγεί σε αγορές που, ενώ χαρακτηρίζονται από υψηλές αποτιμήσεις και συχνά ευμετάβλητες κινήσεις, διατηρούν τελικά μια σχετική ηρεμία. Χωρίς τις ενέσεις ρευστότητας από τους «αγοραστές της πτώσης», οι μετοχές τον Απρίλιο πιθανόν να είχαν δεχτεί ισχυρότερο πλήγμα. Αυτοί οι επενδυτές λειτούργησαν ως σταθεροποιητές – και προς το παρόν, δείχνουν να έχουν επιβραβευτεί για την επιμονή τους.