Μια ανάρτηση του Αμερικανού προέδρου την Κυριακή, με την οποία κάλεσε την Κίνα να τετραπλασιάσει τις εισαγωγές σόγιας από τις ΗΠΑ, ερμηνεύτηκε ως έμμεση πρόταση για συμφωνία παράτασης. Το Πεκίνο, ωστόσο, απέφυγε να απαντήσει δημόσια.

Οι εκτιμήσεις ειδικών συγκλίνουν ότι μια πιθανή παράταση ή νέα εμπορική συμφωνία θα μπορούσε να περιλαμβάνει δέσμευση της Κίνας για σημαντική αύξηση των αγορών αμερικανικών προϊόντων, κυρίως στον τομέα της ενέργειας, της αγροτικής παραγωγής και, υπό προϋποθέσεις, των ημιαγωγών και του εξοπλισμού παραγωγής μικροτσίπ.

Το πλαίσιο της εκεχειρίας
Η συμφωνία του Μαΐου μείωσε τους δασμούς από το 145% (επίπεδα Απριλίου) και «πάγωσε» σειρά τιμωρητικών μέτρων, δίνοντας περιθώριο για περαιτέρω διαπραγματεύσεις με στόχο μια συνολική συμφωνία. Σήμερα, οι κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ επιβαρύνονται επιπλέον με 20% δασμό λόγω κατηγοριών για εμπλοκή της Κίνας στην παράνομη διακίνηση φαιντανύλης, πάνω από τον βασικό δασμό 10% και τον πρόσθετο 25% που είχε επιβληθεί κατά την πρώτη θητεία Τραμπ. Από την άλλη, οι αμερικανικές εξαγωγές στην Κίνα επιβαρύνονται με δασμούς άνω του 32,6%, σύμφωνα με το Peterson Institute for International Economics.

Εμπορικές επιπτώσεις
Παρά την προσωρινή ανακωχή, το διμερές εμπόριο έχει υποστεί πλήγμα. Τον Ιούλιο, οι κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 21,7%, συμπληρώνοντας τέσσερις συνεχόμενους μήνες πτώσης, ενώ στο διάστημα Ιανουαρίου–Ιουλίου η μείωση ήταν 10,3%. Μια νέα συμφωνία θα μπορούσε να αποτελέσει συνέχεια της «Φάσης 1» του Ιανουαρίου 2020, όταν η Κίνα είχε δεσμευθεί να αυξήσει τις αγορές αμερικανικών αγαθών κατά 200 δισ. δολάρια σε σχέση με το 2017 – στόχος που δεν επιτεύχθηκε λόγω πανδημίας.

Γεωπολιτικές διαστάσεις
Σύμφωνα με τον Ίαν Μπρέμερ (Eurasia Group), η πιθανή σύνοδος κορυφής θα σήμαινε μια πιο σταθερή αλλά όχι θερμότερη σχέση ΗΠΑ–Κίνας, καθώς οι δύο χώρες συνεχίζουν τη «σταδιακή αποσύνδεση» των οικονομιών τους. Οι έλεγχοι στις εξαγωγές ημιαγωγών παραμένουν αυστηροί, αν και η πρόσφατη επανέναρξη πωλήσεων του μικροτσίπ H20 από την Nvidia δείχνει μερική προσαρμογή.

Το Πεκίνο πιέζει για χαλάρωση των περιορισμών στις εξαγωγές μνημών υψηλού εύρους ζώνης, ενώ μεγάλες αμερικανικές εταιρείες, όπως η Nvidia και η AMD, έχουν αποδεχθεί να αποδίδουν ποσοστό των εσόδων τους στο αμερικανικό Δημόσιο για να διατηρούν τις άδειες εξαγωγών ΑΙ μικροτσίπ προς την Κίνα – κάτι που, σύμφωνα με τον πρώην διαπραγματευτή Στίβεν Όλσον, αποτελεί ανησυχητικό προηγούμενο.

Σπάνιες γαίες
Κεντρικό ζήτημα στις συνομιλίες είναι και οι σπάνιες γαίες, στις οποίες η Κίνα κατέχει δεσπόζουσα θέση. Τον Ιούνιο, το Πεκίνο χαλάρωσε προσωρινά το εμπάργκο στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, αυξάνοντας τις αποστολές κατά 60% – στο υψηλότερο επίπεδο από το 2012 – πριν επανέλθει σε περιορισμούς τον Ιούλιο. Οι εξαγωγές σπάνιων μαγνητών προς τις ΗΠΑ αυξήθηκαν επταπλάσια τον Ιούνιο σε σχέση με τον Μάιο.

Δασμοί και ρωσικό πετρέλαιο
Ένα ακόμη σημείο τριβής είναι η απειλή Τραμπ για νέους δασμούς λόγω της συνεχιζόμενης αγοράς ρωσικού πετρελαίου από την Κίνα, όπως συνέβη ήδη με την Ινδία, όπου οι δασμοί διπλασιάστηκαν στο 50%. Η Κίνα εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου, με εισαγωγές 10,06 δισ. δολαρίων τον Ιούλιο – το υψηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο – παρά τη συνολική μείωση 7,7% από την αρχή του έτους.