Σαρωτικές περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες

Όπως ανακοίνωσαν ο Λευκός Οίκος και το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού (OMB), οι μη αμυντικές διακριτικές δαπάνες – που δεν περιλαμβάνουν τα μεγάλα προγράμματα της Κοινωνικής Ασφάλισης και του Medicare, ούτε τους αυξανόμενους τόκους του χρέους – προβλέπεται να μειωθούν κατά 23%, στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2017.

Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης περικοπή άνω των 2 δισ. δολαρίων στον προϋπολογισμό της Ομοσπονδιακής Φορολογικής Υπηρεσίας (IRS).

Οι στόχοι του προϋπολογισμού Τραμπ

Πρόκειται για τον πρώτο προϋπολογισμό του Τραμπ μετά την επιστροφή του στην προεδρία, και δίνει έμφαση στην ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων και στη μείωση της ομοσπονδιακής γραφειοκρατίας. Οι Δημοκρατικοί χαρακτήρισαν τις περικοπές υπερβολικές, ενώ ακόμη και ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί εξέφρασαν αντιρρήσεις, ζητώντας αυξημένες δαπάνες για την άμυνα και άλλους τομείς.

Ο Διευθυντής του OMB, Ρας Βόουτ, δήλωσε: «Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, απαιτείται ένας ιστορικός προϋπολογισμός – που θα σταματήσει τη χρηματοδότηση της παρακμής μας, θα δώσει προτεραιότητα στους Αμερικανούς και θα στηρίξει αποφασιστικά τις ένοπλες δυνάμεις και την εσωτερική ασφάλεια».

Έντονη ανησυχία για το χρέος και τις φοροαπαλλαγές

Με το ομοσπονδιακό χρέος των ΗΠΑ να φτάνει τα 36 τρισ. δολάρια, αυξάνεται η ανησυχία μεταξύ οικονομολόγων και συντηρητικών πολιτικών ότι η πρόταση Τραμπ για παράταση των φοροαπαλλαγών του 2017 θα επιδεινώσει το πρόβλημα. Το λεγόμενο "skinny budget" παρουσιάζει τους βασικούς άξονες της κυβερνητικής πολιτικής και παρέχει τη βάση στους Ρεπουμπλικανούς για τη σύνταξη των σχετικών νομοσχεδίων.

Οι φοροελαφρύνσεις του 2017, τις οποίες ο Τραμπ ζητά να παραταθούν, εκτιμάται ότι θα προσθέσουν 5 τρισ. δολάρια στο χρέος, σύμφωνα με ανεξάρτητες αναλύσεις.

Η Ρεπουμπλικανή Γερουσιαστής Σούζαν Κόλινς εξέφρασε επιφυλάξεις, τονίζοντας ότι το σχέδιο κατατέθηκε με καθυστέρηση και ότι λείπουν σημαντικές λεπτομέρειες. Ανέφερε επίσης ότι οι περικοπές σε προγράμματα για φτωχές οικογένειες, όπως η θέρμανση, προκαλούν προβληματισμό, ενώ θεωρεί ανεπαρκή τα κονδύλια για την άμυνα. «Το Κογκρέσο είναι αυτό που κρατά το πορτοφόλι του έθνους», υπογράμμισε.

Περικοπές σε κρίσιμα υπουργεία

Το σχέδιο περιλαμβάνει μείωση 50 δισ. δολαρίων στο Υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο απορροφά την Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης (USAID), καθώς και περικοπή 2,49 δισ. δολαρίων στην IRS – με την κυβέρνηση να υποστηρίζει πως βάζει τέλος στην «πολιτικοποίηση των ελέγχων» επί Μπάιντεν. Ωστόσο, αναλυτές προειδοποιούν ότι τέτοιες μειώσεις ενδέχεται να αποδυναμώσουν τη φορολογική διοίκηση και να διευρύνουν το δημοσιονομικό έλλειμμα.

Προβλέπονται επίσης μειώσεις στο πρόγραμμα της NASA για την επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη. Η κυβέρνηση επιβεβαιώνει την πρόθεση να περιορίσει σημαντικά – ή και να καταργήσει – το Υπουργείο Παιδείας, με τον συνολικό προϋπολογισμό του να μειώνεται κατά περίπου 15%, παρότι διατηρείται η στήριξη για μαθητές από οικογένειες χαμηλού εισοδήματος.

Αντίστοιχα, ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Στέγασης και Αστικής Ανάπτυξης μειώνεται σχεδόν στο μισό.

Σφοδρή κριτική από την αντιπολίτευση

Ο ηγέτης της Δημοκρατικής πλειοψηφίας στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, δήλωσε: «Ο Τραμπ έχει πάψει να παριστάνει τον λαϊκιστή. Η πολιτική του συνιστά ολομέτωπη επίθεση στους εργαζόμενους Αμερικανούς – διαλύει την υγειονομική περίθαλψη, υποβαθμίζει την εκπαίδευση και εξαφανίζει τα κοινωνικά δίχτυα, την ώρα που χαρίζει φοροαπαλλαγές στους δισεκατομμυριούχους».

Αμφισβητήσεις και από Ρεπουμπλικανούς

Παρότι ο προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση 13% στις αμυντικές δαπάνες, ο Ρεπουμπλικανός Γερουσιαστής Ρότζερ Γουίκερ τόνισε ότι αυτές παραμένουν στα επίπεδα που είχαν οριστεί επί Μπάιντεν, κάτι που, λόγω πληθωρισμού, αντιστοιχεί σε πραγματική μείωση. Αξιωματούχος του OMB απάντησε πως η πλήρης έγκριση του σχεδίου απαιτεί περαιτέρω επεξεργασία στο Κογκρέσο.

Ετήσια πρόταση και πολιτική επιρροή

Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει προβλέψεις για το οικονομικό έτος που ξεκινά την 1η Οκτωβρίου και λεπτομερείς προτάσεις για τα επιμέρους υπουργεία. Οι δαπάνες για το έτος 2024 διαμορφώθηκαν στα 6,8 τρισ. δολάρια, σύμφωνα με το Κογκρέσο.

Παρότι οι νομοθέτες συνήθως αναδιαμορφώνουν την πρόταση του Λευκού Οίκου, η επιρροή του Τραμπ στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα ενισχύει την πιθανότητα υιοθέτησης πολλών από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις.

Οι Ρεπουμπλικανοί επιδιώκουν την ψήφιση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου έως τις 4 Ιουλίου, προσπαθώντας να γεφυρώσουν εσωτερικές διαφορές για τις απαιτούμενες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Παράλληλα, καλούνται να εξετάσουν τις επιπτώσεις των νέων δασμών του Τραμπ στις παγκόσμιες εμπορικές ροές.

Έμφαση στην εσωτερική ασφάλεια

Η πρόταση προβλέπει 500 εκατ. δολάρια για την ενίσχυση της ασφάλειας συνόρων και την υλοποίηση του σχεδίου Τραμπ για μαζικές απελάσεις, καθώς και 766 εκατ. δολάρια για τεχνολογικό εξοπλισμό, διατήρηση 22.000 συνοριοφυλάκων και πρόσληψη νέων τελωνειακών υπαλλήλων.

Η κυβέρνηση επεξεργάζεται επίσης ένα ξεχωριστό σχέδιο ανάκλησης πιστώσεων για την κωδικοποίηση ήδη πραγματοποιημένων περικοπών από το Υπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας, με Ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές να ζητούν την τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας.