Η εξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων έχει πλήξει σοβαρά την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα τα τελευταία χρόνια, εκθέτοντας τις βιομηχανίες σε αυξημένες διακυμάνσεις και υψηλές τιμές ενέργειας. Το κόστος για την Ευρώπη ανήλθε σε 350 δισ. ευρώ μόνο το 2024, από 600 δισ. ευρώ το 2022, ένα επίπεδο δαπανών που δεν είναι πλέον βιώσιμο για την ευρωπαϊκή οικονομία εάν θέλει να διατηρήσει τη θέση της στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Ο εξηλεκτρισμός ως στρατηγική επανεκκίνησης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας

Η μετάβαση προς καθαρή ηλεκτρική ενέργεια συνιστά θεμελιώδη πυλώνα για την ανάκτηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος της Ευρώπης. Ωστόσο, απαιτούνται προσαρμοσμένες πολιτικές για κάθε επιμέρους κλάδο, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα νέο βιομηχανικό πρότυπο βασισμένο στην καθαρή ενέργεια.

Η μελέτη συγκρίνει το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας (total cost of ownership) των ηλεκτρικών τεχνολογιών με εκείνο των ορυκτών καυσίμων σε τρεις χαρακτηριστικούς βιομηχανικούς τομείς, και προτείνει τρόπους γεφύρωσης του κόστους έως το 2030.

Για παράδειγμα, σε διεργασίες που απαιτούν θερμοκρασίες κάτω των 500˚C – όπως η παραγωγή κυψελών μπαταρίας – λύσεις όπως οι ηλεκτρικές αντλίες θερμότητας είναι ήδη οικονομικά συμφέρουσες.
Στην παραγωγή γάλακτος σε σκόνη, ο εξηλεκτρισμός μπορεί να συμβάλει στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και στην ενίσχυση της αποδοτικότητας.
Αντίθετα, για βαριά βιομηχανία όπως η παραγωγή αιθυλενίου, η βιώσιμη μετάβαση απαιτεί περαιτέρω τεχνολογική πρόοδο ώστε να περιοριστεί το αρχικό επενδυτικό κόστος των ηλεκτρικών λύσεων.

Επενδυτικά και θεσμικά εργαλεία για την ενίσχυση της μετάβασης

Για να καταστεί ο εξηλεκτρισμός πραγματικό εργαλείο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, απαιτείται οικονομική ενίσχυση για τη μείωση των επενδυτικών και λειτουργικών δαπανών. Επιπλέον, η επέκταση των CCfDs και η δημιουργία μακροπρόθεσμων συμβάσεων μπορεί να συμβάλει στη σταθερότητα των επενδύσεων και στη θωράκιση απέναντι στη μεταβλητότητα των τιμών άνθρακα και ορυκτών καυσίμων.

Η αξιοποίηση της ευελιξίας των καταναλωτών και η αναβάθμιση των ενεργειακών υποδομών κρίνονται επίσης αναγκαίες για την επιτυχή υλοποίηση αυτής της μετάβασης.

Η Eurelectric, εκπροσωπώντας τις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού στην Ευρώπη, επισημαίνει τον ρόλο της ηλεκτρικής ενέργειας ως καταλύτη κοινωνικής και οικονομικής προόδου, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη υιοθέτησης στοχευμένων στρατηγικών για τη βιομηχανική πολιτική που θα αντανακλούν τις ιδιαιτερότητες κάθε κλάδου.