Η Θεωρία Miran: Υποτίμηση μέσω Γεωπολιτικής Πίεσης

Ο Stephen Miran, οικονομικός σύμβουλος του Trump, έχει διατυπώσει στο παρελθόν μια αμφιλεγόμενη άποψη: οι ΗΠΑ μπορούν να αξιοποιήσουν την επιρροή τους, μέσω δασμών ή ακόμη και απειλών για περιορισμό στρατιωτικής βοήθειας, ώστε να πιέσουν εμπορικούς εταίρους να ανατιμήσουν τα νομίσματά τους.

Το σκεπτικό πίσω από αυτή τη στρατηγική βασίζεται στο γεγονός ότι το δολάριο λειτουργεί ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, ενισχύοντας τεχνητά την αξία του. Αυτό καθιστά τα αμερικανικά προϊόντα ακριβότερα στο εξωτερικό, πλήττοντας τις εξαγωγές και τη μεταποίηση. Μία ενδεχόμενη ανατίμηση των ξένων νομισμάτων θα μπορούσε να αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητα της αμερικανικής οικονομίας.

Το Ιστορικό Παράδειγμα: Plaza Accord του 1985

Η ιδέα δεν είναι καινούρια. Το 1985, η κυβέρνηση Reagan χρησιμοποίησε τον κίνδυνο προστατευτισμού για να αναγκάσει συμμάχους, όπως η Ιαπωνία και ευρωπαϊκές χώρες, να συμφωνήσουν στο Plaza Accord, το οποίο οδήγησε σε συντονισμένη ανατίμηση των νομισμάτων τους έναντι του δολαρίου.

Η στρατηγική αυτή στήριξε τις αμερικανικές εξαγωγές, αλλά είχε και παράπλευρες συνέπειες, όπως τη δημιουργία της «φούσκας» ακινήτων στην Ιαπωνία. Η σύγκριση με τη σημερινή κατάσταση είναι αναπόφευκτη, οδηγώντας κάποιους στο ερώτημα: Μπορεί ο Trump να επιχειρήσει μια "Mar-a-Lago Accord";

Τα Εμπόδια ενός Νέου Συμφώνου

Η προσπάθεια αναβίωσης μιας τέτοιας συμφωνίας σήμερα θα ήταν σαφώς πιο περίπλοκη. Πέρα από την Ευρώπη, ο Trump θα έπρεπε να πείσει και την Κίνα — μια χώρα που πλέον αντιμετωπίζεται περισσότερο ως στρατηγικός αντίπαλος παρά ως συνεργάτης. Είναι αμφίβολο εάν το Πεκίνο θα δεχόταν να ανατιμήσει το γουάν υπό πίεση.

Επιπλέον, η διεθνής γεωπολιτική σκηνή είναι πιο κατακερματισμένη, και οι οικονομίες πιο διασυνδεδεμένες από ποτέ. Αυτό μειώνει τη δυνατότητα των ΗΠΑ να επιβάλουν μονομερείς συμφωνίες χωρίς σοβαρές επιπτώσεις.

Η Απειλή ως Εργαλείο: Το Διαπραγματευτικό Όπλο των ΗΠΑ

Παρ’ όλα αυτά, οι υποστηρικτές της σκληρής γραμμής του Trump εκτιμούν ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν ακόμη ισχυρά διαπραγματευτικά όπλα. Η απειλή απώλειας της πρόσβασης στην τεράστια αμερικανική αγορά ή της στρατιωτικής προστασίας εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία στους εμπορικούς εταίρους. Αυτή η ανισορροπία δύναμης ενδεχομένως να επαναφέρει στο τραπέζι συζητήσεις για νέες μορφές συμφωνιών, παρά τη γεωπολιτική ένταση.