Σκηνικό έντασης με την Ε.Ε.

Το Reuters αναφέρει ότι ο Επίτροπος Εμπορίου της Ε.Ε., Μάρος Σέφτσοβιτς, θα είναι μεταξύ των πρώτων ξένων αξιωματούχων που θα επισκεφθούν την Ουάσινγκτον για κρίσιμες διαβουλεύσεις σχετικά με τους δασμούς που ανακοίνωσε ο Τραμπ στις 2 Απριλίου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, με διμερείς συναλλαγές ύψους σχεδόν 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων το προηγούμενο έτος.

Παρά τη σημασία αυτής της σχέσης, όταν ο Σέφτσοβιτς φτάσει στην Ουάσινγκτον, ο κύριος διαπραγματευτής των ΗΠΑ, υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, θα βρίσκεται στην Αργεντινή, υποστηρίζοντας τις μεταρρυθμίσεις της χώρας, με την οποία οι ετήσιες εμπορικές σχέσεις φτάνουν μόλις τα 16,3 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η απουσία του Μπέσεντ εντείνει τις ανησυχίες για την ικανότητα της κυβέρνησης Τραμπ να διαχειριστεί ταυτόχρονα τόσες διαπραγματεύσεις.

Ανεφάρμοστο το χρονοδιάγραμμα

Η πρώην επικεφαλής διαπραγματεύτρια των ΗΠΑ και νυν διευθύντρια του Asia Society Policy Institute, Γουέντι Κάτλερ, υπογραμμίζει ότι η ολοκλήρωση ουσιαστικών συμφωνιών απαιτεί σοβαρή και εις βάθος διαπραγμάτευση: «Είναι αδύνατον να κλείσουν τέτοιες συμφωνίες μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα».

Ο Τραμπ ως βασικός διαπραγματευτής

Ο Πίτερ Ναβάρο, εμπορικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου, διατηρεί διαφορετική άποψη, υποστηρίζοντας πως ο Μπέσεντ, ο εκπρόσωπος εμπορίου Τζέιμι Γκριρ και ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ μπορούν να ανταποκριθούν. Δήλωσε χαρακτηριστικά: «Θα επιτύχουμε 90 συμφωνίες σε 90 ημέρες. Είναι εφικτό». Ο ίδιος σημείωσε ότι ο πρόεδρος Τραμπ είναι ο «απόλυτος διαπραγματευτής», που εξετάζει κάθε συμφωνία προσωπικά.

Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε όταν ο Τραμπ αποφάσισε να «παγώσει» την επιβολή πρόσθετων δασμών, ως αντίδραση στον αναβρασμό των αγορών που ανησυχούν για ύφεση και αυξανόμενο πληθωρισμό. Ο στόχος είναι να προκύψουν διμερείς συμφωνίες μέχρι τη λήξη του τριμήνου.

Ένας δεύτερος, κρίσιμος στόχος είναι η επαναφορά της εμπιστοσύνης των αγορών. Αυτή την εβδομάδα, οι επενδυτές πούλησαν μαζικά αμερικανικά ομόλογα, προκαλώντας άνοδο των επιτοκίων και πιέσεις στο δολάριο, ενώ ο χρυσός – παραδοσιακό ασφαλές καταφύγιο – σημείωσε ιστορικό υψηλό.

Η πίεση των αγορών αναμένεται να μεταφερθεί στην ομάδα διαπραγματευτών του Τραμπ, καθώς θα πρέπει να επιδείξουν «άμεσες επιτυχίες». Η Κάτλερ επισημαίνει ότι είναι επιτακτική ανάγκη να αποδείξουν στις αγορές και στους εταίρους πως υπάρχει σχέδιο και προοπτική.

Αντιπαράθεση με την Κίνα και έλλειψη δυναμικού

Την κατάσταση επιβαρύνει η όξυνση των σχέσεων με την Κίνα, που δεν εξαιρέθηκε από τους δασμούς και απάντησε με δικούς της.

Η Κάτλερ χαρακτηρίζει ως «τιτάνιο έργο» την επίτευξη συμφωνιών που να ικανοποιούν τόσο την κυβέρνηση όσο και τις αγορές. Πιθανολογεί ότι η ομάδα Τραμπ θα χρειαστεί να ιεραρχήσει χώρες και να παρατείνει το 90ήμερο μορατόριουμ για τις υπόλοιπες.

Οι διμερείς συμφωνίες είναι συχνά χρονοβόρες – για παράδειγμα, η συμφωνία με τη Νότια Κορέα για τον χάλυβα και τα αυτοκίνητα διήρκεσε πάνω από 8 μήνες, ενώ η USMCA (ΗΠΑ-Μεξικό-Καναδάς) πήρε περισσότερα από δύο χρόνια.

Ωστόσο, οι υποστηρικτές του Τραμπ εμφανίζονται σίγουροι. Ο Τζέιμι Γκριρ υποστήριξε ότι «αν μια συμφωνία είναι καλή, θα την αποδεχτεί ο πρόεδρος – αν όχι, θα υπάρξει δασμός».

Προβλήματα συντονισμού και έλλειψη προσωπικού

Η ταυτόχρονη διεξαγωγή 90 διαπραγματεύσεων είναι μόνο μία από τις προκλήσεις. Πολλές θέσεις παραμένουν κενές, ενώ οι διαθέσιμοι αξιωματούχοι έχουν ήδη πολλές υποχρεώσεις. Για παράδειγμα, το Υπουργείο Οικονομικών έχει μόνο έναν ακόμη υψηλόβαθμο αξιωματούχο, ενώ η θέση του υφυπουργού για διεθνείς υποθέσεις είναι κενή.

Το Γραφείο Εμπορικού Αντιπροσώπου στηρίζεται κυρίως σε υπηρεσιακούς παράγοντες.

Ένας διπλωματικός αξιωματούχος αναφέρει στο Reuters ότι δεν υπάρχει σαφής γραμμή πολιτικής, καθώς κάθε σύμβουλος του Τραμπ προσεγγίζει τις διαπραγματεύσεις με δικό του τρόπο.

Χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Αυστραλία ξεκίνησαν εμπορικές επαφές με την κυβέρνηση Τραμπ από την αρχή της θητείας της, με ελάχιστα αποτελέσματα.

Σύμφωνα με διπλωματική πηγή που επικαλείται το Reuters, οι διαπραγματεύσεις γίνονται χωρίς συγκεκριμένα έγγραφα και σταθερό πλαίσιο – πρόκειται μάλλον για «συζητήσεις» παρά για πραγματικές διαπραγματεύσεις.