|
Οι
λέξεις-κλειδιά
Κατά τη
διάρκεια του 10ου
Οικονομικού Φόρουμ των
Δελφών, που
ολοκληρώνεται σήμερα, οι
όροι «δασμοί»,
«αβεβαιότητα» και
«επιπτώσεις» κυριάρχησαν
στις συζητήσεις – τόσο
στις επίσημες ομιλίες
όσο και στις ανεπίσημες
ανταλλαγές απόψεων. Η
ανάλυση των συνεπειών
από την πολιτική Τραμπ
αποτέλεσε βασικό
αντικείμενο
ενδιαφέροντος.
Παρότι
εξακολουθούν να υπάρχουν
πολλά ερωτήματα – όπως
αν οι δασμοί θα
επεκταθούν και στην
Ευρώπη ή θα περιοριστούν
στην Κίνα – είναι δυνατή
μια πρώτη αποτίμηση των
επιπτώσεων στην ελληνική
και ευρωπαϊκή οικονομία.
Οι
άμεσες συνέπειες
Όπως
εξηγούν τραπεζικά
στελέχη στην «Η» στο
περιθώριο του Φόρουμ, η
άμεση επίδραση φαίνεται
να είναι σχετικά ήπια,
καθώς αφορά κυρίως
ελληνικά εξαγώγιμα
προϊόντα – όπως το
ελαιόλαδο, τα ροδάκινα
και το τσιμέντο – που
πιθανόν να επηρεαστούν
από τους δασμούς. Οι
επιπτώσεις εκτιμάται πως
θα είναι περιορισμένες.
Αξίζει
να σημειωθεί ότι οι
Άμεσες Ξένες Επενδύσεις
από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα
αντιστοιχούν σε λίγο
πάνω από 5%, ενώ οι
αφίξεις Αμερικανών
τουριστών συνεισφέρουν
κατά 3,8% στον συνολικό
τουρισμό και 7% στα
τουριστικά έσοδα – λόγω
υψηλότερης μέσης
δαπάνης.
Οι
έμμεσοι κίνδυνοι
Οι τρεις
έμμεσες επιπτώσεις, οι
οποίες έχουν μεγαλύτερη
βαρύτητα λόγω του
πολλαπλασιαστικού τους
χαρακτήρα, είναι οι
εξής:
Αβεβαιότητα πολιτικής:
Οι συνθήκες καθιστούν
απρόβλεπτο τον σχεδιασμό
επενδύσεων και εξαγωγών.
Πτώση
εξωτερικής ζήτησης στην
Ευρώπη:
Η Ευρώπη αποτελεί
προορισμό για το 70% του
ελληνικού τουρισμού και
το 65% των εξαγωγών.
Οποιαδήποτε κάμψη εκεί
θα πλήξει και την
Ελλάδα.
Επιπτώσεις στη
νομισματική πολιτική:
Η στάση των κεντρικών
τραπεζών (FED και ΕΚΤ)
θα καθοριστεί από τον
πληθωρισμό. Αν και δεν
προβλέπεται αύξηση
επιτοκίων, η πτώση τους
ενδέχεται να
καθυστερήσει,
περιορίζοντας την
ανάπτυξη.
Το
βασικό ερώτημα
Το
κρίσιμο σημείο, σύμφωνα
με τους συνομιλητές μας,
είναι αν και σε ποιο
βαθμό θα πληγούν
οικονομίες όπως η
Γερμανία, η Γαλλία και η
Βρετανία. Αν αυτές
εισέλθουν σε ύφεση, οι
επιπτώσεις θα φτάσουν
και στην Ελλάδα, της
οποίας το 70% του ΑΕΠ
βασίζεται στην
κατανάλωση.
Δεν
προβλέπεται ύφεση στην
Ελλάδα, αλλά επιβράδυνση
της ανάπτυξης, η οποία,
στο δυσμενές σενάριο, θα
μπορούσε να πέσει στο
1,6% από 2%. Η
γεωπολιτική αβεβαιότητα
είναι σε ιστορικά υψηλά
επίπεδα – ακόμη και
υψηλότερα από την
περίοδο της πανδημίας,
αν και όχι όσο μετά τη
ρωσική εισβολή στην
Ουκρανία.
Δυνατότητες για την
Ελλάδα
Η Ελλάδα
ενδέχεται να επωφεληθεί
από την αλλαγή των
εμπορικών ισορροπιών. Η
μαζική είσοδος φθηνών
κινεζικών προϊόντων στην
Ευρώπη θα πλήξει κυρίως
χώρες με ισχυρές
βιομηχανίες – όπως η
Γερμανία, η Γαλλία και η
Ιταλία. Η Ελλάδα, που
δεν έχει έντονη παρουσία
τέτοιων κλάδων, θα
δεχτεί μικρότερες
πιέσεις.
Παράλληλα, η χώρα μπορεί
να προσελκύσει
μεγαλύτερο μερίδιο από
τις Άμεσες Ξένες
Επενδύσεις, καθώς ξεκινά
από χαμηλή βάση. Οι
επενδύσεις αυτές
ενδέχεται να στραφούν
περισσότερο σε
παραγωγικές
δραστηριότητες και όχι
απλώς στην αγορά
ακινήτων.
Αποπληθωριστικές πιέσεις
Η
αναμενόμενη πλημμυρίδα
φθηνών κινεζικών
προϊόντων αναμένεται να
εντείνει την
αποπληθωριστική τάση
στην Ευρώπη. Αντί
πληθωρισμού, οι τιμές
ενδέχεται να
υποχωρήσουν,
επιτρέποντας στην ΕΚΤ να
μειώσει περαιτέρω τα
επιτόκια – ακόμη και
κάτω από το 1,5%, όπως
εκτιμούν ανώτατα
τραπεζικά στελέχη.
Εν
γένει, μια ύφεση χωρίς
ενεργειακή κρίση οδηγεί
σε αποπληθωρισμό λόγω
εξασθένισης της ζήτησης.
|