Η ανάλυση, που δημοσιεύθηκε από τον Guardian, δείχνει ότι περίπου 5.350 λομπίστες συνδέονται με τουλάχιστον 859 οργανισμούς ορυκτών καυσίμων, μεταξύ αυτών εμπορικές ενώσεις, δεξαμενές σκέψης και 180 εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε κάθε στάδιο της αλυσίδας αξίας – από την εξόρυξη έως τη διανομή.

Κρίσιμη επιρροή λίγων ισχυρών εταιρειών
Από τις εταιρείες που έστειλαν λομπίστες στις συνόδους για το κλίμα την περίοδο 2021–2024, μόλις 90 ευθύνονται για περισσότερο από το 57% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου το 2024, σύμφωνα με την ανάλυση της συμμαχίας Kick Big Polluters Out (KBPO), η οποία αποτελείται από 450 οργανώσεις. Οι ίδιες εταιρείες αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα δύο τρίτα (63%) των βραχυπρόθεσμων έργων επέκτασης σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, σύμφωνα με τη Global Oil and Gas Exit List, που καλύπτει πάνω από το 90% της παγκόσμιας δραστηριότητας του κλάδου.

Αν αυτά τα έργα ολοκληρωθούν, θα παραχθούν τεράστιες ποσότητες πετρελαίου – αρκετές, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, για να καλύψουν το έδαφος επτά ευρωπαϊκών χωρών με στρώμα πάχους ενός εκατοστού.

Ανανεωμένες εκκλήσεις για αποκλεισμό των λομπιστών
Τα στοιχεία αυτά αναζωπύρωσαν τα αιτήματα για αποκλεισμό των εταιρειών ορυκτών καυσίμων από τις διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για το κλίμα. Όπως επισημαίνει ο Adilson Vieira από την Amazonian Work Group, «οι συνεδριάσεις που θα έπρεπε να υπηρετούν την επιστήμη και τους ανθρώπους έχουν μετατραπεί σε επιχειρηματικά φόρουμ των ρυπαντών».

Η Brenna Yellowthunder του Indigenous Environmental Network τόνισε ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί βιώνουν τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης πρώτοι και πιο έντονα, ενώ «οι ίδιες εταιρείες που την προκαλούν συνεχίζουν να αγοράζουν πολιτική επιρροή στις συνόδους του ΟΗΕ».

Η Cop30 στον Αμαζόνιο
Η 30ή Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (Cop30) ξεκινά στις 10 Νοεμβρίου στην Μπελέμ της Βραζιλίας, κοντά στον Αμαζόνιο — το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου, το οποίο απειλείται από εξορύξεις, γεωργική επέκταση και αποψίλωση. Οι συναντήσεις της Cop αποτελούν το βασικό φόρουμ όπου τα κράτη διαπραγματεύονται τη λήψη μέτρων στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Παρισίων για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας κάτω από 1,5°C.

Η έρευνα του Guardian κάλυψε τις τέσσερις τελευταίες διασκέψεις (Γλασκώβη, Σαρμ ελ-Σέιχ, Ντουμπάι, Μπακού). Μόλις πρόσφατα η UNFCCC άρχισε να συλλέγει δεδομένα για τους συμμετέχοντες λομπίστες, γεγονός που ενίσχυσε τη διαφάνεια.

Περισσότεροι λομπίστες από αντιπροσώπους ευάλωτων χωρών
Στην περσινή Cop στο Αζερμπαϊτζάν, καταγράφηκαν 1.773 εκπρόσωποι της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων – αριθμός κατά 70% μεγαλύτερος από τους αντιπροσώπους των δέκα πιο ευάλωτων χωρών απέναντι στην κλιματική κρίση. Ωστόσο, η πραγματική επιρροή του κλάδου θεωρείται ακόμη μεγαλύτερη, καθώς πολλοί εκπρόσωποι εταιρειών συμμετέχουν στις διασκέψεις μέσω εθνικών αντιπροσωπειών ή κυβερνητικών προσκλήσεων.

Οι ισχυροί του πετρελαίου και η πολιτική επιρροή
Οι περισσότερες γνωστές περιπτώσεις λομπιστών προέρχονται από κρατικές εταιρείες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Ρωσίας και του Αζερμπαϊτζάν. Παράλληλα, κολοσσοί όπως η Shell, η BP, η ExxonMobil και η Chevron είχαν πολυάριθμη παρουσία — συνολικά άνω των 120 λομπιστών μεταξύ 2021 και 2024. Μόνο οι τέσσερις αυτές εταιρείες κατέγραψαν κέρδη άνω των 420 δισ. δολαρίων τα τελευταία πέντε χρόνια.

Η Petrobras, κρατική πολυεθνική της Βραζιλίας, με 28 εκπροσώπους στις τελευταίες τέσσερις συνόδους, έλαβε πρόσφατα άδεια για νέες γεωτρήσεις ανοιχτά του Αμαζονίου. Εκπρόσωπος της εταιρείας υποστήριξε ότι η συμμετοχή της στη Cop30 «αποδεικνύει τη δέσμευσή της να συμβάλει στον διάλογο για τη βιώσιμη ενέργεια».

Αμφισβητούμενη διαφάνεια
Για πρώτη φορά φέτος, οι συμμετέχοντες καλούνται να αποκαλύψουν ποιος χρηματοδοτεί τη συμμετοχή τους και αν οι στόχοι τους συνάδουν με τη Συμφωνία του Παρισιού. Ωστόσο, η απαίτηση αυτή δεν ισχύει για τις κυβερνητικές αντιπροσωπείες.

Όπως προειδοποιεί ο Μοχάμεντ Ουσρόφ, διευθυντής του Παλαιστινιακού Ινστιτούτου για την Κλιματική Στρατηγική, «η διαφάνεια χωρίς αποκλεισμούς είναι προσχηματική. Δεν μπορούμε να μιλάμε για λύση όσο οι ίδιες εταιρείες που καίνε τον πλανήτη έχουν θέση στο τραπέζι. Χωρίς ουσιαστικό αποκλεισμό, οι διαδικασίες αυτές δεν θα σώσουν τον κόσμο – θα συμβάλουν απλώς στην ταφή του».