Πιο συγκεκριμένα, με την έκδοση της απόφασης της πτώχευσης (ή την εγγραφή στο Μητρώο Φερεγγυότητας), «παγώνει» κάθε ποινική δίωξη για χρέη σε Εφορία και ΕΦΚΑ.

Αν ο οφειλέτης ολοκληρώσει τη διαδικασία της πτώχευσης και απαλλαγεί νόμιμα από τα χρέη του, μετά την παρέλευση 1 ή 3 ετών, το αδίκημα διαγράφεται οριστικά (εξάλειψη του αξιόποινου).

Όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο «…η ποινική δίωξη για τα αδικήματα περί μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους, και περί επιβολής κυρώσεων κατά των καθυστερούντων την καταβολή και την απόδοση εισφορών στους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, αναστέλλεται από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης που κηρύσσει την πτώχευση του οφειλέτη ή διατάσσει την καταχώριση του ονόματος ή της επωνυμίας του, κατά περίπτωση, στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας…Το αξιόποινο για τα παραπάνω αδικήματα εξαλείφεται».

Παράλληλα, θεσμοθετείται η πρόληψη της οικονομικής κατάρρευσης, πριν τα πράγματα φθάσουν στο …απροχώρητο.

Ήδη εκπαιδεύονται ειδικοί Σύμβουλοι «έγκαιρης προειδοποίησης» και το υπουργείο, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και της Κοινωνίας της Πληροφορίας (ΚτΠ), θα χορηγεί voucher (κουπόνι) καλύπτοντας τα έξοδα για επαγγελματίες που κινδυνεύουν.

Όταν ο «Μηχανισμός Έγκαιρης Προειδοποίησης» χτυπάει «κόκκινο» (υψηλός κίνδυνος αφερεγγυότητας), ο επαγγελματίας θα λαμβάνει δωρεάν επιταγή (voucher). Με αυτήν θα πληρώνει πιστοποιημένους συμβούλους για να του ετοιμάσουν εξειδικευμένο πλάνο διάσωσης.

Ωστόσο το πρόγραμμα δεν καλύπτει μόνο οικονομικές/νομικές συμβουλές, αλλά και υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης και εμψύχωσης (mentoring), αναγνωρίζοντας το τεράστιο ψυχικό κόστος της υπερχρέωσης. Ουσιαστικά στηρίζει (νομικά, επιστημονικά αλλά και ψυχολογικά) να ορθοποδήσουν και να συνεχίσουν να τηρούν τις ρυθμίσεις τους.

Οι δυνητικοί δικαιούχοι θα υποβάλλουν αίτηση παροχής υπηρεσιών, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Μηχανισμού Έγκαιρης Προειδοποίησης, της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Με κοινή απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, θα καθορίζονται οι προϋποθέσεις, οι δυνητικοί δικαιούχοι, τα κριτήρια επιλεξιμότητας, η διαδικασία, οι όροι, ο ειδικότερος χρόνος υλοποίησης του προγράμματος.

Απαλλαγή από τον Ε.Φ.Α.

Με άλλο άρθρο (το 187) του νομοσχεδίου, γενικεύεται η απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Ακινήτων (Ε.Φ.Α.) για τα ακίνητα νομικών προσώπων και οντοτήτων που αποδεδειγμένα επιδιώκουν κοινωφελείς, εκπαιδευτικούς, πολιτιστικούς ή θρησκευτικούς σκοπούς στην Ελλάδα, καθώς και για τις εταιρείες που κατέχουν άμεσα ή έμμεσα το σύνολο των εταιρικών συμμετοχών τους. Εκκρεμείς υποθέσεις ενώπιον της Φορολογικής Διοίκησης για ακίνητα που εμπίπτουν στις νέες διατάξεις θα αρχειοθετούνται.

Υπενθυμίζεται ότι ο ΕΦΑ (15%) θεσπίστηκε το 2002 και επιβάλλεται στην κατοχή ακινήτων από νομικά πρόσωπα, με στόχο την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων. Ωστόσο, έχει πλέον καταστεί ένας νόμος με πολυάριθμες εξαιρέσεις και περιορισμένη αποτελεσματικότητα για τα δημόσια έσοδα.

Πρόστιμα και για το IRIS

Στις ηλεκτρονικές πληρωμές αναμορφώνεται το καθεστώς υποχρεώσεων και κυρώσεων, μετά και την επέκταση σε όλη των αγορά από την 1η Δεκεμβρίου της υποχρεωτικής εφαρμογής του IRIS.

Στο πεδίο των ισχυουσών κυρώσεων για τις επιχειρήσεις που διαθέτουν υποχρεωτικά POS, εμπίπτουν πλέον και οι πληρωμές με IRIS.

Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, οι επιχειρήσεις που θα εντοπίζονται να μην έχουν αναβαθμίσει και διασυνδέσει τα συστήματα POS και IRIS με την ΑΑΔΕ αντιμετωπίζουν πλέον βαριές κυρώσεις.

Συγκεκριμένα θα επιβάλλονται «καμπάνες» 200.000 ευρώ σε επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται με τις υποδείξεις της ΑΑΔΕ για την εφαρμογή του μέτρου και σε περίπτωση υποτροπής μέσα στην ίδια πενταετία το πρόστιμο αυξάνει στο ποσό των 300.000 ευρώ.

Σημαντικές κυρώσεις προβλέπονται και για όσους δεν προχωρούν στις απαιτούμενες αναβαθμίσεις των POS εντός των προθεσμιών που ορίζει η ΑΑΔΕ. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ακυρώνεται η δήλωση συμμόρφωσης της επιχείρησης, ενώ επιβάλλεται πρόστιμο 100.000 ευρώ. Για περιπτώσεις μερικής συμμόρφωσης, όπου αναβαθμίζεται μόνο μέρος του εξοπλισμού, το πρόστιμο ανέρχεται σε 500 ευρώ για κάθε τερματικό που παραμένει σε παλαιότερη έκδοση εκτός αν αποδειχθεί ότι η καθυστέρηση δεν οφείλεται στην επιχείρηση.

Με την είσοδο του IRIS στο ρυθμιστικό πλαίσιο, η Φορολογική Διοίκηση επιδιώκει να κλείσει κάθε πιθανό «παράθυρο» μη καταγεγραμμένων συναλλαγών. Είτε η πληρωμή γίνεται με κάρτα μέσω POS είτε με άμεση μεταφορά χρημάτων μέσω IRIS, το σύστημα πρέπει να καταγράφει και να μεταφέρει τα δεδομένα στην ΑΑΔΕ σε πραγματικό χρόνο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από την 1η Δεκεμβρίου 2025 αλλάζει ριζικά το τοπίο των ηλεκτρονικών πληρωμών, ενώ χιλιάδες επιχειρήσεις και πάροχοι καλούνται να προσαρμοστούν άμεσα στις νέες απαιτήσεις. Η εφαρμογή του IRIS καθίσταται πλέον υποχρεωτική για όλη την αγορά.

Η ΑΑΔΕ ολοκλήρωσε το κανονιστικό πλαίσιο για τη διασύνδεση των ταμειακών συστημάτων με τη Φορολογική Διοίκηση, ενσωματώνοντας τις άμεσες πληρωμές (Instant Payments) στην καθημερινότητα των καταναλωτών. 

Ειδική Επιτροπή για τις φορολογικές διαφορές

Μια ακόμα ευκαιρία για την οριστική επίλυση των φορολογικών τους διαφορών με την Εφορία– χωρίς να …τρέχουν στα δικαστήρια- έχουν οι φορολογούμενοι, μετά την παράταση που δόθηκε τον περασμένο Ιούλιο για τη λειτουργία της Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών. Οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τις οφειλές τους με «κούρεμα» έως 75% στις προσαυξήσεις και καταβολή σε 24 δόσεις.

Στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΘΟ, περιγράφονται όλες οι λεπτομέρειες για τη διαδικασία, μέσω ειδικής Επιτροπής, ενώ καθορίζονται τα στάδια, οι υποχρεώσεις του φορολογουμένου και τα έννομα αποτελέσματα της αποδοχής ή μη της πρότασης συμβιβασμού.

Η Επιτροπή εξετάζει αιτήματα και ενστάσεις φορολογούμενων που αφορούν πράξεις επιβολής πρόσθετου φόρου ή προστίμων.

Για να καταστεί αμετάκλητη η επίλυση, ο φορολογούμενος πρέπει να καταβάλει εντός δέκα εργάσιμων ημερών τουλάχιστον 30% του κύριου φόρου ή 25% του αυτοτελούς προστίμου, ενώ τυχόν ήδη καταβληθέντα ποσά συμψηφίζονται.

Εάν δεν τηρηθεί κάποιος όρος, ή αν καθυστερήσουν δύο συνεχόμενες ή οι δύο τελευταίες δόσεις, ο συμβιβασμός ανατρέπεται αναδρομικά και η αρχική οφειλή αναβιώνει.

Η διαδικασία ξεκινά με την εξέταση από την Επιτροπή των ισχυρισμών του αιτούντος, στηριζόμενη στη νομολογία και την πάγια πρακτική της Φορολογικής Διοίκησης. Η Επιτροπή μπορεί να προτείνει πλήρη, μερική ή μη αποδοχή του αιτήματος και, σε κάθε περίπτωση, καταρτίζει συγκεκριμένη πρόταση, στην οποία αναγράφονται αναλυτικά τα ποσά του κύριου φόρου, των πρόσθετων φόρων, των τόκων, των προσαυξήσεων και των προστίμων. Η πρόταση συνοδεύεται από επαρκή αιτιολογία και κοινοποιείται στον φορολογούμενο.

Ο αιτών έχει προθεσμία πέντε εργάσιμων ημερών για να αποδεχθεί την πρόταση. Με την αποδοχή, υπογράφει το σχετικό έγγραφο και επιλέγει τον επιθυμητό αριθμό δόσεων, κοινό για όλα τα ποσά (κύριος φόρος, πρόσθετοι φόροι, τόκοι, προσαυξήσεις και πρόστιμα). Συντάσσεται τότε πρακτικό εξώδικης επίλυσης, το οποίο δημοσιεύεται στον ιστότοπο του Υπουργείου, με σεβασμό στην προστασία προσωπικών δεδομένων. Το πρακτικό αποτελεί εκτελεστό τίτλο, το ποσό που αναγράφεται βεβαιώνεται ως δημόσιο έσοδο και η αρχική βεβαίωση διαγράφεται.

Σε περίπτωση μη αποδοχής από τον αιτούντα της πρότασης της επιτροπής και σύνταξης πρακτικού ματαίωσης της εξώδικης επίλυσης η ανασταλείσα δίκη συνεχίζεται κατόπιν αίτησης οιουδήποτε εκ των διαδίκων. Αν δεν ζητηθεί συνέχιση εντός 60 ημερών, η δίκη καταργείται.

Με την επίλυση της διαφοράς και εφόσον καταβληθεί από το φορολογούμενο ποσοστό τουλάχιστον 30% του κύριου φόρου που οφείλεται, εντός 10 εργάσιμων ημερών από την υπογραφή του συμβιβασμού το ποσό της οφειλής καταβάλλεται σε έως 24 δόσεις και παρέχεται έκπτωση στους πρόσθετους φόρους, τόκους, προσαυξήσεις και πρόστιμα η οποία ανέρχεται σε 75% εάν καταβληθεί σε 1 δόση, σε 65% για 2-4 δόσεις, σε 55% για 5 -8 δόσεις, σε 50% για 9-12 δόσεις, σε 45% για 13-16 δόσεις, σε 40% για 17 – 20 δόσεις και σε 35% για 21 -24 δόσεις.

Πηγή: ΕΡΤ