Η οικονομία της Κύπρου

Με αφορμή την παρουσίαση της νέας τράπεζας Eurobank Ltd, η οποία δημιουργήθηκε στην Κύπρο μέσω της συγχώνευσης της Ελληνικής Τράπεζας, που ιδρύθηκε το 1974 και της Eurobank Κύπρου, η οποία δραστηριοποιούνταν στο νησί από το 2007, εκ μέρους της Eurobank Ltd, οι Δρ. Κωνσταντίνος Βραχίμης, Manager, Economic Research, και Κωνσταντίνος Πιττάλης, Head, Investor Relations, πραγματοποίησαν μία σε βάθος ανάλυση της κυπριακής οικονομίας. Από την επεξεργασία των στοιχείων και των πινάκων της ανάλυσης, προκύπτουν τα εξής:

- Η κυπριακή οικονομία παρουσιάζει αξιοσημείωτη σταθερότητα και ανθεκτικότητα, με ρυθμούς ανάπτυξης που υπερβαίνουν τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία χρόνια.

- Ως κράτος-μέλος της ΕΕ και της Ευρωζώνης, η Κύπρος απολαμβάνει μακροοικονομική σταθερότητα, χαμηλό πληθωρισμό και σχετικά χαμηλή ανεργία, η οποία έχει υποχωρήσει σε επίπεδα κάτω από το 5%.

- Μετά τις προκλήσεις της προηγούμενης δεκαετίας, η κυπριακή οικονομία ανέκαμψε δυναμικά και συνεχίζει να αναπτύσσεται, επιβεβαιώνοντας την ανθεκτικότητά της απέναντι σε εξωτερικούς κραδασμούς.

- Το πρώτο εξάμηνο του 2025, η Κύπρος καταγράφει έναν από τους ψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωζώνης, διπλάσιο από το μέσο όρο.

Η οικονομική δραστηριότητα στην Κύπρο είναι αρκετά διαφοροποιημένη, με σημαντικούς τομείς που συμβάλλουν στο ΑΕΠ και προσελκύουν επενδύσεις. Η χώρα έχει καταφέρει να προσελκύσει μεγάλους ευρωπαϊκούς επιχειρηματικούς ομίλους σε τομείς όπως η υγεία, η ενέργεια, η μεταποίηση τεχνολογικών προϊόντων, ο τουρισμός, τα ακίνητα (real estate) και φυσικά ο χρηματοπιστωτικός τομέας. Οι τομείς αυτοί ενισχύουν την ανάπτυξη και αυξάνουν τη συμβολή τους στην οικονομία. Ενδεικτικά, ο τουρισμός και οι υπηρεσίες real estate αποτελούν διψήφιο ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ η ανάπτυξη σε κλάδους όπως η ενέργεια και η υγεία επιταχύνεται. Η Κύπρος λειτουργεί επίσης ως επιχειρηματικός κόμβος, προσελκύοντας επενδύσεις όχι μόνο από την Ευρώπη αλλά και από περιοχές όπως η Μέση Ανατολή και η Ινδία, αξιοποιώντας τη στρατηγική της θέση.

Το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου

Το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου χαρακτηρίζεται από σημαντική ενίσχυση και μεταρρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια, που το καθιστούν ασφαλές και αξιόπιστο. Οι κυπριακές τράπεζες είναι πλέον ισχυρά κεφαλαιοποιημένες, με υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας (με τον Δείκτη CET1 κοντά στο 25% τον Δεκέμβριου 2024) που υπερκαλύπτουν τις εποπτικές απαιτήσεις. Η ρευστότητα του συστήματος είναι άφθονη, καθώς μετά την περίοδο απομόχλευσης οι καταθέσεις υπερβαίνουν τα δάνεια. Ο λόγος δανείων προς καταθέσεις έχει μειωθεί από περίπου 140% σε περίπου 47%, υποδηλώνοντας ένα υγιές επίπεδο χρηματοδότησης. Παράλληλα, το βάρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει μειωθεί δραστικά, ενισχύοντας περαιτέρω τη σταθερότητα του τραπεζικού τομέα. Λειτουργώντας υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο πλαίσιο της Τραπεζικής Ένωσης της ΕΕ, οι τράπεζες της Κύπρου λειτουργούν με αυστηρά ευρωπαϊκά πρότυπα και κανόνες, γεγονός που ενδυναμώνει την εμπιστοσύνη επενδυτών και καταθετών. Οι παραπάνω παράγοντες καθιστούν την Κύπρο ελκυστικό προορισμό για επενδύσεις. Ο συνδυασμός μιας δυναμικής αναπτυσσόμενης οικονομίας με ποικίλους κλάδους, ενός σταθερού τραπεζικού συστήματος με επαρκή κεφάλαια και ρευστότητα, και η στρατηγική θέση της χώρας ως γέφυρα μεταξύ Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Ασίας, δημιουργεί ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό περιβάλλον για επιχειρηματική δραστηριότητα. Οι επενδυτές μπορούν να επωφεληθούν από το σταθερό μακροοικονομικό πλαίσιο, την πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά μέσω της Κύπρου, καθώς και από την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Συνολικά, η κυπριακή οικονομία και το τραπεζικό της σύστημα παρέχουν τα εχέγγυα για ασφαλείς και αποδοτικές επενδύσεις, υποστηριζόμενα από ισχυρές δομές και διαρκή ανάπτυξη.

Οι ελληνικές τράπεζες στην Κύπρο

Στον τραπεζικό χάρτη του νησιού έχουν παρουσία τρεις ελληνικοί όμιλοι.

Η Eurobank, μετά την εξαγορά και πρόσφατη ενοποίηση με την πρώην Ελληνική Τράπεζα, είναι πλέον ο μεγαλύτερος τραπεζοασφαλιστικός οργανισμός στην Κύπρο μετά την εξαγορά της Ελληνικής Τράπεζας και της ένταξης στον όμιλο των ασφαλιστικών εταιριών που αποκτήθηκαν από τον Γαλλικό όμιλο, CNP. Η Κύπρος λειτουργεί ως επενδυτική πύλη και περιφερειακός κόμβος που συνδέει την Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή και την Ινδία, χωρίς να περιορίζεται σε ρόλο περιφερειακής θυγατρικής. Η στρατηγική αυτή αποτυπώνεται στα νέα γραφεία αντιπροσωπείας του Ομίλου που προχωρούν με συντονισμό από τη Λευκωσία:

- Ινδία: Έως το τέλος του 2025 αναμένεται η έναρξη λειτουργίας του Γραφείου Αντιπροσωπείας του Ομίλου Eurobank στη Βομβάη, μετά τη λήψη όλων των απαραίτητων εγκρίσεων. Σημαντική ενίσχυση της συνεργασίας με την ινδική επιχειρηματική κοινότητα αναμένεται να προκύψει και από την ίδρυση του IGC Business & Investment Council, την επικείμενη εφαρμογή τεχνολογίας UPI και το άνοιγμα λογαριασμών για ινδικές εταιρείες σε Ελλάδα και Κύπρο.

- Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα: Προωθείται η δημιουργία Γραφείου Αντιπροσωπείας του Ομίλου στο 'Αμπου Ντάμπι. Οι αιτήσεις προς τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές (FSRA του ADGM και Τράπεζα της Ελλάδος) υποβάλλονται άμεσα. Το νέο υποκατάστημα θα στεγάζεται στο ADGM Square του 'Αμπου Ντάμπι.

- Ισραήλ: Δρομολογείται η είσοδος του Ομίλου στην αγορά του Ισραήλ με τη δημιουργία Γραφείου Αντιπροσωπείας στη χώρα. Ήδη υλοποιείται μελέτη της αγοράς από μεγάλο οίκο με στόχο την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης για την υποβολή της σχετικής αίτησης.

- Σαουδική Αραβία: Προωθείται η είσοδος του Ομίλου στην αγορά της Σαουδικής Αραβίας με τη δημιουργία αδειοδοτημένου Γραφείου στη χώρα. Για την υλοποίηση του σχεδίου είναι απαραίτητη η λήψη σχετικής έγκρισης από την Capital Markets Authority.

Η σημασία των διεθνών δραστηριοτήτων της Eurobank και ειδικότερα της Κύπρου αποτυπώνεται και στα οικονομικά της αποτελέσματα. Ενεργητικό ομίλου 103 δισ.ευρώ (περίπου 60 δισ. ευρώ στην Ελλάδα, 43 δισ. ευρώ στο εξωτερικό), με τις διεθνείς δραστηριότητες να συνεισφέρουν 53% της κερδοφορίας, κέρδη άνω του 1 δισ. ευρώ και κλιμάκωση επενδύσεων σε τεχνολογία - από 105 εκατ. σε 150 εκατ. ευρώ ετησίως. Ειδικά για την Κύπρο, το ενεργητικό της Τράπεζας σχεδόν τριπλασιάστηκε, από 9,6 δισ. ευρώ τον Ιούνιο 2024 σε 28,1 δισ. ευρώ το Σεπτέμβριο 2025, μετά και την εξαγορά της Ελληνική Τράπεζας.

Alpha Bank Κύπρου. Μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής με την AstroBank, η Alpha Bank Κύπρου, όπως ανακοίνωσε την εβδομάδα που μας πέρασε, αναδεικνύεται στην 3η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, με ενεργητικό μεγαλύτερο των 6,6 δισ. ευρώ, χορηγήσεις 2 δισ. ευρώ και καταθέσεις μεγαλύτερες από 5,6 δισ. Ενισχύει την κεφαλαιακή/λειτουργική βάση, διευρύνει το δίκτυο και τις τεχνολογικές δυνατότητες και στοχεύει σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες για ιδιώτες και επιχειρήσεις. Στόχος της τράπεζας, όπως αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank Κύπρου Μίλτος Μιχαηλάς, είναι να ενισχυθεί ο ρόλος της Κύπρου ως πόλος διασύνδεσης ανάμεσα σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή.

Παρουσία στην Κύπρο διαθέτει και η Εθνική Τράπεζα, έχοντας ως στρατηγική την περαιτέρω ενίσχυση της ανάπτυξης δραστηριοτήτων της με στόχο να αποτελέσει το hub για χρηματοδοτήσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Πρωταγωνιστική παρουσία στην αγορά της Κύπρου έχει και η Τράπεζα Κύπρου, αν και δεν είναι ελληνική τράπεζα, είναι όμως εισηγμένη εκτός από το Χρηματιστήριο Κύπρου και στο Χρηματιστήριο Αθηνών, στοιχείο που υπογραμμίζει την αμφίδρομη διασύνδεση των δύο χωρών.

Το νησί των μικρών αποστάσεων και μεγάλων προσδοκιών

Η καθημερινότητα επιβεβαιώνει τους αριθμούς. Στη Λεμεσό, οι ουρανοξύστες και η Μαρίνα καθρεφτίζουν μια Μεσόγειο που αλλάζει, ενώ στα Κρασοχώρια του Τροόδους η Κουμανταρία θυμίζει ότι η παράδοση μπορεί να είναι συγκριτικό πλεονέκτημα. Μιλώντας για την Κύπρο, δεν μπορούσε να παραληφθεί η γαστρονομία, καθώς είναι ένας από βασικούς τους λόγους που προσελκύει τουρίστες και ενισχύουν την οικονομία. Απολαμβάνοντας την ατμόσφαιρα και τα πιάτα του νησιού σε μια παραδοσιακή ταβέρνα στο χωριό Κάτω Δρυς, στον πλάτανο του Ρουσιά ανακαλύπτει ο επισκέπτης την παραδοσιακή κουζίνα του νησιού.

Στη Λευκωσία, η Πλατεία Ελευθερίας, με τον σχεδιασμό της διεθνούς φήμης αρχιτέκτονα, Ζάχα Χαντίντ, προσφέρει μια σύγχρονη ανάσα, όταν λίγα τετράγωνα μακριά σε ένα λιτό καφέ στη σκιά της πράσινης γραμμής, ο χρόνος σταμάτησε μισό αιώνα πριν και μοιάζει να αφηγείται ιστορίες μιας διχοτομημένης πόλης. Τα σακιά με άμμο, στοιβαγμένα σαν σιωπηλοί φρουροί, δεν είναι απλώς ένα σύμβολο των δραματικών στιγμών της ιστορίας, αλλά και μια υπενθύμιση της αντοχής των ανθρώπων και της ελπίδας ότι δεν θα είναι για πάντα εκεί. Παρελθόν και παρόν συνυπάρχουν, δημιουργώντας έναν χώρο όπου η ζωή συνεχίστηκε ακόμα και στις πιο δύσκολες συνθήκες για ένα έθνος. Για αυτό, όταν μιλάμε για την Κύπρο ως πόλο επενδύσεων για την Ελλάδα και την περιοχή, δεν περιγράφουμε μόνο ένα τραπεζικό αφήγημα. Περιγράφουμε έναν πραγματικό κόμβο. Με οικονομία που τρέχει πάνω από τον μέσο όρο, με τραπεζικό σύστημα ανθεκτικό, με στρατηγικούς στόχους από πλευράς τραπεζών να αξιοποιήσουν το νησί ως πύλη προς Μέση Ανατολή, Ινδία και Ευρώπη. Η Κύπρος είναι το νησί μικρών αποστάσεων και μεγάλων προσδοκιών, αποτελώντας γέφυρα για επενδύσεις στην περιοχή, όπως χαρακτηριστικά έχει αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank ltd Μιχάλης Λούης. Και αυτό, στην οικονομία, κάνει όλη τη διαφορά.