|
Η
παγκόσμια ζήτηση για
τεχνολογία ανεβαίνει
κατακόρυφα, οδηγούμενη
από τα ολοένα πιο
τολμηρά σχέδια των
τεχνολογικών γιγάντων
-Alphabet, Amazon,
Microsoft και Meta-, που
στηρίζονται σε τεράστια
data centers για να
«τρέξουν» τις υπηρεσίες
τους. Στις 23 Ιουλίου, η
Alphabet (η μητρική της
Google) ανακοίνωσε ότι
το 2025 σκοπεύει να
αυξήσει τις επενδύσεις
της κατά 10 δισ.
δολάρια, φτάνοντας τα 85
δισ., εκτοξεύοντας το
συνολικό ποσό των
υπερκλιμακωτών
επενδύσεων στα 322 δισ.
φέτος -υπερδιπλάσιο από
τα 125 δισ. του 2020!Τα
ποσά αυτά ρίχνονται σε
όλο και μεγαλύτερα και
ενεργοβόρα κέντρα
δεδομένων ((βλ.
διάγραμμα 1). Ο Mark
Zuckerberg, επικεφαλής
της Meta, αποκάλυψε
πρόσφατα το φιλόδοξο
σχέδιο Prometheus: ένα
τεράστιο συγκρότημα
κέντρων δεδομένων στη
Λουιζιάνα, που απλώνεται
σε έκταση σχεδόν όσο
ολόκληρο το Μανχάταν.
Οι νέες
εγκαταστάσεις
καταναλώνουν περισσότερη
ηλεκτρική ενέργεια από
ποτέ. Ένα ράφι
διακομιστών γεμάτο με
τσιπ ΤΝ απαιτεί περίπου
δέκα φορές περισσότερη
ενέργεια από μια έκδοση
χωρίς ΤΝ πριν από μερικά
χρόνια. Μελέτη του
Εθνικού Εργαστηρίου
Lawrence Berkeley
διαπίστωσε ότι το 2023
τα κέντρα δεδομένων της
Αμερικής κατανάλωναν 176
τεραβατώρες (twh)
ηλεκτρικής ενέργειας.
Έως το 2028, το ποσό
αυτό προβλέπεται να
αυξηθεί σε 325
τεραβατώρες έως 580
τεραβατώρες (βλ.
διάγραμμα 2), ή 7-12%
της συνολικής
κατανάλωσης της
Αμερικής, με τις μεγάλες
εταιρείες τεχνολογίας να
αντιπροσωπεύουν περίπου
το μισό.
Η εικόνα
γίνεται ακόμα πιο
περίπλοκη, καθώς οι
ανάγκες της τεχνητής
νοημοσύνης αλλάζουν
διαρκώς. Πλέον, το
μεγαλύτερο μέρος της
παγκόσμιας υπολογιστικής
ισχύος αφιερώνεται στην
εκπαίδευση μοντέλων ΤΝ.
Και δεν σταματά εκεί:
όσο η τεχνολογία
διαδίδεται, αυξάνεται
ραγδαία και η χρήση της
για «συμπερασμό» -τη
διαδικασία κατά την
οποία η ΤΝ απαντά σε
ερωτήματα σε πραγματικό
χρόνο. Για να
προσφέρονται αυτές οι
απαντήσεις πιο γρήγορα,
πολλοί ειδικοί τονίζουν
ότι τα κέντρα δεδομένων
συμπερασμού πρέπει να
βρίσκονται κοντά στους
χρήστες. Όμως, αυτό δεν
είναι καθόλου εύκολο: η
γη και η απαιτούμενη
ενέργεια είναι
εξαιρετικά δύσκολο να
εξασφαλιστούν εντός ή
κοντά σε αστικά κέντρα.
Αντιμέτωποι με την
έλλειψη ισχύος, οι
τεχνολογικοί γίγαντες
της Αμερικής στρέφονται
σε τοποθεσίες λιγότερο
κατάλληλες για άλλες
ανάγκες. Πολλά από τα
προτιμώμενα μέρη, όπως η
Βόρεια Βιρτζίνια, με
ευνοϊκά φορολογικά
καθεστώτα και εγγύτητα
σε καλώδια οπτικών ινών
υψηλής χωρητικότητας που
μεταφέρουν τα δεδομένα,
είναι ήδη υπερφορτωμένα
με κέντρα δεδομένων. Οι
εταιρείες στρέφονται σε
«λιγότερο ιδανικά μέρη»,
λέει ένα πρώην στέλεχος.
Ωστόσο, ακόμα και τα νέα
σημεία, όπως το
Χίλσμπορο του Όρεγκον
και το Κολόμπους του
Οχάιο, αρχίζουν να
«ξαντλούνται», εξηγεί ο
Pat Lynch, της εταιρείας
ακινήτων CBRE. Οι κενές
θέσεις είναι κοντά σε
ιστορικά χαμηλό επίπεδο
και τα κέντρα που
πρόκειται να
ολοκληρωθούν το 2028
είναι ήδη πλήρη
κρατήσεων.
Μια άλλη
στρατηγική είναι η
σύμπραξη με μικρότερους
αντιπάλους. Τον Ιούνιο η
Google ανακοίνωσε ότι θα
νοικιάσει χωρητικότητα
κέντρων δεδομένων από
την CoreWeave, μία
πάροχο υπολογιστικού
νέφους ΤΝ, η οποία έχει
ήδη υπογράψει παρόμοια
πενταετή συμφωνία
μίσθωσης ύψους 10 δισ.
δολαρίων με τη
Microsoft. Μέρος της
χωρητικότητας για τέτοια
«νεο-νέφη» προέρχεται
από την
επαναχρησιμοποίηση
εγκαταστάσεων που κάποτε
χρησιμοποιούνταν για την
εξόρυξη
κρυπτονομισμάτων.
Οι
εταιρείες τεχνολογίας
αναζητούν επίσης νέες
πηγές ενέργειας. Η
Amazon Web Services
σχεδίαζε να αγοράσει και
να αναπτύξει ένα κέντρο
δεδομένων με πυρηνική
ενέργεια από την Talen
Energy, μια παραγωγό
ηλεκτρικής ενέργειας. Η
συμφωνία μπλοκαρίστηκε
από τις ρυθμιστικές
αρχές εξαιτίας του φόβου
για αύξηση των
λογαριασμών των ντόπιων.
Στις 15 Ιουλίου η Google
ανακοίνωσε μια συμφωνία
ύψους 3 δισ. δολαρίων
για υδροηλεκτρική
ενέργεια από ένα φράγμα
στην Πενσυλβάνια. Οι
τεχνολογικοί γίγαντες
παίζουν επίσης
μεγαλύτερο ρόλο στην
απευθείας ανάθεση έργων
ηλεκτρικής ενέργειας, η
οποία δεν περιλαμβάνει
μόνο την απευθείας
σύναψη συμφωνιών με
εταιρείες ενέργειας,
αλλά και την κατασκευή
δυναμικότητας παραγωγής
στα κέντρα δεδομένων,
ώστε να μειωθεί η
εξάρτηση από τις
συνδέσεις δικτύου.
Μια
έρευνα της Bloom Energy,
μιας παρόχου ενέργειας,
διαπιστώνει ότι οι
ιθύνοντες των κέντρων
δεδομένων αναμένουν ότι
μέχρι το 2030, το 27%
των εγκαταστάσεων θα
έχουν επιτόπια ενέργεια,
ενώ πέρυσι το ποσοστό
αυτό ήταν μόνο 1%. Η
Google υπέγραψε τον
Δεκέμβριο μια συμφωνία
ύψους 20 δισ. δολαρίων
με την Intersect Power
για την κατασκευή ενός
κέντρου δεδομένων και
ενός ηλιακού πάρκου με
μπαταρίες αποθήκευσης.
Μέρος της ενέργειας για
το έργο Prometheus της
Meta θα προέρχεται από
φυσικό αέριο που θα
εξάγεται στην τοποθεσία.
Η
απελπισία των γιγάντων
συμβάλλει στην
εξερεύνηση νέων πηγών
παραγωγής. Η Google
υπέγραψε συμφωνία με την
Kairos Power, μια
νεοσύστατη εταιρεία που
αναπτύσσει μικρούς
αρθρωτούς αντιδραστήρες
(SMR), για την παροχή
πυρηνικής ενέργειας από
το 2030. Η Amazon
επενδύει στην X-energy,
μια άλλη νεοσύστατη
επιχείρηση SMR. Η Google
και η Meta υπέγραψαν
συμφωνίες για
γεωθερμική ενέργεια,
αξιοποιώντας τη
θερμότητα του φλοιού της
γης. Η Microsoft
ασχολείται με τις
κυψέλες καυσίμου
υδρογόνου ως εφεδρική
ενέργεια για τα κέντρα
δεδομένων.
Η αύξηση
της ευελιξίας του
δικτύου είναι ένας άλλος
τρόπος για την
εξασφάλιση αξιόπιστων
προμηθειών ενέργειας. Ο
Tyler Norris του
Πανεπιστημίου Duke λέει
ότι τα συστήματα
ηλεκτρικής ενέργειας
είναι σχεδιασμένα για
ακραίες συνθήκες
ζήτησης. Ένα ζεστό και
ηλιόλουστο πρωινό στο
Τέξας, ας πούμε, θα
αναγκάσει τους ανθρώπους
να ενεργοποιήσουν τα
κλιματιστικά τους
νωρίτερα. Εάν τα κέντρα
δεδομένων συμφωνήσουν να
μην χρησιμοποιούν την
ενέργεια του δικτύου σε
περιόδους αιχμής,
αξιοποιώντας μπαταρίες ή
χρησιμοποιώντας
επιτόπιες γεννήτριες, θα
μπορέσει να προστεθεί
περισσότερη ενέργεια στο
δίκτυο χωρίς αυτό να
καταπονηθεί υπερβολικά.
Οι
διαχειριστές κέντρων
δεδομένων που το
πράττουν θα μπορούσαν να
έχουν προτεραιότητα στην
ουρά για την παροχή
ενέργειας από το δίκτυο.
Η xΑΙ, η οποία ανήκει
στον Elon Musk,
συμμετείχε σε ένα
πρόγραμμα ευελιξίας για
το κέντρο δεδομένων της
στο Μέμφις. Η εταιρεία
ερευνών SemiAnalysis,
υποστηρίζει ότι η
συμμετοχή της τη βοήθησε
να αποκτήσει ταχύτερη
πρόσβαση στην ηλεκτρική
ενέργεια. Οι
τεχνολογικοί γίγαντες
παρέχουν υποστήριξη και
με άλλους τρόπους. Η
Google συνεργάζεται με
την εταιρεία κατασκευής
καλωδίων CTC Global για
να βοηθήσει τις
επιχειρήσεις κοινής
ωφέλειας και τις
πολιτείες να
αναβαθμίσουν τις γραμμές
μεταφοράς.
Μια
τελική στρατηγική είναι
το εξωτερικό. Η
χωρητικότητα των κέντρων
δεδομένων πρόκειται να
αυξηθεί κατακόρυφα στις
χώρες του Κόλπου, όπου
μεγάλα κρατικά
επενδυτικά κεφάλαια
χρηματοδοτούν τις
εξελίξεις. Η Ισπανία, με
την άφθονη ηλιακή
ενέργεια, είναι ένας
άλλος δημοφιλής
προορισμός. Η Μαλαισία
υπήρξε το hotspot των
κέντρων δεδομένων της
Ασίας, εν μέρει χάρη στη
φτηνή ενέργεια, αν και
μια πρόσθετη επιβάρυνση
για τα κέντρα δεδομένων
που τέθηκε σε ισχύ την
1η Ιουλίου μπορεί να
αποτρέψει τις μεγάλες
τεχνολογικές εταιρίες.
Η σωστή
τοποθεσία για ένα κέντρο
δεδομένων δεν είναι
απλώς σημαντική -είναι
καθοριστική. Η
δημιουργία γιγαντιαίων
υποδομών μπορεί να
κρύβει παγίδες. Το
«Project Stargate», μια
φιλόδοξη προσπάθεια της
OpenAI σε συνεργασία με
τη SoftBank, την
ιαπωνική πολυεθνική που
επενδύει στην
τεχνολογία, λέγεται πως
έχει ήδη συναντήσει
εμπόδια λόγω συγκρούσεων
γύρω από τους παρόχους
ενέργειας και την
τοποθεσία των
εγκαταστάσεων.
Ο Peter
Freed, πρώην στέλεχος
της Meta και νυν
ανεξάρτητος σύμβουλος,
προειδοποιεί: η
κατασκευή υπερσύγχρονων
αλλά απομονωμένων data
centers για την
εκπαίδευση μοντέλων ΤΝ
ίσως αποδειχθεί τελικά
λανθασμένη στρατηγική.
«Ανησυχώ για τον κίνδυνο
να «παγιδευτούμε» σε
επενδύσεις που δε θα
αποδώσουν», λέει
χαρακτηριστικά. Με τη
ζήτηση για τεχνητή
νοημοσύνη να παραμένει
ασταθής και απρόβλεπτη,
ακόμα και τα πιο
εξελιγμένα μοντέλα
δυσκολεύονται να
προβλέψουν με βεβαιότητα
το μέλλον.
Πηγή:
The Economist
|
