Το ύψος του κινδύνου που ανέλαβε ο επενδυτής
σε σχέση με τον κίνδυνο που έχει αναλάβει το
δημόσιο μέσω των εγγυήσεων του Ηρακλή, αποτελεί
το επίμαχο θέμα που θα εξετάσει η Eurostat
προκειμένου να αποφανθεί κατά πόσο οι εγγυήσεις
αυτές θα συμπεριληφθούν στο δημόσιο χρέος ή όχι.
Εάν ο κίνδυνος που
ανέλαβε το δημόσιο είναι
δυσανάλογος με αυτόν που
ανέλαβαν τα funds
εξαγοράζοντας τμήμα από
τα χαρτοφυλάκια κόκκινων
δανείων που εντάχθηκαν
στον Ηρακλή, τότε οι
εγγυήσεις που έδωσε το
ελληνικό δημόσιο, θα
πρέπει να συμπεριληφθούν
στο δημόσιο χρέος. Αυτή
είναι σύμφωνα με
πληροφορίες του MR η
μέθοδος αξιολόγησης που
θα ακολουθήσει η
Eurostat για τις
τιτλοποιήσεις του Ηρακλή,
που αποτέλεσαν το βασικό
εργαλείο για την μείωση
των κόκκινων δανείων και
την επίτευξη μονοψήφιου
ποσοστού NPEs τα
τελευταία χρόνια.
Μέχρι σήμερα οι
τέσσερις συστημικές
τράπεζες έχουν εντάξει
στον Ηρακλή τιτλοποιήσεις
κόκκινων δανείων ύψους
47,9 δισ. ευρώ και έχουν
λάβει
την εγγύηση του
ελληνικού δημοσίου για
18,7 δισ. ευρώ.
Η κρατική εγγύηση
σημαίνει ότι εάν οι
εισπράξεις που θα
επιτευχθούν από αυτά τα
δάνεια μέσα από τις
ρυθμίσεις και τις
ρευστοποιήσεις
περιουσιακών στοιχείων,
δηλαδή τους
πλειστηριασμούς, δεν
είναι επαρκείς για την
πληρωμή των επενδυτών
που έχουν επενδύσει στα
ομόλογα που εκδόθηκαν
στο πλαίσιο των
τιτλοποιήσεων, το
δημόσιο θα υποχρεωθεί να
καλύψει την ζημιά αυτή
μέσω των εγγυήσεων που
έχει αναλάβει στο
πλαίσιο του Ηρακλή.
Στα τέλη Οκτωβρίου
οι αποφάσεις
Οι τελικές
κατευθυντήριες γραμμές
για το αν και σε ποιο
βαθμό θα εγγραφούν στο
δημόσιο χρέος οι
εγγυήσεις που έχει δώσει
το ελληνικό δημόσιο, θα
οριστικοποιηθούν στα
τέλη Οκτωβρίου. Αυτή τη
στιγμή σε εξέλιξη είναι
η ανταλλαγή απόψεων
μεταξύ των στατιστικών
αρχών των κρατών
μελών-κυρίως Ελλάδας και
Ιταλίας- και της
Eurostat, η οποία
εμμένει -στο προσχέδιο
της απόφασής της- στην
άποψη της υπέρ της
εγγραφής των εγγυήσεων
αυτών στο δημόσιο χρέος,
ενώ η ελληνική πλευρά
θεωρεί ότι το ποσό αυτό
θα πρέπει να εγγραφεί
στο χρέος μόνο εφόσον
καταπέσει κάποια εγγύηση.
Η επικράτηση της άποψης
που υποστηρίζει η
Eurostat θα οδηγούσε σε
σημαντική επιβάρυνση του
δημοσίου χρέους σε μια
κρίσιμη περίοδο κατά την
οποία η χώρα στοχεύει
στην ανάκτηση της
επενδυτικής βαθμίδας
εντός του 2023. Μια
αρνητική εξέλιξη θα
επιβάρυνε το δημόσιο
χρέος κατά περίπου 9%
του ΑΕΠ κι έτσι
θα εξουδετέρωνε ως ένα
βαθμό την μεγάλη
αποκλιμάκωση την οποία
έφερε ο υψηλός ρυθμός
ανάπτυξης της χώρας και
ο πληθωρισμός που
ενισχύει το ονομαστικό
ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τις
τελευταίες εκτιμήσεις,
το χρέος αναμένεται να
διαμορφωθεί στην περιοχή
του 170% του ΑΕΠ, έναντι
πρόβλεψης του
Προγράμματος
Σταθερότητας , τον
Απρίλιο για 180,2% του
ΑΕΠ και έναντι 193,3% το
2021.
Η ανάλυση των
τιτλοποιήσεων
Το ύψος της εγγύησης
για κάθε τιτλοποίηση
αποτυπώνεται στο senior
τμήμα του χαρτοφυλακίου,
δηλαδή το τμήμα των
δανείων που θεωρητικά
έχει τις μεγαλύτερες
πιθανότητες εισπράξεων.
Πρόκειται με λίγα λόγια
για το πιο υγιές κομμάτι
των κόκκινων δανείων που
έχουν τιτλοποιήσει οι
τράπεζες και το οποίο
σύμφωνα με τα στοιχεία
που δημοσιεύει το MR
αντιπροσωπεύει το
μεγαλύτερο κομμάτι των
τιτλοποιήσεων και
διαμορφώνεται κατά μέσο
όρο στο 39%.
Δηλαδή για συνολικές
τιτλοποιήσεις ύψους 47,9
δισ. ευρώ το δημόσιο
έχει εγγυηθεί τα 18,7
δισ. ευρώ. Να σημειωθεί
ότι το ποσοστό της
εγγύησης διαφοροποιείται
ανάλογα με το
χαρτοφυλάκιο που έχει
τιτλοποιήσει κάθε
τράπεζα και κυμαίνεται
από το 11,5% στην
περίπτωση π.χ. του χαρτοφυλακίου
Vega που έχει
τιτλοποιήσει η Tράπεζα
Πειραιώς και
φθάνει έως και το 50,1%
π.χ. για το χαρτοφυλάκιο Frontier
I που έχει
τιτλοποιήσει η Εθνική
Tράπεζα. Όσο
μεγαλύτερο το senior
ομόλογο τόσο πιο υγιές
θεωρείται το
χαρτοφυλάκιο και πιο
υψηλή είναι η εγγύηση
του ελληνικού δημοσίου.
Με τον μηχανισμό αυτό
όμως μεγαλύτερο είναι
και το βάρος που έχει
μεταφερθεί στους Έλληνες
φορολογούμενους σε
περίπτωση που η
τιτλοποίηση δεν αποδώσει
τα αναμενόμενα έσοδα,
επιβαρύνοντας έτσι και
το δημόσιο χρέος.
Αντίστοιχα το τμήμα
των τιτλοποιήσεων,
δηλαδή του κινδύνου που
έχει μεταφερθεί στους
επενδυτές αντανακλάται
στο mezzanine τίτλο και
σύμφωνα με τα στοιχεία
που δημοσιεύει το MR
πρόκειται για το 0,9%
των συνολικών
τιτλοποιήσεων κατά μέσο
όρο. Έτσι ο κίνδυνος που
έχουν αναλάβει οι
επενδυτές για το
συνολικό χαρτοφυλάκιο
των 47,9 δισ. ευρώ που
τιτλοποιήθηκαν αφορά
μόλις 451 εκατ. ευρώ. Να
σημειωθεί ότι το
υπόλοιπο τμήμα των
τιτλοποιήσεων από τα
18,7 δισ. ευρώ της
εγγύησης (senior τμήμα)
και τα 451 εκατ. ευρώ
(mezzanine τμήμα) που
πουλήθηκε σε επενδυτές,
αντανακλά το junior
τμήμα της τιτλοποίησης
και αφορά εκείνα τα
δάνεια που έχουν πολύ
μικρές πιθανότητες
ανάκτησης. Πρόκειται για
το 60,1% κατά μέσο όρο
των συνολικών
τιτλοποιήσεων με
διαφοροποιήσεις επίσης
ανάλογα με το
χαρτοφυλάκιο και το
οποίο οι τράπεζες έχουν
μοιράσει κατά κύριο λόγο
στους μετόχους τους.
Σύμφωνα με
πληροφορίες του MR ο
υπολογισμός που θα κάνει
η Eurostat θα γίνει για
κάθε τιτλοποίηση
ξεχωριστά και θα αφορά
όχι μόνο αυτές που έχουν
εντάξει στον μηχανισμό
κρατικών εγγυήσεων οι
ελληνικές αλλά και οι
ιταλικές τράπεζες που
επίσης έχουν
πρωτοστατήσει στις
τιτλοποιήσεις μέσω ενός
ανάλογου σχήματος
κρατικών εγγυήσεων,
τύπου Ηρακλή, του
γνωστού GACS.