|
Κυπριακές τράπεζες υπό
πίεση
Έναν
χρόνο μετά την
προηγούμενη συζήτηση για
έκτακτη φορολόγηση, το
ΑΚΕΛ επανέρχεται με νέα
πρόταση νόμου, ζητώντας
την επιβολή έκτακτου
τέλους αλληλεγγύης για
τα φορολογικά έτη 2025
και 2026. Η πρόταση, την
οποία συνυπογράφει ο
γενικός γραμματέας του
κόμματος Στέφανος
Στεφάνου, παρουσιάζεται
ως προσωρινή και
στοχευμένη παρέμβαση, με
στόχο τη δικαιότερη
κατανομή των βαρών που
δημιούργησαν η άνοδος
του πληθωρισμού και των
επιτοκίων την τελευταία
τριετία.
Η
πιθανότητα να ψηφιστεί η
πρόταση αυτή είναι
μεγαλύτερη σε σχέση με
το 2024, όταν είχε
καταψηφιστεί λόγω
ισοψηφίας (25-25) και
τεσσάρων αποχών. Τότε
υπέρ είχαν τοποθετηθεί
ΑΚΕΛ, ΕΛΑΜ, ΕΔΕΚ,
Οικολόγοι και δύο
ανεξάρτητοι, ενώ κατά
είχαν ψηφίσει ΔΗΣΥ,
ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και μία
ανεξάρτητη βουλευτής.
Σύμφωνα
με την αιτιολογική
έκθεση, η αύξηση των
επιτοκίων από την ΕΚΤ
επιβάρυνε νοικοκυριά και
μικρομεσαίες
επιχειρήσεις,
περιορίζοντας την
ικανότητα αποπληρωμής
δανείων. Ταυτόχρονα, η
κερδοφορία των τραπεζών
ενισχύθηκε σημαντικά
εξαιτίας της διεύρυνσης
των περιθωρίων
επιτοκίων, και όχι λόγω
οργανικής ανάπτυξης. Η
πρόταση προβλέπει
επιβολή τέλους 20% στο
ποσό των καθαρών εσόδων
από τόκους που
υπερβαίνει το 40% της
αύξησης σε σύγκριση με
το 2022.
Το
ελληνικό προηγούμενο
Οι
κυπριακές τράπεζες
εκτιμούν ότι η κυβέρνηση
ενδέχεται τελικά να
υιοθετήσει εναλλακτικά
μέτρα, αντίστοιχα με
αυτά που εφαρμόστηκαν
στην Ελλάδα. Η ελληνική
κυβέρνηση δεν προχώρησε
σε έκτακτη φορολόγηση,
αλλά σε περιορισμό
προμηθειών, σημαντικές
κοινωνικές χορηγίες και
υποστηρικτικές
παρεμβάσεις στα
στεγαστικά δάνεια μέσω
παγώματος επιτοκίων.
Το
Πρόγραμμα Γιαννάκου για
τα ελληνικά σχολεία
κόστισε στις τράπεζες
περίπου 200 εκατ. ευρώ
για το 2024–2025 και
αναμένεται να κοστίσει
αντίστοιχο ποσό το
2026–2027. Συνολικά,
μαζί με τη συνδρομή στη
Θεσσαλία, οι τράπεζες
υπολογίζεται ότι θα
επιβαρυνθούν με περίπου
450 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, η μείωση
προμηθειών και το πάγωμα
στεγαστικών επιτοκίων
εκτιμάται ότι στοίχισαν
περίπου 300 εκατ. ευρώ.
Με αυτά
τα δεδομένα, αρκετοί
τραπεζίτες στην Κύπρο
θεωρούν πιθανότερο να
υιοθετηθεί μια ανάλογη
δέσμη μέτρων παρά ένας
έκτακτος φόρος.
Το ΑΚΕΛ
στηρίζει την
επιχειρηματολογία του
και σε πρόσφατη έκθεση
της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, η οποία
αναφέρει ότι παρόμοια
μέτρα σε Λετονία,
Λιθουανία και Εσθονία
δεν επηρέασαν τη
χρηματοπιστωτική
σταθερότητα, ενώ
ενίσχυσαν τα δημόσια
έσοδα. Οι κυπριακές
τράπεζες αντιδρούν,
τονίζοντας ότι ήδη
καταβάλλουν ειδικό φόρο
0,15% στις καταθέσεις
και ότι περαιτέρω
επιβαρύνσεις θα πλήξουν
τόσο τη σταθερότητα όσο
και την ελκυστικότητα
της κυπριακής
οικονομίας.
Η
επιθετική στάση της
Ιταλίας
Η Κύπρος
πάντως δεν αποτελεί τη
μόνη χώρα που εξετάζει
έκτακτες επιβαρύνσεις. Η
Ιταλία έχει προχωρήσει
σε ακόμη αυστηρότερες
παρεμβάσεις,
πυροδοτώντας έντονη
αντίδραση των τραπεζών.
Η ιταλική κυβέρνηση
εφαρμόζει ολοένα πιο
παρεμβατική στρατηγική,
χρησιμοποιώντας τον
μηχανισμό Golden Power
για να εμποδίσει
εξαγορές, όπως στην
περίπτωση της UniCredit
και της Banco BPM. Η
ενέργεια αυτή προκάλεσε
την αντίδραση της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η
οποία ξεκίνησε
διαδικασία παράβασης,
θεωρώντας ότι
παραβιάζεται η ελεύθερη
κυκλοφορία κεφαλαίων.
Παράλληλα, η Ρώμη
ενσωματώνει στον
προϋπολογισμό της σειρά
φορολογικών
επιβαρύνσεων, από
επιπλέον φόρους στα
αποθεματικά έως
υψηλότερους συντελεστές
σε τράπεζες και
ασφαλιστικές, με στόχο
την είσπραξη έως 11 δισ.
ευρώ μέσα σε τρία
χρόνια. Μεγάλοι όμιλοι,
όπως η Intesa Sanpaolo,
προειδοποιούν ότι η
υπερφορολόγηση, σε
συνδυασμό με την
αβεβαιότητα που
δημιουργεί το Golden
Power, θέτει σε κίνδυνο
τη σταθερότητα των
κερδών, την προοπτική
συγχωνεύσεων και την
κεφαλαιακή ενίσχυση του
κλάδου.
Πιέσεις
στα μερίσματα
Κατά
τους αναλυτές, οι
παραπάνω πολιτικές που
προκύπτουν από την υψηλή
—και εν πολλοίς μη
οργανική— κερδοφορία των
τραπεζών λόγω επιτοκίων,
ενδέχεται ήδη από το
2026 να οδηγήσουν σε
αμφισβήτηση των πολύ
υψηλών μερισμάτων που
απολαμβάνουν σήμερα οι
μέτοχοι. Η προοπτική
αυτή αναμένεται να
προκαλέσει έντονες
αντιδράσεις, ιδίως από
τράπεζες με μεγάλους
θεσμικούς μετόχους.
|
