|
Γίνεται
εύκολα αντιληπτή η έκπληξή μου όταν αμέσως μετά
ο γερμανός επίτροπος έφερε εκτός ημερησίας
διάταξης ζήτημα γενναιόδωρης ενίσχυσης (πάνω από
60 εκατ. μάρκα) των ναυπηγείων του Κιέλου.
Εμβρόντητος άκουσα σχεδόν όλους να ομονοούν ενώ
ουδείς ήγειρε την οποιαδήποτε ένσταση. Κοιτώντας
έκπληκτος γύρω μου άκουσα συνάδελφο υπουργό να
μου λέει: «Μα αφορά τη Γερμανία. Τι περίμενες;
Αυτοί ουσιαστικά πληρώνουν. Θα τους φέρουμε κι
αντίρρηση;». Ηταν η πρώτη φορά που
συνειδητοποίησα πως οι ευρωπαϊκοί κανόνες
ισχύουν για όλους. Απλά, για κάποιους ισχύουν
περισσότερο από τους άλλους…
Τα
θυμήθηκα αυτά διαβάζοντας πρόσφατα πως η ΕΕ
συμφώνησε με τη Γερμανία να επιτρέψει
επιδοτήσεις ύψους 902 εκατ. ευρώ ώστε μια
σουηδική εταιρεία (Northvolt) να εγκαταστήσει
στη Γερμανία ένα εργοστάσιο παραγωγής μπαταριών
για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Κι αυτό έγινε διότι
χωρίς τη σχετική οικονομική ενίσχυση η σουηδική
εταιρεία θα είχε εγκατασταθεί στις ΗΠΑ! Και όλα
αυτά στη λογική των μέτρων της «πράσινης
μετάβασης» όπου έχουν επιτραπεί λογής
παραβιάσεις των ευρωπαϊκών κανόνων και των αρχών
της οικονομίας της αγοράς. Φωτοβολταϊκά λ.χ. και
ανεμογεννήτριες υποχρεούνται οι χώρες της ΕΕ να
αγοράζουν από την Ευρώπη. Ουσιαστικά από Δανία
και Γερμανία. Και όχι φθηνότερα, από ΗΠΑ και
Ιαπωνία. Το θέμα είναι πως η Γερμανία οικονομικά
μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο. Δηλαδή να
προχωρήσει σε επιδοτήσεις. Και η ΕΕ τη στηρίζει.
Αλλες χώρες θα μπορέσουν έτσι όμως να
ανταγωνιστούν τις ΗΠΑ; Και τι γίνεται στην
περίπτωση που τέτοιες επιδοτήσεις ενθαρρύνουν
τον ανταγωνισμό με άλλες ευρωπαϊκές χώρες –
ιδιαίτερα με τη Γερμανία και τη Γαλλία; Δεν έχω
αμφιβολία πως τότε η ΕΕ θα θυμηθεί ξανά την
οικονομική ορθοδοξία, τους κανόνες του
ανταγωνισμού και την οικονομία της αγοράς.
Στα
χρόνια που δούλευα σαν σύμβουλος της κυβέρνησης
της Ρωσικής Ομοσπονδίας και φτιάχναμε τους
νόμους του ανταγωνισμού θυμάμαι την αυστηρότητα
της Κομισιόν για τις όποιες κρατικές επιδοτήσεις
προς χρεοκοπημένες ρωσικές επιχειρήσεις. Για
τους Ρώσους όμως αυτές οι βοήθειες ήταν ζήτημα
ζωής και θανάτου. Διότι ολόκληρες επαρχίες
εξαρτούσαν την ύπαρξη και επιβίωση του πληθυσμού
από τη διατήρηση στη ζωή των εταιρειών αυτών.
Παράδειγμα τότε η Norilsk Nikel, που βρισκόταν
σε όλο σχεδόν το μήκος των οχθών του ποταμού
Γενισέι προς τον Βορρά, σχεδόν μέχρι τη Θάλασσα
Κάρα. Σχεδόν τα πάντα σε αυτή την αχανή έκταση
ζούσαν από την εταιρεία αυτή και η επιβίωσή της
συνιστούσε και διάσωση του εκεί πληθυσμού. Σε
μια μετακομμουνιστική εποχή δεν μπορούσες να
αρνηθείς κάποιες κρατικές βοήθειες προς την
επιχείρηση αυτή. Από τα πράγματα, ο ανταγωνισμός
και οι κανόνες της αγοράς δεν μπορούσαν παρά να
εφαρμοστούν σταδιακά εκεί. Κυρίως για να
διασωθεί ο πληθυσμός. Και όμως, οι Βρυξέλλες,
που χρηματοδοτούσαν σε έναν βαθμό το πρόγραμμα,
ήταν αμετακίνητες. Και δέχθηκαν την
πραγματικότητα μόνο ύστερα από μεγάλες δικές μας
προσπάθειες. Οταν όμως θίγονται τα συμφέροντα,
λ.χ. της Γερμανίας, η ΕΕ δεν αργεί να δεχθεί
εξαιρέσεις και να παρακάμψει κανόνες.
Χρειάζεται η ΕΕ να αρχίσει να λειτουργεί λογικά,
με διαφάνεια, και δίχως εξαιρέσεις από τους
κανόνες για τους ισχυρούς…
Πρώτη
δημοσίευση στον Οικονομικό Ταχυδρόμο |
