|
Το
υπεύθυνο μάρκετινγκ (ΥΜ) αναφέρεται σε πρακτικές
που στοχεύουν στην προώθηση πιο οικολογικής,
δικαιότερης ή πιο υπεύθυνης κατανάλωσης.
Συγκεκριμένα, αυτό μπορεί να περιλαμβάνει
ενέργειες μάρκετινγκ που στοχεύουν στην ανάδειξη
προϊόντων που θεωρούνται πιο οικολογικά, με
μεγαλύτερο σεβασμό προς τον πλανήτη ή πιο
ενάρετα σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο. Μπορεί
επίσης να είναι καμπάνιες μάρκετινγκ που
ενθαρρύνουν τους πελάτες να καταναλώνουν
καλύτερα. Το ΥΜ περιλαμβάνει επίσης την επιλογή
πιο οικολογικών και υπεύθυνων καναλιών διανομής
και πωλήσεων.
Στόχοι
Για την
ακριβή έννοια του ΥΜ ακολουθούν τρεις κύριοι
στόχοι που πρέπει να εκπληρώσει όταν η εφαρμογή
του είναι επιτυχής.
Διαβεβαίωση. Το κοινό σχετικά με τη βιωσιμότητα
και τη συνέπεια της κατεύθυνσης που ακολουθεί η
επιχείρηση, τους εργαζόμενους σχετικά με το
θετικό αντίκτυπο της δραστηριότητάς τους στο
περιβάλλον καθώς και τους επενδυτές σχετικά με
την ικανότητα του οργανισμού να σέβεται τα
ισχύοντα πρότυπα και να προσαρμόζεται στις
αλλαγές της κοινωνίας.
Αλλαγή
νοοτροπιών. Αλλάζοντας πρώτα βαθιά τις συνήθειες
των καταναλωτών/τριών και παρουσιάζοντας τον
οικολογικό σχεδιασμό και τη νηφαλιότητα ως
επιθυμητές πρακτικές.
Καινοτομία. Προτείνοντας συγκεκριμένες λύσεις σε
πραγματικά και σοβαρά προβλήματα.
Υπεύθυνη
κατανάλωση: φιλοδοξίες και αρχή της
εφαρμοσιμότητας.
Το ΥΜ
είναι μια ολοένα και πιο διαδεδομένη πρακτική
στις επιχειρήσεις. Πράγματι, όλο και
περισσότεροι φορείς (επιχειρήσεις, καταναλωτές,
δημόσιοι φορείς) συνειδητοποιούν τη σημασία των
θεμάτων βιώσιμης ανάπτυξης: σεβασμός στο
περιβάλλον και την οικολογία, τη μετάβαση προς
μια δικαιότερη και ισομοιρασμένη οικονομία, τη
μετάβαση στην υπεύθυνη κατανάλωση (ΥΚ).
Αντιμέτωπες με αυτή τη συνειδητοποίηση, οι
επώνυμες μάρκες προσαρμόζονται και προσπαθούν να
κάνουν τη μετάβαση σε μοντέλα που
ανταποκρίνονται σε αυτές τις προκλήσεις. Για
αρκετά χρόνια, μελέτες αγοράς έδειξαν ότι οι
επώνυμες μάρκες που ασκούν ΥΜ και
προωθούν
βιώσιμα ή οικολογικά υπεύθυνα προϊόντα πωλούν
καλύτερα από άλλες. Επομένως, το ΥΜ είναι
χρήσιμο για την ανάπτυξη πωλήσεων, τη διατήρηση
των πελατών και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης με
αυτούς.
ΥΚ είναι
αυτή που σέβεται περισσότερο το περιβάλλον ή
είναι πιο ηθική, δηλαδή όπου οι καταναλωτές
θέλουν να ευνοήσουν τα καταναλωτικά προϊόντα που
κατασκευάζονται υπό συνθήκες που σέβονται το
περιβάλλον, τους νόμους περί προστασίας της
εργασίας ή το δίκαιο εμπόριο. Η βιώσιμη
κατανάλωση ή η οικολογική κατανάλωση είναι μια
μορφή υπεύθυνης κατανάλωσης, η οποία πιο
συγκεκριμένα αποτελεί μέρος μιας προσέγγισης
βιώσιμης ανάπτυξης και αντιστοιχεί σε μια
δέσμευση του πολίτη για την ατομική και
συλλογική ποιότητα ζωής. Οι βιώσιμες ή οι
πράσινες αγορές συμμετέχουν όλο και περισσότερο
στα τμήματα αγορών, τόσο στον ιδιωτικό όσο και
στο δημόσιο τομέα.
Μερικά
παραδείγματα υπεύθυνης κατανάλωσης.
–
Υπεύθυνη Κατανάλωση για την προστασία της υγείας
Η ΥΚ θα
ωφελήσει την υγεία των πολιτών. Τα ρούχα μπορεί
να προκαλέσουν αλλεργίες, ο χρόνος που
αφιερώνεται κοιτάζοντας μια οθόνη μπορεί να
επηρεάσει την όραση (εκτός από την πρόκληση
ψηφιακής ρύπανσης) ή τα τρόφιμα που
καταναλώνονται μπορεί να επηρεάσουν το
ανοσοποιητικό και το αναπαραγωγικό σύστημα.
–
Υπεύθυνη Κατανάλωση για τη διατήρηση του
περιβάλλοντος
Ο
περιορισμός της κατανάλωσης συμβάλλει στην
καταπολέμηση της εξάντλησης των φυσικών πόρων.
Η
κατανάλωση προϊόντων καλύτερης ποιότητας
συμβάλλει στη μείωση της πίεσης στο περιβάλλον.
Η
κατανάλωση προϊόντων διατροφής από βιώσιμες
γεωργικές μεθόδους όπως η αγροοικολογία και η
βιολογική γεωργία συμβάλει στη διατήρηση της
βιοποικιλότητας και στην καταπολέμηση της
εξάντλησης του εδάφους ή της ερημοποίησης.
Ο
περιορισμός της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων
καθιστά δυνατή την έμμεση δράση κατά της
υπερθέρμανσης του πλανήτη (παραγωγή αερίου
μεθανίου που συμβάλλει στο φαινόμενο του
θερμοκηπίου και στην αποψίλωση των δασών).
Σύντομα,
θα υπολογίζεται το Eco-Score
Η
κυβέρνηση και οι εθελοντικές εταιρείες από
διάφορους τομείς δραστηριότητας συμμετέχουν στην
ανάπτυξη επισήμανσης σχετικά με τις
περιβαλλοντικές επιδόσεις ενός προϊόντος. Με το
ίδιο πλαίσιο με το Nutri-Score, το Eco-Score θα
δείξει στους καταναλωτές τον περιβαλλοντικό
αντίκτυπο ενός προϊόντος.
Συμπερασματικά, εναπόκειται στους παράγοντες της
προσφοράς να δράσουν. Οι επιχειρήσεις να
ευθυγραμμιστούν με τις καταναλωτικές φιλοδοξίες
και όχι το αντίστροφο.
Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός
Βασιλική
Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών
Βασιλική
Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Επίτιμος
Δρ. ΑΠΘ
Πολυτεχνείο Κρήτης
& Audencia Business School, France
CIHEAM –
International Center for Advanced Mediterranean
Agronomic Studies, France, Greece
Πρώτη
δημοσίευση στον Οικονομικό Ταχυδρόμο |
